Zasady przygotowania do operacji.
Przygotowanie fizyczne dalsze:
Badania diagnostyczne:
*oznaczenie grupy krwi i czynnika Rh
*badanie morfologiczne krwi i wartość hematokryn
*OB.
*ocena czasu krwawienia i krzepnięcia krwi
*ocena stężenia białka całkowitego
*badanie elektrofonetyczne frakcji białkowych
*badanie biochemiczne surowicy krwi (stężenie mocznika, cukru, bilirubiny, cholesterolu, podstawowych elektrolitów
*badanie ogólne moczu
*EKG
*RTG kl. piersiowej
*miano antygenu HBs
Przygotowanie fizyczne dalsze:
*sprawdzenie i skompletowanie dokumentacji
*zamówienie odpowiedniej ilości krwi i osocza
*umożliwienie kontaktu z rodziną
*zabezpieczenie kosztowności i pieniędzy pacjenta
*ustalenie terminu rozmowy przedoperacyjnej anestezjologa z chorym
*umożliwienie kontaktu z duchownym
*wśród czynności pielęgnacyjnych przeprowadzonych w przeddzień operacji należy wykonać kąpiel chorego w wannie lub łóżku
*niekiedy zalecane jest dodatkowe przemycie miejsca operacyjnego środkiem odkażającym
*u kobiet - sprawdzenie czy nie ma okresu, zmycie makijażu, lakieru z paznokci, próba uczuleniowa na środek dezynfekcyjny oraz inne leki, przygotowanie przewodu pokarmowego.
*wcześniejsze podanie choremu posiłku by nie przyjmował go już na 10-12h przed operacją
*płyny 6-8h przed operacją
*zapewnienie prawidłowego wypoczynku i snu przed operacją.
W dniu zabiegu:
*oczyszczenie jamy ustnej i zębów
*uczesanie włosów pod czepek
*czysta piżama szpitalna, zmiana bielizny pościelowej
*usunięcie protez, okularów, szkieł kontaktowych
*pobranie krwi na próbę krzyżową i przekazanie do laboratorium
*przypomnienie choremu o konieczności opróżnienia pęcherza moczowego przed zastosowaniem premedykacji.
Metody łagodzenia bólu.
W zwalczaniu bólu stosuje się przede wszystkim leki p/bólowe, tzw. analgetyki. Pacjentowi bezpośrednio po zabiegu operacyjnym podaje się leki p/bólowe dożylnie we wlewie ciągłym. Do zwalczania bólu pooperacyjnego i pourazowego służą opioidowe leki p/bólowe oraz niepioidowe leki p/bólowe. Opioidy- morfina, fortral, dolcontral, fentanyl. Nieopioidy - pyralgina, ketonal, paracetamol, ibuprofen.
Poza preparatami farmakologicznymi doznania bólowe można także minimalizować metodami niefarmakologicznymi. Do tych metod zalicza się: termoterapię, krioterapię, elektrostymulację, masaże i akupunkturę. Można stosować także techniki relaksacyjne.
Profilaktyka choroby zakrzepowo- zatorowej.
Cel: minimalizacja ryzyka wystąpienia chorób zatorowo- zakrzepowych u pacjentów hospitalizowanych.
1.Personel szpitala identyfikuje pacjentów o podwyższonym ryzyku wystąpienia powikłań zakrzepowo - zatorowych w oparciu o wywiad, badanie lekarskie oraz dokumentację medyczną.
Za czynniki ryzyka chorób zakrzepowo - zatorowych przyjęto:
*epizody chorób zakrzepowo - zatorowych
*przebyty udar mózgu
*zastoinowa niewydolność serca
*choroby zapalne jelit
*wrodzone lub nabyte defekty w zakresie ukł. krzepnięcia.
*uogólniona choroba nowotworowa
*uszkodzenie rdzenia kręgowego
*trzy lub więcej dodatkowych czynników ryzyka (choroby żył, otyłość- 20%>normy, cukrzyca, unieruchomienie lub mała aktywność ruchowa, wiek powyżej 40 lat, stosowanie leków zawierających estrogeny i progesteron, zwiększona liczba płytek krwi i krwinek czerwonych, przebyte infekcje pooperacyjne)
*planowane zabiegi operacyjne (duże zabiegi ortopedyczne, wszczepy implantów, zabiegi w obrębie miednicy małej, inne obciążające zabiegi - długotrwałe).
Ryzyko wysokie - jeżeli występują co najmniej 3 główne czynniki ryzyka.
Ryzyko niskie - jeżeli wystąpi przynajmniej 1 z w/w czynników ryzyka.
