ANDRZEJKI- NIEZWYKŁY WIECZÓR WRÓŻB
Andrzejki mają długą tradycję. Kiedyś uczestniczyły w nich tylko kobiety. 29 listopada czyli w wigilię imienin Andrzeja dziewczyny zbierały się, by wywróżyć sobie imię małżonka i przyszłość. Należy wspomnieć, że św. Andrzej jest opiekunem panien na wydaniu, i może stąd ta tradycja. Teraz dnia na wróżby umawiają się nie tylko dziewczęta, ale również panowie.
Jak mówi stare, polskie przysłowie “Na świętego Andrzeja błyska pannom nadzieja”. Wigilia św. Andrzeja, czyli popularne andrzejki od dawien dawna są tradycyjnym wieczorem wróżb.
Tego dnia dziewczęta próbowały dowiedzieć się czegoś o swojej przyszłości. Andrzejkowe wróżby łączą się z wierzeniami, według których w tym okresie z zaświatów przybywają na ziemię duchy. Możemy, więc za pośrednictwem wróżb zapytać je, co nas czeka w najbliższym czasie.
Podczas, gdy św. Andrzej miał pomóc dziewczętom w odkryciu przyszłości, chłopcy spotykali się na podobne wróżby w wigilię św. Katarzyny, czyli 24 listopada “W święto Katarzyny są pod poduszką dziewczyny”.
Jednak z czasem katarzynki uległy zapomnieniu. Obecnie oba obrzędy są połączone i obchodzone równocześnie jako tradycyjne andrzejki.
W szkole już od kilku lat bawimy się w swoich klasach z dziećmi we wróżenie, aby w ten sposób przybliżyć dzieciom tradycję Andrzejek.
Na ogół nie traktujemy ich poważnie, wielu z nas uważa je tylko za zabawę, ale są i tacy, którzy twierdzą, że owe wróżby czasem się sprawdzają (więc, może warto spróbować?).
Dla maluchów to świetna zabawa połączona z przekazaniem naszej tradycji.
Cele:
zapoznanie ze zwyczajami andrzejkowymi
kształtowanie szacunku dla kultury i obyczaju
integracja grupy poprzez tworzenie warunków do wspólnej zabawy
kulturalne zachowanie się i dbanie o porządek w sali
Oto propozycje wróżb, które możemy zrealizować z dziećmi w przedszkolu jak i w klasach starszych.
Lanie wosku
Ciepły wosk lejemy do miski z wodą przez dziurką od klucza. Następnie to co nam wyjdzie to patrzymy jako sień na ścianie i to nas będzie czekało w przyszłości.
Wróżba „Marsz butów”
Dziewczynki (potem chłopcy)zdejmują z lewej nogi kapcie i ustawiają jeden za drugim, czyj kapeć znajdzie się przed drzwiami, ten pierwszy będzie mieć chłopaka albo dziewczynę.
Obieranka
Obraną skórkę od jabłka rzucamy za siebie i patrzymy jak się ułoży, jaką przypomina literę. Na taką literę będziemy mieli sympatię
Wróżba „Rzucanie butem”
Wszyscy rzucają butem w stronę drzwi, czyj but odwróci się noskiem w stronę drzwi, ten pierwszy zmieni stan cywilny.
Wróżba „mój zawód w przyszłości”
Dzieci siedzą w kole, na środku rozłożone są obrazki przedstawiające różne zawody (obrazki wykorzystane z gry „Poznajemy zawody”). Kolejno każde z dzieci podchodzi i kręci kołem fortuny i wybiera symbol kartki, a następnie odszukuje kartkę z zawodem.
Wróżba „Serce z imionami”
Kłujemy szpilką w papierowe serce z imionami chłopców lub dziewczynek by dowiedzieć się jakie będzie imię męża, żony.
Wróżba „Magiczne liczby”
Każdy uczestnik może losować los z daną liczbą lub obliczyć, jaka liczba jest dla niego szczęśliwa, dodając do siebie kolejne cyfry ze swojej daty urodzenia.
Wahadełko
Zawieszamy pierścionek na czerwonej nitce i umieszczamy nad szklanym naczyniem z wodą. Jeśli się nie poruszy to w przyszłym roku nic szczególnego się nie wydarzy. Jeśli się poruszy to liczymy ile razy i oznaczać to będzie ilość liter imienia i nazwiska wybranej osoby
Filiżanki
Potrzebne są 4 filiżanki. Pod 1- wkładamy obrączkę- symbol miłości, pod 2- różaniec- symbol modlitwy, pod 3-monetę- symbol bogactwa
Z papieru
Pocięty na 13 równych części papier. Na 6 piszesz swe marzenia (najlepiej wodoodpornym pisakiem). Składasz i mieszasz. Wkładasz na dno miski i powoli zalewasz wodą. Ta kartka, która pierwsza wypłynie i to co na niej napisane się spełni. Jeśli kartka pusta to na spełnienie marzeń musisz poczekać
Zapałki
Do kubeczka wkładamy zapałki, potrząsamy kubeczkiem i wysypujemy na stół. Jaka litera się z tego ułoży to na taką literę będzie się zaczynało imię sympatii.
Butelka prawdę Ci powie"(nasze charaktery)
Dzieci i rodzice kręcą ozdobną butelką, wokół której leżą rozrzucone rekwizyty:
Lusterko- dba o swój wygląd
Zegarek- punktualny
Pieniądz- bogactwo
Korale- strojnisia
Książka- naukowiec
Notes- drobiazgowy
Grzebień- elegant
Mydło- czyścioch
Orzech- twardziel
Chusteczka- płaczek
Gęsie pióro- kłamca
Pierścionek- uwodziciel
Wróżb jest jeszcze całe mnóstwo, ale nie sposób wszystkie zrealizować w przedszkolu. To zależy od pomysłowości wychowawcy . My przy tych wróżbach dobrze się bawimy i nam to na razie wystarcza.
Opracowała: Katarzyna Gasztkowska