Przedstawicielstwo polega na tym ze jedna os zwana przedstawicielem dokonuje w imieniu innej os zwanej reprezentowany czynności prawnej, która jeżeli miesci się w granicach umocowania to pociąga skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.
Rodzaje przedstawicielstwa:
1. ze względu na źródło umocowania
a) przedst. Ustawowe-to takie, przy którym umocowanie do dzialania w cudzym imieniu opiera się na ustawie
b) pelnomocnictwo to takie przy którym umocowanie do dzialania w cudzym imieniu opiera się na oswiadzczeniu woli reprezentowanego
2. ze względu na okoliczność:
a) czynne- przy nim przedstawiciel sklada oświadczenie woli w imieniu reprezentowanego
b) bierne- przy nim przedstawiciel odbiera oświadczenie woli od osoby trzeciej ze skutkiem dla reprezentowanego
Trzeba oddzielnie potraktowac przedstawicieli ustawowych i pełnomocników.
Przedstawicielstwo ustawowe jest to uregulowane w przepisach szczególnych to z nic wynika ten obowiązek. Nie ma on wpływu kto będzie go reprezentowal, wynika to z przepisow ustawy.
Pełnomocnictwo źródłem umocowania jest oświadczenie woli przez reprezentowanego lub na ustawie, ta druga strona w tej czynności nie uczestniczy. Z faktu udzielenia pełnomocnictwa wynika jego uprawnienie, on nie musi tego czynic. Niekiedy obowiązek reprezentowanego wynika ze stosunku podstawowego, tzn ze ze względu na który udzielono pełnomocnictwa.
Przeslanki skuteczności przedstawicielstwa:
1. przedstawicielstwo musi mieć umocowanie i działać w jego granicach- brak tego
umocowania, przy przedstawicielstwie ustawowym powoduje nieważność czynności prawnej, przy pełnomocnictwie dzialanie bez umocowania lub przekroczenie jego zakresu powoduje powstanie kwestii falsus procuratora- rzekomego pełnomocnika, to podmiot, który wystepuje w charakterze pelknomocnika, lecz nim nie jest lub w prawdzie jest lecz występując przekracza granice umocowania.
Skutki działań falsus procuratora:
a) przy umowach- dzialanie bez umocowania lub przekroczeniue jego granic powoduje, ze ważność tych czynności uzalezniona jest od potwierdzenia przez os w imieniu której czynnozc zostala dokonana
b) przy czynnościach prawnych jednostronnych, w których oświadczenie woli nie jest skierowane do określonego adresata, czynność taka będzie niewazna
c) przy czynnościach Pr jednostronnych, w których oświadczenie woli jest skierowane do określonego adresata, czynność dokonana na podstawie takiego oświadczenia będzie wazna jeżeli adresat zgodzil się na dzialanie bez umocowania a rzekomo reprezentowany oświadczenie falsus procuratora potwierdzil.
2. przeslanka skuteczności przedstawicielstwa: musi mieć zdolność do reprezentowania
a) przedst. ustawowi musza mieć pelna zdolność do czynności prawnychaby być zdolnym do reprezentowania
b) pełnomocnik może mieć ograniczona zdolność do czynności prawnych.
3. przedstawiciel musi w sposób wyrazny lub chocby dorozumiany działać w imieniu reprezentowanego.
4. czynność prawna musi być tego rodzaju aby nadawala się do dokonania przez przedst. Nie wszystkie czynności prawne mogą być dokonane przez przedst.
Problem dokonania czynności prawnych przez przedst. z samym soba:
gdy jedna strona czynności jest przedstawiciel działający w imieniu reprezentowanego, a druga jest ten sam podmiot działający w imieniu wlasnym.
podwojne umocowanie: jedna strona jest przedstawicielem jednego umocowanego, a 2 str 2 umocowanego.
Ponieważ istnieje tu możliwość nadużyć to przy przedstawicielstwie ustawowym dokonanie wielu takich czynności jest zakazane.
