Pozycje podczas II okresu porodu

Od wyboru pozycji zależy czas trwania i stopień trudności II okresu porodu.

1. Pozycja leżąca:

• Nie wykorzystuje siły grawitacji rodząca musi przeć mocniej

• Ból odczuwany jest mocniej

• Ucisk na żyłę główną dolną i aortę brzuszną gorsze dotlenienie dziecka

• Ucisk na kość krzyżową i nerwy nasienie bólu

• Kość guziczna nie ulega odchyleniu mniejszy przekrój kanału rodnego dłuższe przechodzenie dziecka przez kanał rodny większy ból

• Większe napięcie krocza w czasie porodu groźba pęknięcia

• Dłuższe oddzielanie się łożyska

2. Pozycja siedząca lub półsiedząca

• Nie wykorzystuje siły grawitacji rodząca musi przeć mocniej

• Ból odczuwany jest mocniej

• Ucisk na żyłę główną dolną i aortę brzuszną gorsze dotlenienie dziecka

• Ucisk na kość krzyżową i nerwy nasienie bólu

• Kobieta siedzi na kości guzicznej, co utrudnia przejście główki i zwiększa ból

• Większe napięcie krocza w czasie porodu groźba pęknięcia

• Dłuższe oddzielanie się łożyska

3. Pozycja leżąca na boku:

• Umożliwia ruchy kości krzyżowej,

• Nie wykorzystuje siły ciążenia,

• Przy długo trwającym II okresie porodu pozycja niekorzystna, może utrudniać przechodzenie dziecka przez kanał rodny.

4. Pozycja pionowa:

• Siła ciężkości wspomaga skurcze macicy i czynność parcia. W pozycji poziomej rodząca musi przeć mocniej.

• Kąt między osią długą kręgosłupa płodu a kręgosłupem matki jest większy przy pozycji pionowej. Dzięki temu macica nie musi wykonywać tak mocnego wysiłku podczas skurczów.

• Przechodzenie główki dziecka przez kanał rodny matki jest najłatwiejszy, gdy jest ona
  w pozycji pionowej.

• Pionowa pozycja matki pomaga w dopasowaniu się główki dziecka do rozwierającej się szyjki macicy. Przenoszona przez część przodującą siła wypierania powoduje nacisk główki na ujście wewnętrzne macicy, co powoduje odruch wytwarzania oksytocyny i nasila czynność skurczową. Wynikiem jest szybsze rozwieranie się szyjki macicy.

• W czasie skurczu macica skręca się nieznacznie do przodu. W pozycji leżącej musi ona pokonać siłę ciążenia, co nasila ból.

• W pozycji pionowej lepsze jest krążenie krwi w łożysku, a tym samym lepsze dotlenienie łożyska i płodu.

• Nerwy zaopatrujące jamę miednicy i macicy odchodzą od dolnego odcinka rdzenia kręgowego i wnikają do miednicy przez kość krzyżową. Położenie na wznak rodzącej powoduje bezpośrednio ucisk na te nerwy, co nasila ból.

• W czasie ciąży hormony zwiększają elastyczność więzadeł stawów dookoła miednicy. W pozycji pionowej stawy te mogą się poruszać, dopasowywać do główki dziecka.

• W pozycji pionowej kość guziczna odsuwa się w czasie przechodzenia główki dziecka. W pozycji półsiedzącej kobieta siedzi na tej kości, co utrudnia przejście główki i zwiększa ból.

• W pozycji pionowej w II okresie porodu mniejszy jest nacisk na kręgi szyjne płodu podczas przechodzenia główki dziecka pod łukiem łonowym.

• Pozycja pionowa ułatwia samoistne i dokładne oddzielenie się łożyska.

• Mniejsze jest niebezpieczeństwo zakażenia wewnątrzmacicznego, ponieważ płyn owodniowy i krew łatwiej wyciekają z macicy.

• W pozycji pionowej tkanki dookoła krocza rozciągają się równomiernie wokół główki płodu, co zmniejsza ryzyko pęknięcia krocza. W pozycji leżącej główka dziecka kieruje się na krocze. Szerokie rozłożenie nóg powoduje większe napięcie tkanek krocza, co zwiększa możliwość jego pęknięcia.

