Sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych

na stanowisku Krzeczyn Wielki 4 (AZP 74-20/23) w Lubinie, pow. lubiński

Przemysław Wierzbicki

Alan Jaskot

Tomasz Sajecki

Aleksander Danecki

Zamawiający:

Generalna Dyrekcja Dróg

Krajowych i Autostrad

Oddział we Wrocławiu

ul. Lotnicza 24

54-155 Wrocław

Wykonawca:

Pracownia Archeologiczna

Dariusz Majewski

ul. Główna 19A, Miłocice

Antropolis Izabela Kadłucka

ul. Główna 19A, Miłocice

Nazwa inwestycji:

Wykonanie archeologicznych ratowniczych badań wykopaliskowych na stanowiskach w pasie drogi ekspresowej S-3 na odcinku Nowa Sól - Legnica (węzeł A-4); zadanie IV - od węzła Lubin Północ (bez węzła) do węzła Lubin Południe, od km 47+678,08 do km 58+951,75 (t. od km 58+974 ustalonego na etapie decyzji środowiskowej i podziału dokumentacji na pododcinki), zadanie V - od węzła Lubin Południe (bez węzła) do węzła Legnica II, od km 58+974 do km 79+172,03 (tj. od km 79+164 ustalonego na etapie decyzji środowiskowej i podziału dokumentacji na odcinki) i węzeł Legnica II od km 0+000 do około 2+430.

Kraków 2016

Stanowisko Krzeczyn Wielki 4 (AZP 74-20/23; N 5122'22'' E 1610'35'') jest stanowiskiem archiwalnym. Było badane w latach 1908, 1939, 1940 i 1942. Zarejestrowano tu cmentarzysko ciałopalne z IV-V okresu epoki brązu. W trakcie badań powierzchniowych w ramach projektu Archeologiczne Zdjęcie Polski w 1985 r. zarejestrowano na nim 17 fragmentów ceramiki z okresu późnego średniowiecza. W związku z badaniami powierzchniowymi związanymi z planowaną, przedmiotową inwestycją w 2013 r., potwierdziło jego lokalizację. Zarejestrowano materiał ceramiczny kultury łużyckiej (?), 9 fragmentów ceramiki z wczesnego średniowiecza oraz 17 fragmentów ceramiki z późnego średniowiecza.

Stanowisko zostało wskazane przez Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Delegatura w Legnicy do przeprowadzenia wyprzedzających ratowniczych badań wykopaliskowych.

Badania wykopaliskowe przeprowadzono na podstawie decyzji nr 393/2015 z dnia
25.05 2015 r. w okresie czerwiec - listopad 2015 r. Kierownikiem badań był mgr Tomasz Sajecki. W skład zespołu badawczego wchodzili ponadto mgrowie Przemysław Wierzbicki i Alan Jaskot.

Stanowisko Krzeczyn Wielki 4 położone jest na terenie województwa dolnośląskiego, w powiecie lubińskim, w gminie Lubin. Pod względem fizycznogeograficznym stanowisko znajduje się na obszarze Wysoczyzny Lubińskiej. Przed przystąpieniem do badań teren stanowiska był użytkowany rolniczo. Badania objęły zachodnią krawędź stanowiska, to jest podstawa niewielkiego stoku. 14,45

Do badań preliminowano 58 arów (ryc.2). Obszar preliminarzu został w pełni wykorzystany w I etapie, natomiast w II etapie przebadano 14,45 ara. Przed przystąpieniem do prac stanowisko zostało namierzone geodezyjne oraz podzielone na jednoarowe odcinki badawcze. Odhumusowanie przeprowadzono mechanicznie za pomocą koparki kołowej zaopatrzonej w bezzębną łyżkę. Resztki humusu oraz wydzielone obiekty i nawarstwienia wyeksplorowano ręcznie. Wydzielone jednostki stratygraficzne zarejestrowane zostały standardowymi metodami stosowanymi w trakcie badań, wykonano dokumentację fotograficzną, rysunkową oraz opisową. Obiekty i nawarstwienia namierzane zostały przy pomocy tachimetra elektronicznego.

Stanowisko pokrywała warstwa orna, próchnicza o miąższości 0,20-0,30 m, pod którym zalegało gliniaste, a w partii północnej piaszczyste podłoże.

W I etapie badań odkryto i zarejestrowano łącznie 160 obiektów, z których 31 zawierało materiał zabytkowy, który powiązać możemy z kulturą łużycka, okresami średniowiecza i nowożytności. Materiał zabytkowy stanowi 109 fragmentów ceramiki naczyniowej i bryły polepy. Ogólną charakterystykę zarejestrowanych zabytków przedstawiono w tabeli 1a i 1b, natomiast szczegółowe dane metryczne wyróżnionych obiektów zaprezentowano w inwentarzu obiektów. W tym miejscu nadmienić możemy, że obiekty związane z kulturą łużycką i okresem nowożytnym koncentrują się w północnej piaszczystej partii stanowiska, natomiast obiekty z okresu średniowiecza w jego partii południowej. Materiał średniowieczny ze znakami garncarskimi na dnach koreluje z materiałem ceramicznym ze wschodniej partii stanowiska Krzeczyn Wielki 15. Jest wielce prawdopodobne, że ta faza użytkowa jest ciągła przestrzenne.

W II etapie badań odkryto 55 obiektów, w tym 1 późnośredniowieczny i 6 obiektów nowożytnych. Nie zarejestrowano natomiast żadnego obiektu kultury łużyckiej. Obiekty koncentrują się wyraźnie w dwóch skupiskach: na arze 170/400 oraz arach 190/400 i 190/410. Pozostałe obiekty występują w dużym rozproszeniu.

2

---