Forma pełnomocnictwa:
W zasadzie jest dozwolona, lecz sa wyjatki: pełnomocnictwo ogolne powinno być pod rygorem nieważności
Rodzaje pełnomocnictwa:
ogolne- dotyczy czynności zwykłego zarządu rzecza
określające ich rodzaj dotyczy czynności przekraczających zwykly zarząd rzecza
do poszczególnej czynności np. do zbycia rzeczy
prokura to rodzaj bardzo szerokiego pełnomocnictwa, upowaznia do dokonania wszystkich czynności sadowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Pod rygorem nieważności udzielona na pismie- pelna zdolność do czynności prawnych może być udzielona kilku osobom lacznie, można ja ograniczyc, nie można jej przenieść, może być w każdym czasie odwolana, wygasa ze śmiercią prokurenta lub w skutek skreślenia przedsiębiorstwa z rejestru.
PRZEDAWNIENIE ROSZCZEN- niekiedy bywa przedawnieniem sensu stricto lub w ścisłym tego slowa znaczeniu. Jest 1 z 4 instytucji.
W sklad dawności wchodza:
-zasiedzenie
-przemilczenie
-terminy zawite- to terminy powodujące prekluzje, czyli wygasniecie uprawnien lub roszczen
Racjolegis przedawnienia:
-potrzeby bezpieczeństwa obrotu, wymagaja zaufania do stanow istniejących i usuniecia napiecia, które jest wynikiem niezaspokojonego roszczenia,
-ochrona interesu stron stosunku cywilnoprawnego zarówno str uprawnionej jak i zobowiązanej,
-interes wymiaru sprawiedliwości,
-nie ma powodu by chronic wierzyciela, jeżeli on nie dochodzi swoich roszczen w odpowiednim terminie.
Przedmiot przedawniena: cywilno-prawne roszczenia majatkowe
Skutek przedawnienia: niemożność dochodzenia istniejącego roszczenia.
Terminy przedawnienia
ogolne terminy, gdy nie ma regulacji szczególnej- lat 10
roszczenia oświadczeń okresowych i działalność gospodarcza- 3 lata
Roszczenia wzajemne stron przedawniaja się w roznym czasie podstawa jest umowa miedzy nimi.
Sposób uwzgledniana terminow przedawnien- tylko na wniosek stron, a nie z urzedu.
Charakter przepisow dot terminow przedawnien:
Przepisy dot terminow przedawnien maja charakter bezwzględnie obowiązujący, mogą być skracane lub przedłużane przez czynność prawna.
Początek biegu terminu przedawniena- rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stalo się wymagalne, czyli od dnia, w którym nadszedł dzien wymagania roszczenia
Zawieszenie biegu terminu przedawnienia polega na tym, ze pewnego okresu czasu, okresu zawieszenia nie wlicza się do terminu przedawnienia, okres przed zawieszeniem wlicza się do terminu przedawnienia.
Bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu w syt.:
-roszczenia dzieci co do rodzicow
-roszczenia os o organ zdolny do czynności prawnych wobec ich op
- roszczenia małżonków względem siebie
-roszczenia, które nie mogą być dochodzone z powodu.
Przerwanie terminu przedawnienia- istota jest ze po każdym przerwaniu przedawnienie biegnie od początku. Bieg przedawnienia przerywa się w syt:
-przez kazda czynność przed sadem lub innym org
-przez uznanie roszczenia przez os, przeciwko której roszczenie wszczęto
PRAWO RZECZOWE w znaczeniu przedmiotowym reguluje
-powstanie
-tresc
-zmiane
-ochrone
-ustanie: praw rzeczowych podmiotowych
Źródła Pr rzeczowego w znaczeniu przedmiotowym:
-konstytucja- podstawowe przepisy
-ksiega II KC- własność i inne prawa rzeczowe
-niektóre przepisy ksiegi I KC- def ustawowe które wykorzystujemy w prawie rzeczowym.