2.W stosunku do pacjentów o wysokim ryzyku wystąpienia powikłań zakrzepowo - zatorowych personel szpitala podejmuje następujące działania:
*zapewnienie choremu dostatecznej ilości ruchu poprzez mobilizację i pomoc przy:
-wykorzystywaniu ćwiczeń biernych i czynnych kończyn dolnych
-wczesnej pionizacji i uruchamianiu chorego po zabiegu operacyjnym
-nacieraniu, oklepywaniu kl.piers., masażu kończyn dolnych zapobiegając zastojowi żylnemu (kilkakrotnie w ciągu dnia).
*Stosowanie farmakoterapii p/zakrzepowej (heparyny drobnocząsteczkowej) w okresie okołooperacyjnym 2xdz
*Obserwacja pacjenta w kierunku wczesnego wykrycia symptomów choroby zakrzepowo - zatorowej.
*Edukacja pacjentów w zakresie:
-rodzaju zalecanej diety
-znaczenia aktywności ruchowej
-negatywnego wpływu na ukł. naczyniowy (długotrwałych, wymuszonych pozycji ciała, np. stanie, siedzenie, leżenie).
-wpływu na ukł. naczyniowy naprzemiennych kąpieli ciepłych i zimnych
-doboru odpowiedniej odzieży, która nie zaburza krążenia obwodowego krwi.
*W uzasadnionych przypadkach, po konsultacji anestezjologicznej stosowanie na kończyny dolne opasek lub pończoch elastycznych.
3.Wobec chorych z niskim ryzykiem powikłań zakrzepowo- zatorowych personel szpitala stosuje:
*Farmakoterapię p/zakrzepową (heparynę drognocząsteczkową) w okresie okołozabiegowym 1xdz
*wczesną pionizację i uruchamianie po zabiegach operacyjnych i diagnostycznych
*gimnastykę oddechową oraz ćwiczenia ruchowe kończyn dolnych.
Kamica ukł. moczowego.
Jest to pewna predyspozycja organizmu do tworzenia się złogów w pęcherzu moczowym. Tworzy się zrąb kamienia (złogu), który powstaje na skutek wytrącenia się substancji krystalicznych. Jądro krystalizacji- osadzają się kolejne zręby złogów z powodu nieprawidłowego metabolizmu komórki.
Są dwie grupy czynników przyczyniających się do powstania kamicy:
*zewnątrzpochodne (nie zależą od organizmu) - klimat, położenie geograficzne, pH moczu, wykonywany zawód, zbyt jednostronna dieta, zbyt mała ilość podawanych płynów
*wewnątrzpochodne (zależą od organizmu) - wada ukł. moczowego, awitaminozy, unieruchomienie w łóżku, nadczynność przytarczyc, choroby neurologiczne, cukrzyca, choroby ortopedyczne.
Cztery postacie kamicy ukł. moczowego:
1.Postać gwałtowna (kolki nerkowe, ból promieniujący, umiejscowiony w okolicy lędźwiowej promieniujący do wewnętrznej strony ud, pachwin, warg sromowych u kobiet). Leczenie: ułożenie pacjenta przeciwlegle do okolicy dolegliwości bólowych z podgiętymi kolanami do brzucha, działanie ciepła suchego (poduszka elektryczna, termofor, ciepłe okłady), bicze wodne (polewanie gorącą wodą okolicy lędźwiowej, uda, wzgórek łonowy), nie wolno wchodzić do wanny, uderzenia wodne (stosowanie w krótkim okresie czasu forsownej diurezy - woda mineralna niegazowana do 5 litrów), nie wolno pić piwa pacjentom, którzy krwawią, chodzenie po schodach, stosowanie leków rozkurczowych, picie wód zdrowotnych, leki ziołowe (Urosolid, Urosept, Fitolizyna, Rybolizyna), pietruszka, obierki z ziemniaków, sok jabłkowy -> działanie moczopędne -> pogotowie.
2.Postać przewlekła - nawracające kolki nerkowe, ma charakter bólu tępego w okolicy lędźwiowej, wymioty, nudności, objawy dyspeptyczne, biegunku
3.Postać bezobjawowa- nie daje żadnych objawów. Pacjent najczęściej dowiaduje się o złogach w badaniach okresowych, są to zazwyczaj złogi odlewowe - poddaje się pacjenta cięciu przyprostnemu, cięciu sekcyjnemu, nefrolitofrypsji.
4.Postać z innych układów i narządów - biegunka, objawy dyspeptyczne, ból kości, mięśni, nudności (ma objawy przeziębienia). Nie ma bólu.
