1. PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCY PRZY PROWADZENIU DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Obowiązki dot. ewidencjonowania przedsiębiorców
Dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania obrotu gospodarczego niezbędna jest rejestracja podmiotów w nim uczestniczących w księgach publicznych (rejestry, ewidencje). Księgi te pełnią funkcje porządkową i bezpieczeństwa obrotu.
Funkcja porządkowa - znaczenie publicznoprawne (sprawowanie nadzoru przez uprawnione organy - sąd rejestrowy)
Funkcja bezpieczeństwa obrotu - przez ujawnienie w rejestrach danych niezbędnych dla osób trzecich
Obowiązki dot. ochrony danych osobowych (prawa osobiste człowieka, poszanowanie prywatności, godności, osobowości człowieka) - dotyczy wyłącznie osób fizycznych.
Ustawa o ochronie danych osobowych dot. przetwarzania danych osobowych w kartotekach, skorowidzach, księgach, wykazach, systemach informatycznych m.in. przez instytucje finansowe (banki, spółdzielnie mieszkaniowe, operatorów telefonii komórkowych).
Podstawowe narzędzie ochrony - zgoda (oświadczenie woli) osoby której dane mają być przetwarzane. Zgoda nie może być domniemana czy dorozumiana z oświadczenia woli innej treści.
Obowiązki dot. ochrony informacji gospodarczych
Informacje gospodarcze mogą dotyczyć danych pozytywnych (terminowe wywiązywanie się dłużnika z zobowiązań) i negatywnych (niespłacone zobowiązania lub posłużenie się fałszywym lub cudzym dokumentem).
przekazywanie informacji do BIG, aktualizacja, usunięcie lub wstrzymanie
przechowywanie informacji w BIG - weryfikacja poprawności danych
ujawnienie informacji gospodarczych przez BIG innym podmiotom
informacje o zobowiązaniach konsumentów przekazywane mogą być przez przedsiębiorców kwalifikowanych (udzielają w szerokim zakresie kredytu konsumenckiego)
zobowiązanie powstały z tytułu umowy o kredyt konsumencki
łączna kwota zobowiązań > 200zł
świadczenie wymagalne > 60 dni
upłynął co najmniej miesiąc od wysłanie przez przedsiębiorcę wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura
informacje o zobowiązaniach innego przedsiębiorcy
zobowiązanie powstały z tytułu umowy związanie z wykonywaną działalnością gospodarczą przez obydwu przedsiębiorców
łączna kwota zobowiązań > 500zł
świadczenie wymagalne > 60 dni
upłynął co najmniej miesiąc od wysłanie przez przedsiębiorcę wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura
Zasady kształtowania cen
ceny urzędowe - ceny i marże maksymalne obligatoryjne (środki farmaceutyczne i materiały medyczne, objęte świadczeniem opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych) i fakultatywne (w stanach szczególnego zagrożenia dla gospodarki)
obowiązek oznaczania towarów ceną
obowiązek obniżenia ceny :
towar nie posiada wymaganych cech określonych w charakterystyce jakościowej
posiada wady polegające na zmniejszeniu ilości, masy, objętości towaru albo uszkodzenia.
Kwota nienależna (nadwyżka) i kwota dodatkowa (sankcja w wysokości 150% kwoty nienależnej).
2. PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI WYMAGAJĄCEJ KONCESJĘ
Koncesja jest publicznoprawnym uprawnieniem podmiotowym, przyznanym decyzją właściwego organu administracji indywidualnie oznaczonemu podmiotowi, który spełnia ustawowo określone wymagania zarówno podmiotowe jak i przedmiotowe.
poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż,
wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym
wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią
ochrona osób i mienia
rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych
przewozy lotnicze
3. UPRAWNIENIA ORGANU KONCESYJNEGO
Organ koncesyjny jest uprawniony do kontroli działalności gospodarczej w zakresie:
zgodności wykonywanej działalności
przestrzegania warunków wykonywania działalności
obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli
Osoby upoważnione przez organ koncesyjny do dokonywania kontroli posiadają legitymację do:
wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i godzinach w których ta działalności jest wykonywana lub powinna być wykonywana
żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli
W razie stwierdzenia uchybień organ koncesyjny może wezwać przedsiębiorcę do ich usunięcia w wyznaczonym terminie.