5. Pozycja pionowa w półprzysiadzie

• Pochylanie się do przodu powoduje nakładanie się siły grawitacji na siłę wypierania dziecka.

• Półprzysiad przyspiesza przechodzenie dziecka przez kanał rodny ze względu na wyprostowanie kanału rodnego.

6. Pozycja kuczna:

• Maksymalizacja ciśnienia w macicy,

• Zmniejszenie pracy mięśni,

• Optymalne rozluźnienie krocza,

• Prawidłowe zaopatrzenie płodu w tlen,

• Najkorzystniejszy kierunek przechodzenia przez kanał rodny w stosunku do siły ciężkości.

• W pozycji kucznej kość krzyżowa ulega odchyleniu do tyłu, co powoduje, że średnica kanału rodnego zwiększa się o 30% w porównaniu do pozycji leżącej lub półsiedzącej.

7. Pozycja kolankowo - łokciowa:

• Pozycja ta ułatwia dziecku wykonywanie zwrotów podczas porodu,

• Wadą jest brak wykorzystania siły ciążenia,

• Pozycja ta może być wykorzystana podczas porodu nagłego w celu opóźnienia jego przebiegu,

• Pozycja ta w pochyleniu do przodu zmniejsza odruch parcia.

W czasie porodu kobieta powinna kierować się własnymi odczuciami i potrzebami.

Pozycja fizjologiczna:

1. Nie powoduje ucisku na żyłę główną dolną i aortę,

2. Zapewnia pełną swobodę ruchów w stawach miednicy.

Najbardziej zbliżone do natury jest kucanie.

Leżąca	Półsiedząca	Kuczna	Stojąca	Kolankowo - łokciowa
Nie wykorzystuje siły ciążenia	Nie wykorzystuje siły ciążenia	Wykorzystuje siłę ciążenia	Wykorzystuje siłę ciążenia	Nie wykorzystuje siły ciążenia
Słabsze skurcze większe parcie	Słabsze skurcze większe parcie	Silniejsze skurcze mniejsze parcie	Silniejsze skurcze mniejsze parcie	Słabsze skurcze większe parcie
Większy ból	Większy ból	Mniejszy ból	Mniejszy ból	Mniejszy ból okolicy lędźwiowej kręgosłupa
Miednica jest „zamknięta”	Miednica jest „zamknięta”	Miednica jest „otwarta”	Miednica jest „otwarta”
Przechodzenie główki jest trudniejsze	Przechodzenie główki jest trudniejsze	Przechodzenie główki jest łatwiejsze	Przechodzenie główki jest łatwiejsze	Ułatwia wykonywanie zwrotów główki
Ucisk na kość guziczną	Ucisk na kość guziczną
Mięśnie krocza napięte	Mięśnie krocza napięte	Mięśnie krocza są rozluźnione	Mięśnie krocza są rozluźnione
Gorsze krążenie krwi w łożysku	Gorsze krążenie krwi w łożysku	Lepsze krążenie krwi w łożysku	Lepsze krążenie krwi w łożysku	Lepsze krążenie krwi w łożysku
Gorsze dotlenienie płodu	Gorsze dotlenienie płodu	Lepsze dotlenienie płodu	Lepsze dotlenienie płodu	Lepsze dotlenienie płodu
Leżąca	Półsiedząca	Kuczna	Stojąca	Kolankowo - łokciowa
Ucisk na nerwy ból	Ucisk na nerwy ból
		Elastyczne więzadła „dopasowują” miednicę do główki dziecka	Elastyczne więzadła „dopasowują” miednicę do główki dziecka
			Wyprostowanie kanału rodnego przyspiesza poród
		mniejszy nacisk na kręgi szyjne płodu	mniejszy nacisk na kręgi szyjne płodu
główka kieruje się na krocze możliwość pęknięcia	główka kieruje się na krocze możliwość pęknięcia	równomierne rozciągane krocza	równomierne rozciągane krocza
		mniejsze niebezpieczeństwo zakażenia wewnątrzmacicznego	mniejsze niebezpieczeństwo zakażenia wewnątrzmacicznego
				Zmniejsza odruch parcia co ułatwia kontrolę porodu

---