Zalecenia dla pacjenta:
1.Regularne kontrolowanie swojego stanu zdrowia (1x2 lata urografia, 1x rok USG, co 3 miesiące - bad. ogólne moczu i posiew moczu)
Urografia - badanie kontrastowe ukł. moczowego, badanie z użyciem kontrastu (Ultravist, Omnipo), podawane na każde 10kg ciała/10ml. Zdjęcie radiologiczne w 7,15,21 min, 2h po badaniu i 24h po badaniu.
Przygotowanie do urografii:
*dzień przed- śniadanie, obiad - zupa, 2h po obiedzie - 2 tabl. Bisacodylu, 1h po bisacodylu - węgiel aktywny w dawce na każde 10kg/ 1 tabl.
2.Aktywność fizyczna.
3.Kontrola pH moczu.
4.Stosowanie diety - w zależności od rodzaju złogu
5.Forsowna diureza.
6.Ziołowe środki odkażające mocz.
7.Wody lecznicze, np. Jana.
Zasady pielęgnacji z opaską gipsową.
1.Funkcjonowanie pacjenta - personel zapoznaje się z ograniczeniami chorego, pomaga pacjentowi w rotacji ciała, zwraca uwagę i pomaga w odżywianiu chorego, wydalaniu, ćwiczeniach biernych i czynnych nie objętych unieruchomieniem kończyn, zapobiega zaparciom, pamięta o higienie skóry.
2.Komunikowanie się z pacjentem - właściwe ustawienie łóżek szpitalnych, nie wolno izolować pacjentów w wieku starszym.
3.Zapobieganie powikłaniom - zapobiegamy tworzeniu się wad postawy, zjawisku opadania stopy, przykurczom, odparzeniom i odleżynom.
Na czym polega profilaktyka w chorobach naczyń obwodowych? (żylaki)
*unikanie zastoju krwi w żyłach-> długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej lub siedzącej utrudnia odpływ krwi z nóg.
*unikaj wysokiej temp., gorących kąpieli, długotrwałego opalania się, depilacji, stosowania wosku
*unikanie nadwagi, otyłości
*nie stosować hormonów doustnych
*nie stosować uciskających skarpetek, majtek
*przy długotrwałym unieruchomieniu stawu skokowego należy go od czasu do czasu rozruszać
*noś niski obcas
*używaj korygującego obuwia
*uprawiaj sport statyczny- pływanie, narciarstwo, jazda na rowerze, taniec.
*nie bagatelizuj nawet najmniejszego żylaka, pamiętaj, że może spowodować zastój krwi.
Choroba zakrzepowo - zatorowa:
Choroba zakrzepowo-zatorowa. Na chorobę zakrzepowo - zatorową składają się zakrzepica żylna i zatorowość płucna. Zakrzepica żylna polega na zamknięciu żył skrzepliną, co uniemożliwia prawidłowy przepływ krwi. Najczęściej występuje w żyłach kończyn dolnych. Może obejmować żyły powierzchowne lub głębokie. Bardziej niebezpieczna jest zakrzepica żył głębokich. Zakrzepy mogą ulec oderwaniu i przemieszczeniu się do naczyń płucnych, zamykając je i powodując zator płucny. Jest to najczęstsza jego przyczyna. Przyjmuje się, że w około 90% przypadków zatorowości płucnej, skrzepliny pochodzą z żył głębokich kończyn dolnych. Jest to trzecia, co do częstości występowania, choroba układu sercowo - naczyniowego i najczęstsza przyczyna nagłych zgonów wśród chorych leczonych w warunkach szpitalnych. W USA zapada na zatorowość płucną 300¬600 tysięcy ludzi rocznie, z czego umiera 50-100 tys.; w poszczególnych krajach Europy Zachodniej zapada na zatorowość płucną 60-100 tysięcy. W Polsce rocznie około 80 tysięcy. Niestety, pewne jest, że wykrywalność tej choroby w Polsce jest niedostateczna Wśród chorych, u których nie podjęto leczenia zatoru tętnicy płucnej, śmiertelność wynosi około 30%.
Jakie są objawy choroby zatorowo -zakrzepowej i jak można ją rozpoznać?