4. W JAKICH PRZYPADKACH MOŻLIWE JEST COFNIĘCIE KONCESJI
Cofnięcie koncesji następuje gdy:
wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją
przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.
Cofnięcie koncesji lub zmiana jej zakresu następuje gdy:
w wyznaczonym terminie przedsiębiorca nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarcza objętą koncesją
rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej.
Ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy
5. MIKRO, MAŁY I ŚREDNI PRZEDSIĘBIORCA
MIKROPRZEDSIĘBIORCA - co najmniej w jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie < 10 osób
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 milionów EUR lub sumy bilansowej na koniec jednego roku nie przekraczającej równowartości w złotych 2 milionów EUR
MAŁY PRZEDSIĘBIRCA - co najmniej w jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie < 50 osób
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 10 milionów EUR lub sumy bilansowej na koniec jednego roku nie przekraczającej równowartości w złotych 10 milionów EUR
ŚREDNI PRZESIĘBIORCA - co najmniej w jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie < 250 osób
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 50 milionów EUR lub sumy bilansowej na koniec jednego roku nie przekraczającej równowartości w złotych 43 milionów EUR
6. REGULOWANA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
polega na zastąpieniu zezwoleń na prowadzenie niektórych rodzajów działalności gospodarczej wpisem do właściwego rejestru na podstawie oświadczenia przedsiębiorcy o spełnieniu wymogów przewidzianych przez prawo do wykonywania wskazanego rodzaju działalności gospodarczej
Odejście od zezwoleń dotyczy jedynie wykonywania działalności gospodarczej.
Rejestr działalności regulowanej:
dokonanie wpisu na wniosek przedsiębiorcy po złożeniu oświadczenia (na piśmie) o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności - 7 dni
wydanie zaświadczenia przez organ prowadzący rejestr o dokonaniu wpisu do rejestru
Zakaz wykonywania działalności przez przedsiębiorcę objętego wpisem gdy:
przedsiębiorca złożył oświadczenie o spełnieniu warunków do wykonywania działalności gospodarczej niezgodnie ze stanem faktycznym
przedsiębiorca nie usunął naruszeń warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej w wyznaczonym przez organ terminie
stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej przez przedsiębiorcę.
Decyzja o zakazie podlega natychmiastowemu wykonaniu a organ z urzędu wykreśla wpis przedsiębiorcy w rejestrze.
Przedsiębiorca może uzyskać ponownie wpis do rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o wykreśleniu.
7. ZASADY DOKONYWANIA KONTROLI PRZEDSIĘBIORCY
wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upoważnienia:
wskazanie podstawy prawnej
oznaczenie organu kontroli
datę i miejsce wystawienie
imię i nazwisko pracownika organu kontroli uprawnionego oraz nr legitymacji służbowej
oznaczenie przedsiębiorcy objętego kontrolą
określenie zakresu przedmiotowego kontroli
wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia
podpis i stanowisko osoby udzielającej upoważnienia
pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy
kontrolowany jest obowiązany do pisemnego wskazania osoby upoważnionej do reprezentowanie go w trakcie kontroli
przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić i przechowywać w siedzibie przedsiębiorstw książkę kontroli:
oznaczenie organu kontroli
oznaczenie upoważnienia do kontroli
zakres przedmiotowy przeprowadzonej kontroli
daty podjęcie i zakończenia kontroli
zalecenia pokontrolne i określenie zastosowanych środków pokontrolnych
czas trwania kontroli w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać:
4 tygodnie (mikro, małe, średnie przedsiębiorstwa)
8 tygodnie (pozostali)
przedłużenie czasu trwania kontroli wymaga uzasadnienia na piśmie, które doręcza się przedsiębiorcy i wpisuje do książki kontroli przed podjęciem dalszych czynności kontrolnych
zakaz równoczesnego podejmowania i prowadzenia więcej niż jednej kontroli (str.143)
8. ZASADY TWORZENIA W POLSCE ODDZIAŁÓW I PRZEDSTAWICIELSTW ZAGRANICZNYCH ORAZ ICH OBOWIĄZKI
Przedsiębiorca zagraniczny może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorstw. Może w formie oddziału prowadzić działalność wyłącznie w zakresie swojego przedmiotu działalności w kraju macierzystym.