Prawo rzeczowe w znaczeniu podmiotowym- jest to pewna sfera możności postepowania
Cechy charakterystyczne praw podmiotowych rzeczowych:
1. maja one char bezwzględny sa skuteczne wobec wszystkich, wyraznie odroznia te prawa od praw względnych, czyli skutecznych wobec określonych os
2. sa to prawa na rzeczy
3. zapewniaja bezpośrednie władztwo os nad rzecza
4. zasada zamkniętej listy praw rzeczowych podmiotowych- ma ona szczególne znaczenie w zakresie praw rzeczowych ograniczonych i ozn, ze moznapowolywac do zycia tylko takie prawa rzeczowe ograniczone, jakie sa przewidziane w prawie cywilnym. Ozn ograniczenie swobody umow.
5. z jawności praw rzeczowych podmiotowych- ozn iż istnieje tendencja do uzewnętrznienia praw rzeczowych podm, o tendencji tej świadczy:
-wymog formy aktu notarialnego przy przeniesieniu własności nieruchomości
-do oddania gruntow w uzytkowanie wieczyste stosuje się odpow przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości
-w przypadku ustalenia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości, oświadczenie właściciela wymaga formy aktu notarialnego
-w przypadku ustanowienia hipoteki obow obligatoryjny wpis do ksiego wieczystej- ma on char konstytucyjny
-na istnienie prawa rzeczowego dotyczacegorzeczy wskazuje fakt jej posiadania
6. wszystkie prwa rzeczowe podm sa prawami majatkowymi
7. zasadniczo sa prawami dziedzicznymi
Klasyfikacja praw rzeczowych podmiotowych:
ze wzgl na tresc i funkcje spol-gosp:
-wlasnosc
-urzytkowanie wieczyste
-ograniczone prawa rzeczowe
2. ze względu na char rzeczy jako przedmiot praw rzeczowych:
-pr na rzeczy wlasnej-jest to tylko własność
-pr na rzeczy cudzej-pozostale prawa rzeczowe podm, od zasady tej mogą być wyjatki dotyczące hipotei i zastawu
3. ze wzgl na rodzaj rzeczy jako przedmiot praw rzeczowych:
a) prawa rzeczowe, których przedmiotem mogą być tylko nieruchomości:
-uzytk wieczyste
-hipoteka
-sluzebnosc
-spoldzielcze własnościowe prawo do lokalu
b) tylko rzeczy ruchome
-zastaw
c) prawa rzeczowe, których przedm mogą być zarówno nieruchomosci jak i rzeczy ruchome
-wlasnosc
-uzytkowanie
4. ze wzgl na okol, czy przedm. prawa rzeczowego mogą być tylko rzeczy, czy także prawa…
a) Pr rzeczowe na rzeczach to takie, których przedm mogą być tylko rzeczy
-wlasnosc
-uzytk wiecz
-sluzebnosc osobista i gruntowa
-spol własnościowe prawo do lokalu
b) Pr rzeczowe na prawach, mogą istniec nie tylko na rzeczach lecz także na prawach
-zastaw
-uzytk
-hipoteka na wierzytelności zabezpieczonej hipotecznie
5. ze wzgl na okol, czy czas trwania pr jest z gory przeznaczony
a) Pr rzeczowe bezterminowe, czas ich trwania nie jest z gry oznaczony
-pr wlsnosci
b) Pr rzeczowe terminowe, czas z gory oznaczony
-uzytk wiecz
c) Pr rzecz bezterm lub term zalezne od woli stron
-sluzebnosci gruntowe
-uzytk
6. możliwość przeniesienia na inny podm
a) Pr rzecz zbywalne mogą być przeniesione na inny podmiot, Pr własności
b) Pr rzecz niezbywalne, uzytkowanie i służebności osobiste
7. na okol, czy Pr maja być samodzielne, czy nie
a) samodzielne maja byt niezależny od innych praw podm
-wlasnosc
-uzytk wiecz
-sluzebnosci
-spoldzielcze własnościowe Pr do lokalu
b) niesamodzielne byt uzal od innych Pr podm
-hipoteka
-zastaw