Charakterystycznym objawem zakrzepicy są: obrzęk kończyny, ból spoczynkowy lub po ucisku, zwiększone napięcie i sztywność mięśni kończyny, zwiększone ucieplenie, czerwono - sine zabarwienie skóry, poszerzenie powierzchownych naczyń skóry. Może wystąpić gorączka. Należy pamiętać, że zakrzepica może też przebiegać bezobjawowo. Jeżeli zaważysz takie objawy natychmiast skontaktuj się ze swoim lekarzem. Im szybciej zacznie się leczenie, tym większa jego skuteczność. Najlepszą metodą potwierdzenia zakrzepicy jest badanie usg dopplerowskie. Jeżeli zakrzepy ulegną oderwaniu i zamkną naczynia płucne, dochodzi do zatorów płucnych. Jest to stan zagrożenia życia i bezwzględnie musi być leczony. Najczęstszymi objawami zatorowości płucnej są: duszność, ból w klatce piersiowej, przyśpieszony oddech i akcja serca, kaszel, niepokój. Masywny zator doprowadza do wstrząsu i zatrzymania krążenia i oddychania. Zapobieganie i leczenie zatorowości płucnej. Zapobieganie zatorowości płucnej polega na profilaktyce i prawidłowym leczeniu zakrzepicy żylnej. W wypadku chorych z dużym ryzykiem wystąpienia zakrzepicy stosuje się leczenie przeciwkrzepliwe oraz uciskowe.
W wypadku już potwierdzonego badaniem usg wystąpienia zakrzepicy, stosuje się leczenie przeciwkrzepliwe oraz uciskowe. Leczenie przeciwkrzepliwe polega na podawaniu specjalnych leków, które wpływają na układ krzepnięcia, a uciskowe na noszeniu specjalnych pończoch, podkolanówek lub opasek elastycznych, które działają przeciwobrzękowo wzmacniając przepływ w żyłach głębokich. W wypadku już potwierdzonego badaniem usg wystąpienia zakrzepicy, leczenie, poza stosowaniem metod wyżej wymienionych, polega na: terapii trombolitycznej (czyli na rozpuszczaniu skrzepów i tym sposobem udrożnianiu żył), leczeniu chirurgicznym oraz wszczepianiu filtrów.
Zator tętnicy płucnej. Zator tętnicy płucnej polega na jej częściowym lub całkowitym zamknięciu przez materiał, który przypłynął z prądem krwi. Najczęściej zator powoduje zakrzep krwi, który oderwał się od ściany serca lub naczynia krwionośnego. Objawy zatorowości zależą od tego, jak duża część naczyń płucnych została wyłączona z krążenia. Im większe naczynie krwionośne zostało zablokowane przez materiał zatorowy, tym poważniejsze będą objawy. Najczęstszy objaw zatoru tętnicy płucnej to nagle pojawiająca się duszność. Często występuje kaszel oraz bóle w klatce piersiowej i krwioplucie (odkrztuszanie krwi). Ciężka zatorowość płucna, w której zator w znacznym stopniu blokuje przepływ w tętnicy płucnej, prowadzi do poważnej niewydolności oddechowej oraz do zapaści krążeniowej. Gdy zamknięte są duże naczynia, ciśnienie w tętnicy płucnej gwałtownie wzrasta, ponieważ brakuje miejsca na krew stale pompowaną przez serce. Prowadzi to do znacznego przeciążenia serca i jego niewydolności. W najcięższych przypadkach zator tętnicy płucnej może stać się przyczyną zgonu. Leczenie: W leczeniu zatorowości płucnej zwykle stosuje się leki przeciwkrzepliwe, co przyspiesza likwidację zatoru. Czasami niezbędne jest podanie leku bezpośrednio rozpuszczającego zakrzep (leczenie fibrynolityczne). Ostatnio rzadziej stosuje się metody chirurgicznego usuwania zatoru. U większości chorych konieczne jest wspomaganie oddychania - podawanie tlenu, a w cięższych przypadkach zastosowanie respiratora. Bardzo istotna jest profilaktyka zakrzepicy i zatorowości: wszyscy chorzy unieruchomieni powinni otrzymywać leczenie przeciwkrzepliwe, jeśli tylko nie występują przeciwwskazania. Ponieważ zakrzepica żył głębokich może nawracać, wszystkie osoby, które przebyły zakrzepicę, a zwłaszcza chorzy po epizodzie zatorowości powinni przez dłuższy czas otrzymywać leki przeciwkrzepliwe oraz stosować inne środki zapobiegawcze (np. nosić pończochy uciskowe).
Prostatektomia nadłonowa. Tego rodzaju operację wykonuje się rzadko w przypadkach, kiedy gruczolak jest bardzo duży, celem kształcenia młodych urologów oraz wtedy kiedy zwężenia cewki uniemożliwiają wprowadzenie instrumentu. Gruczolak wyłuszcza się dwuręcznie. Krwawienie opanowuje się przez założenie szwu podobnego do Jouvary. Pęcherz zaszywa się dwoma półciągłymi szwami w kształcie litery „U", które następnie zawiązuje się razem. Cewnik z pęcherza usuwa się po 5—7 dniach.