Oddział nie posiada odrębnej od przedsiębiorcy zagranicznego osobowości prawnej, jednakże struktura organizacyjna przedsiębiorcy może określać czynności prawne, które może podejmować oddział (w ramach jego działalności).
OBOWIĄZKI:
Rejestracja oddziału w rejestrze przedsiębiorców
ustanowienie osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy
imię, nazwisko, adres w Polsce (może być to osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych - pełnomocnictwo ogólne). Może być odwołane w każdym czasie, wygasa z chwilą śmierci pełnomocnika lub z ogłoszeniem upadłości.
poświadczony notarialnie wzór podpisu osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy
j. Działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy, statutu - złożyć ich odpisy do akt rejestrowych oddziału wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski. W przypadku gdy przedsiębiorca utworzył na terenie Polski więcej niż jeden oddział, złożenie tych dokumentów może nastąpić w aktach jednego z oddziałów, z tym że w aktach rejestrowych pozostałych oddziałów należy wskazać ten oddział, w którego aktach złożono wskazane dokumenty, wraz z oznaczeniem sądu, w którym znajdują się te akta i nr oddziału w rejestrze
używanie do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodanie wyrazów „oddział w Polsce”.
Prowadzenie oddzielnej rachunkowości w języku polskim, zgodnie z przepisami o rachunkowości
Zgłaszał ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w zakresie zmiany okoliczności, (otwarcie likwidacji przedsiębiorcy który otworzył oddział lub gdy utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej) - 14 dni od zmiany
PRZEDSTAWICIELSTWO
Podobnie jak oddział jest formą prowadzenia przez przedsiębiorcę zagranicznego działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego.
wpis do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych (prowadzonego przez ministra właściwego do spraw gospodarki)
wniosek w j.polskim powinien zawierać:
nazwę, siedzibę i formę prawną przedsiębiorcy zagranicznego
przedmiot działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego
imię i nazwisko oraz adres zamieszkania na terytorium RP osoby upoważnionej
adres przedstawicielstwa na terytorium Polski
dołączyć odpis aktu założycielskiego, umowy lub statutu
dołączyć odpis wpisu do rejestru
oświadczenie przedsiębiorcy zagranicznego o ustanowieniu przedstawicielstwa na terytorium polski
dokument potwierdzający tytuł prawny przedsiębiorcy zagranicznego do lokalu (nieruchomości) w którym działalność będzie wykonywana
używanie do oznaczenia przedsiębiorstwa oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodanie wyrazów „przedstawicielstwo w Polsce”.
Prowadzenie oddzielnej rachunkowości w języku polskim, zgodnie z przepisami o rachunkowości
Zgłaszał ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w zakresie danych zamieszczonych we wniosku (otwarcie likwidacji przedsiębiorcy który otworzył oddział lub gdy utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej) - 14 dni od zmiany
9. EWIDENCJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Dotyczy osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz osób fizycznych będących wspólnikami spółek cywilnych.
Dokonanie wpisu do ewidencji na podstawie zgłoszenia - 14 dni na wydanie zaświadczenia o dokonanym wpisie.
ewentualna odmowa zawsze w drodze decyzji administracyjnej (np. zgłoszenie dot. działalności gospodarczej nieobjętej przepisami ustawy, zgłoszenie zawiera braki formalne, zakaz wykonywania odkreślonej w zgłoszeniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę)
wykreślenie z ewidencji w drodze decyzji administracyjne (np. złożone zawiadomienie o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej, prawomocnie orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, której dotyczyło zgłoszenie).
