Biosynteza i modyfikacje posttranslacyjne kolagenu i elastyny
Kolagen:
Wewnątrzkomórkowo:
transkrypcja genów kodujących kolagen, powstanie mRNA
translacja - synteza preprokolagenu który idzie do SER
ograniczona proteoliza - obcięcie globularnych peptydów sygnałowych
hydroksylacja proliny i lizyny do hydroksyproliny i hydroksylizyny - pierwsza służy odpowiedniej konformacji przestrzennej kolagenu, druga umożliwia glikozylację, czyli łączenie kolagenu z GAG
glikozylacja hydroksylizyny - przyłączenie eznymatyczne (odpowiednie glikozylotransferazy) glukozy lub galaktozy
utworzenie struktury trójhelikalnej z dwóch łańcuchów α1 i jednego α2 -> powstaje prokolagen
utworzenie mostków dwusiarczkowych między różnymi łańcuchami, na C końcu i w obrębie tego samego łańcucha na N końcu (WTF?!)
ograniczona proteoliza - odcięcie P1CP i P1NP - są to końcowe peptydy globularne, ich stężenie w osoczu -> monit syntezy kolagenu -> powstaje tropokolagen który jest uwalniany z komórki
Zewnątrzkomórkowo:
polimeryzacja tropokolagenu - układanie się w rzędy co ¼ długości
dezaminacja oksydacyjna lizyny i hydroksylizyny do ich aldehydowych pochodnych - allizyny i hydroksyallizyny koniecznych do sieciowania: tworzenia cross-linking, reakcję katalizuje miedziozależna oksydaza lizylowa (działa na grupę ε-aminową)
Elastyna:
Wewnątrzkomórkowo:
transkrypcja genów kodujących elastynę, powstanie mRNA
translacja
hydroksylacja lizyny do hydroksylizyny -> powstaje tropoelastyna (rozpuszczalny monomer) która jest uwalniana z komórki
Zewnątrzkomórkowo:
koncentracja cząsteczek tropoelastyny
dezaminacja oksydacyjna lizyny i hydroksylizyny do ich aldehydowych pochodnych - allizyny i hydroksyallizyny
asocjacja z glikoproteinami tkanki łącznej, wytworzenie włókien elastyny
sieciowanie: wytworzenie wiązań krzyżowych: desmozyny i izodesmozyny, desmozyna=3x allizyna + 1x lizyna
W biosyntezie elastyny brak peptydów sygnałowych na końcach łańcuchów białkowych.
Czynniki hamujące cykl komórkowy
5-fluorouracyl, metotreksat - blokują przejście G1->S
Czynniki alkilujące - blokują fazę S
iperyt azotowy
mitomycyna S
Promieniowanie jonizujące - blokuje fazę G1, w mniejszym stopniu G2
Cytostatyki -> blokują G1->S->G2->M ale nie G0
Alkaloidy z Podophylium peltatum -> blok G2->M
Alkaloidy z Vinca rossea -> blokują metafazę (faza M)
wanblastyna
winkrystyna
Estry forbolu, cytochalazyna -> blokują cytokinezę -> powstawanie dikariocytów
Typy kolagenów i ich występowanie
I - kości, ścięgna, skóra, naczynia krwionośne
II - chrząstka
III - naczynia krwionośne, skóra, macica
IV - błony podstawne
V - łożysko, skóra, naczynia
VII - włókienka kotwiczące
XII - skóra, ścięgna, więzadła, ochrzęstna
XIV - miękka tkanka łączna, skóra, ścięgna, zrąb płuc