Oddział chirurgiczny odróżnia od innych oddziałów:
-sala opatrunkowa
-sala pooperacyjna
-gipsownia
Sala pooperacyjna:
-trafiają chorzy bezpośrednio po zabiegu operacyjnym
-łóżka mają ruchome wszystkie części, przy każdym łóżku jest dostęp do tlenu, próżni
-pacjenci w fazie zagrożenia życia
-ssak - umożliwia odsysanie np. płynu z przewodu pokarmowego
-wózek reanimacyjny (defibrylator, rurki intubacyjne...)
-dodatkowe oświetlenie
-jest to sala intensywnego nadzoru, pacjent podpięty jest do kardiomonitoru
-nie wchodzi nawet rodzina
Sala opatrunkowa dzieli się na:
-część czysta: przebywają pacjenci, u których proces gojenia się ran przebiega bez komplikacji
-część brudna: przebywają pacjenci np. z ropiejącymi ranami
Sala opatrunkowa:
-obok łóżka znajdują się kosze na zużyte opatrunki
-lampa bakteriobójcza
Zakażenia w chirurgii
-grzyby, bakterie, wirusy
Bakterie:
-bakterie tlenowe - groźne dla org.
-gram+, gram-
-antybiotyki - przeciwdziałają bakteriom
Częstym źródłem zakażenia bakteriami jest własna flora bakteryjna org., mogą prowadzić do śmierci. Bakterie produkują toksyny: egzo- i endotoksyny. Toksyny działają na cały org.
Zapobieganie powstawaniu zakażeń:
-środki czystości
-lampy bakteriobójcze
-gimnastyka, ćw. oddechowe
-aseptyki, antyseptyki
-stosowanie antybiotyków
-płyny dezynfekcyjne
Zakażenia ropne tk miękkich
Czyrak - zakażenie ropne skóry, które powstaje w następstwie wniknięcia drobnoustroju do mieszka włosowego. W środkowej części powstaje ognisko martwicze - czop.
Objawy: bolesność, zaczerwienienie.
Leczenie: nacina się czop martwiczy (stwarza się ujście dla zakażenia bakteryjnego)
Czyrak mnogi - kilka czyraków obok siebie (najczęściej na karku)
Leczenie: nacięcie czyraków i usunięcie martwiczego czopa.
Zanokcica - zakażenie ropne wału paznokciowego. Zakażenie rozprzestrzenia się w struktury położone głębiej (tk podskórna, pochewka ścięgnista) i dochodzi do zastrzału. Zakażenie powoduje grupa paciorkowców, gronkowców. Ma tendencje do rozprzestrzeniania się.
Objawy: obrzęk, kolor sino czerwony, pulsujący ból.
Leczenie: nacięcie (ułatwia odsączanie ropy), stosowanie antybiotyków.
Ropień - jest to ograniczone, otorbione ognisko zapalne ze zniszczeniem tk. Dotyczy zazwyczaj tk miękkich (mięśni, płuca, nerki, wątroba).
Objawy: uwypuklenie, chełbotanie, ból, zaczerwienienie, gorączka, podwyższona leukocytoza.
Leczenie: chirurgiczne nacięcia, założenie sączka, antybiotyki.
Ropowica - szerzenie się ropnego stanu zapalnego w tk bez wyraźnego zlokalizowania w jednym miejscu. Rozprzestrzenia się drogą naczyń krwionośnych i limfatycznych. Wywołana najczęściej przez gronkowce, paciorkowce. Rozprzestrzenianie się ropnego stanu zapalnego może prowadzić do sepsy (rozprzestrzenianie się do wszystkich narządów).
Leczenie: szereg nacięć, sączkowanie, antybiotyki.
Zakażenie wywołane drobnoustrojami beztl.
Dochodzi do zakażenia poprzez zanieczyszczenie ran, złamania otwarte.
Objawy: obrzęk, rozprzestrzeniające się trzeszczenie tk miękkich, wydzielina surowiczo-ropna.
Zakażenie beztlenowcami jest bardzo niebezp ponieważ produkują one toksyny.
Zgorzel gazowa - rozwija się od 2 do 3 dni po urazie. Pojawia się silny ból, obrzęk, trzeszczenie, surowiczo-ropna wydzielina, rozprzestrzenianie się stanu zapalnego na okoliczne tkanki, objawy ogólne (gorączka, osłabienie).
Leczenie: nacięcie miejsc z surowiczo-ropną wydzieliną, antybiotyki, komora hiperbaryczna (duże stężenie tlenu).
Tężec - do zakażenia dochodzi w wyniku zanieczyszczenia razy ziemią i odchodami zwierzęcymi. Toksyny tężca działają na ukł nerwowy. Okres wylęgania: kilka dni do kilku miesięcy (60% zakażonych tężcem umiera).