10. SKUTKI WPISU PRZEDSIĘBIORCY DO KRS,
KRS składa się z trzech centralnych rejestrów:
rejestr przedsiębiorców
rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz ZOZ
rejestr dłużników niewypłacalnych
Zwykła jawność formalna:
Celem prowadzenia rejestrów jest udzielanie informacji dla uczestników obrotu gospodarczego. Rejestr jest jawny, każdy ma prawo dostępu do informacji w nim zawartych oraz uzyskania poświadczonych odpisów, wyciągów i zaświadczeń o danych wpisanych do rejestru.
Rozszerzona jawność formalna: wpisy są ogłaszane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym
OBOWIĄZKI PODMIOTÓW WPISANYCH DO KRS
umieszczanie w oświadczeniach pieniężnych, skierowanych w zakresie ich działania do oznaczonych osób danych: (firmę lub nazwę, siedzibę i adres, numer w rejestrze).
Osoby fizyczne: (nazwisko i imiona, PESEL)
11. DANE ZAWARTE W DZIAŁACH I-VI REJESTRU PRZEDSIĘBIORSTW KRS
Do rejestru przedsiębiorców wpisuje się takie podmioty jak:
spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z o.o., akcyjne
spółdzielnie
przedsiębiorstwa państwowe
jednostki badawczo - rozwojowe
towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych
oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych
inne osoby prawne wykonujące działalność podlegającą obowiązkowi wpisu do rejestru
Dział I: nazwa lub firma, pod którą działa, oznaczenie formy prawnej, siedziba i adres, oznaczenie poprzedniego numeru ewidencji działalności gospodarczej
Dział II: oznaczenie organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz osób wchodzących w jego skład, wzmianki o zawieszeniu członków organu
Dział III: przedmiot działania przedsiębiorcy wg PKD oraz dane dotyczące złożonych sprawozdań.
Dział IV: zaległości podatkowe, celne, na rzecz ZUS i innych wierzycieli; informacje o otwarciu i zakończeniu likwidacji, dane o osobie likwidatora, o zabezpieczeniu majątku dłużnika w postępowaniu upadłościowym, o wszczęciu postępowania naprawczego, o ogłoszeniu upadłości z określeniem sposobu prowadzenia postępowania i jego zmianach, o zakończeniu tych postępowań
Dział V: powołanie lub odwołanie kuratora
Dział VI: dane o likwidacji, ustanowienie zarządu komisarycznego, rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki, połączeniu z innymi podmiotami lub przekształceniu w inny podmiot
Wpisy w dziale V i VI sąd rejestrowy dokonuje z urzędu.
12. REJESTR DŁUŻNIKÓW NIEWYPŁACALNYCH (Krajowy Rejestr Dłużników)
Do KRD wpisuje się z urzędu:
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, jeżeli ogłoszono ich upadłość
wspólników ponoszących odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, z wyłączeniem komandytariuszy w spółce komandytowej, jeżeli ogłoszono jej upadłość
dłużników, którzy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku w trybie przepisów KC o postępowaniu egzekucyjnym
osoby, które przez sąd upadłościowy zostały pozbawione prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym lub spółdzielni
Na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie fizycznej wpisuje się do KRD dłużnika, który w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonej tytułem egzekucyjnym.
W KRD zamieszcza się następujące dane:
oznaczenie dłużnika (nazwisko i imiona PESEL osoby fizycznej, nazwę lub firmę)
podstawę wpisu wraz z sygnaturą sprawy upadłościowej lub o wyjawienie majątku, oznaczenie tytułu wierzyciela
datę wpisu oraz datę złożenia wniosku
Sąd rejonowy wykreśla z urzędu wpisy z KRD w razie uchylenia lub zmiany postanowienia stanowiącego podstawę wpisu, gdy uchylono orzeczenie o ogłoszenie upadłości , po upływie 10 lat od dokonania wpisu, jeżeli nie został oznaczony krótszy termin w orzeczeniu sądu prowadzącego postępowanie upadłościowe.