Leczenie: nacięcie, zdrenowanie, podanie anatoksyny (szczepionka), podanie surowicy przeciwtężcowej.
Objawy: bolesność, obrzęk, przeczulica, prężenie, skurcze, może dojść do śmierci.
Posocznica - szerzy się w ustroju drogą naczyń krwionośnych i limfatycznych. Jest to uogólniona postać zakażenia spowodowana działaniem drobnoustrojów i ich toksyn na wiele ważnych narządów.
Objawy: gorączka, dreszcze, zaburzenia pracy serca - objawy wstrząsu septycznego. Sepsa stanowi stan zagrożenia życia.
Leczenie: antybiotyki.
Wstrząs hipowolemiczny - jest to taki rodzaj wstrząsu, w którym jest różnica między dostarczeniem tlenu do tkanek a zapotrzebowaniem tk na tlen. Jest to inaczej niedostateczny dopływ tlenu do tkanek spowodowany utratą krwi lub osocza.
Przyczyny wstrząsu:
-krwotoki: zew, wew
-oparzenie (utrata osocza)
Objawy:
-przyspieszenie tętna (tachykardia)
-bladość skóry
-zimny, lepki pot
-spadek cisn tętniczego
-objawy związane z niedotlenieniem mózgu: agresywność, senność, śpiączka,...
-przyspieszony oddech
-wzmożone pragnienie
-zmniejszone wydalanie moczu
Nasilenie objawów zależy od tego ile krwi zostało utracone.
Klasyfikacja wstrząsów hipowolemicznych
I klasa
-utrata do 15% krwi (750ml) - objawy w normie
II klasa
-utrata od 15 -30% krwi (1,5l)
-przyspieszone tętno - do 120/min, przyspieszony oddech, bladość skóry, objawy ze str ukł nerwowego, cisn tętnicze - w granicach prawidłowych, wydalanie moczu - nieznacznie zmniejszone.
III klasa
-utrata 30-40% krwi (do 2l)
-obniżone cisn, bardzo szybkie tętno, szybki oddech, blada skóra,
IV klasa
-utrata ponad 40% krwi (ponad 2l)
-cisn bardzo niskie, tętno nitkowate - bardzo szybkie, słabo wyczuwalne; blada, lepka skóra; bardzo szybki oddech; utrata przytomności; utrata przytomności; nerki przestają pracować.
Centralizacja krążenia - mechanizm obronny w org.
Postępowanie w przypadku wstrząsu hipowolemicznego:
-przy krwotoku zew zakładamy opatrunek uciskowy; pacjentowi podaje się tlen
-w warunkach przedszpitalnych podaje się płyny (przetaczanie roztworu soli fizjologicznej) - kierujemy się wielkością cisn tętniczego ( powinno być w granicy 90)
-podanie krwi
-interwencja chirurgiczna - zamknięcie rany
Oparzenia - jest to uraz spowodowany zadziałaniem wysokiej temp, środków chemicznych, energii na tkanki ustroju.
Oparzenie - dynamiczny, ciągły uraz spowodowany przegrzaniem, zadziałaniem śr chem lub energią.
Oparzenia:
-cieplne (para wodna, ogień)
-chemiczne (kwas)
-elektryczne
-popromienne (pr. jonizujące)
Rokowanie i leczenie oparzeń uwarunkowane jest przede wszystkim trzema czynnikami:
-rozległością oparzenia
-głębokością oparzenia
-wiekiem oparzonego
Na wynik leczenia wpływa także:
-lokalizacja oparzenia,
-rodzaj czynnika oparzającego
-współistnienie wraz z oparzeniem innych urazów
-szybkość udzielanej pomocy
Ocena obszaru oparzonego ciała:
-reguła „dziewiątek” (u dorosłego)
-reguła dłoni
Oparzeniami ciężkimi, przy których zachodzi konieczność specjalistycznego leczenia szpitalnego są:
-op okolic wstrząsorodnych (ręce, stopy, twarz, uszy, krocze)
-op dróg oddechowych
-op prądem elektrycznym
-op połaczone z innymi dużymi obrażeniami
3 st oparzenia:
I st - rumień, ból, obejmuje tylko naskórek
II st - rumień skóry, ból, obumarcie powierzchownej warstwy skóry, uszkodzenie ścianek naczyń krwionośnych, wydzielający się płyn tkankowy tworzy pęcherze pod naskórkiem
III st - zniszczeniu ulegają głębokie tkanki skóry wraz ze strukturami dodatkowymi, często uszkodzone są mięśnie znajdujące się pod skórą