Finanse samorządowe

1. istota samorządu terutorialnego

samorząd terytorialny:

• funkcjonuje obok innych władz publicznych

• działa wyłącznie na szczeblach lokalnych i regionalnych

• posiada określone kompetencje

• posiada dochody umożliwiające realizację zadań publicznych

Od lat trwa spór pomiędzy zwolennikami teorii naturalistycznej oraz państwowej, dotyczą one:

• istoty samorządu

• zakresu jego działalności

• stopnia uzależnienia od państwa

Teoria naturalistyczna:

• wywodzi się z prawa naturalnego określa organizację lokalną jako starszą od państwa

• brak jest podporządkowania samorządu państwu

• samorząd i państwo istnieją niezależnie od siebie

Teoria państwowa:

• samorząd istnieje z woli państwa

• gwarancją jego istnienia i funkcjonowania jest konstytucja

• przepisy stosowane przez s. Lokalne są gałęzią prawa państwowego

Współczesne modele samorządu terytorialnego zawierają elementy obu teorii:

• ……………

• ……………

• istnieje sprzeczność pomiędzy interesem centralnym i lokalnym. Istnieje odpowiedzialność państwa za sprawy publiczne

• zagwarantowanie s.ter sądowej samodzielności prawnej i

• ograniczenie praw s.ter do spraw lokalnych

• samodzielność określona w granicach ustalonych przez państwo

Samorząd terytorialny możemy określić jako:

• zdecentralizowaną

• nie podporządkowaną hierarchicznemu systemowi centralną część administracji publicznej

• z własnymi wybieranymi organami

W myśl europejskiej karty samorządowej S.T. określany jest jako:

• prawo i zdolność społeczności lokalnej w granicach określonych prawem do kierowania zasadniczą częścią spraw publicznych na ich odpowiedzialność i w interesach ich mieszkańców. Prawo to jest realizowane przez rady lub zgromadzenia w skład których wchodzą członkowie wybrani w wyborach (przepis ten ma …… referendum). Kompetencje S.T. są określone w konstytucji lub ustawie. Odpowiedzialność za sprawy publiczne powinny ponieść organy będące najbliżej obywateli. Należy uwzględnić zakres i charakter zadań oraz wymogi efektywności i gospodarności.

Decentralizacja - przekazywanie środków pieniężnych organom niższego szczebla wraz z ograniczeniami co do sposobu ich wydatkowania.

• przekazywanie zadań

• korzystanie przez S.T. z odpowiedniego majątku i uprawnień gwarantujących samodzielność

• posiadanie przez S.T. odpowiednich środków finansowych do realizacji zadań.

Decentralizacja branżowo korporacyjna - przebieg poziomy

Wady procesu decentralizacji:

• rozproszenie władzy i środków. Ma to sens obustronny gdy w wyniku decentralizacji środki te będą użytkowane bardziej racjonalnie

• centralizacja …………… . Działalność władz państwa …………

• istnieją sprzeczności pomiędzy interesem centralnym i lokalnym. Istnieje odpowiedzialność państwa w sprawach publicznych,

• prowadzenie jednolitej polityki w zakresie np.: ……buplicznej kraju jest w sprzeczności z lokalnym władztwem podatkowym

• ……… organy przedstawicielskie nie są w stanie podejmować czynności manipulacyjno technicznych

Dekoncentracja - polega na przekazywaniu wyłącznie środków i zadań bez przekazywania ograniczeń

Podstawy gospodarki finansów samorządowych

BUDŻET SAMORZĄDOWY

1. fundusz zdecentralizowany (słuzy zaspokajaniu potrzeb lokalnych)

2. plan finansowy

3. akt normatywny (uchwalany przez władze lokalne na 1 rok budżetowy

Wydatki:	Dochody
- zadania własne	- podatki i opłaty lokalne (z majątku, spadki itp.) - dochody własne
- zadania zlecone	- udziały - dochody wyrównawcze
- zadania powierzone	- dodatek do podatku
	- dotacje - dochody wyrównawcze

RODZAJE DOTACJI

• celowe;

• wyrównawcze

Dotacje celowe

• instrument ingerencji organów centralnych w gospodarkę lokalną,

• przyznawane są na ściśle określony cel, finansowanie zadań bieżących

• o przeznaczeniu dotacji celoej decyduje organ który ją udzielił

• podlegają zwrotowi w przypadku nie wykorzystania środkow

Dotacje równoważące

• przyznawane w celu równoważenia budżetów samorządowych

• nie podlegają zwrotowi nawet gdy budżet uzyskał nadwyżkę

• celem ich nie jest sfinansowanie jednego ściśle określonego zadania

• celem ich jest sfinansowanie ogółu wydatków budżetowych

• decyzje o kierunku rozdysponowania leżą w gestii organów samorządowych.

Zasada konstrukcji dotacji, sposobów ich udzielania kryteriów

• uznaniowe

• obiektywne, zobiektywizowane

• mieszane

Uznaniowe:

• ogólne rozeznanie w zakresie sytuacji gospodarczo finansowej i społecznej poszczególnych regionów kraju przez organ centralny,

• decyzje arbitrażowe

• ocena potrzeb

• siła przebicia

• układy personalne

Obiektywne:

• przy przyznawaniu stosuje się określone klasy

• liczba ludności

• obszar, ilość dróg, areał

• wartość urządzeń komunalnych

Dotacje wyrównawcze - przyznawane w oparciu o kryterium obiektywne

Dotacje celowe - przyznawane w oparciu o kryterium uznaniowe

UDZIAŁY:

• formy partycypacji w dochodach

• nie powodują wzrostu obciążeń fiskalnych podatników

• zaliczane do dochodów własnych S.T.

• system pracochłonny

• trudne jest …… dochodów z tego tytułu

Przesłanki poziomej redystrybucji środków

• dokonywane jest w ramach instytucji sektora publicznego

• uwarunkowaniem dla tego działania może być:

• konieczność neutralizacji różnic, jakie występują w sytuacji finansowej S.T.

• potrzeba zrealizowania zadań które przyczyniają się do zaspokajania potrzeb kilku jednostek terytorialnych

• potrzeba udzielenia pomocy jednostce terytorialnej znajdującej się w trudnej sytuacji

Zasady finansowania … lokalnego w świetle europejskiej karty samorządowej. Społeczności lokalne mają prawo do posiadania własnych wartości finansowych którymi mogą dysponować w ramach wykorzystania uprawnień:

• wysokość zasobów finansowych społeczności lokalnej powinna być dostosowana do zakresu uprawnień przyznanych im przez konstytucje lub prawo. Przynajmniej ich część powinna pochodzić z podatków i opłat lokalnych których wysokość społeczności te mają prawo ustalać w zakresie określonym w ustawie

• systemy finansowe na jakich … są zasoby pozostawione w dyspozycji społeczności lokalnej winny być zróżnicowane i elastyczne aby w miarę możliwości odpowiadać rzeczywistym zmianom poziomu kosztów związanych z wykorzystaniem uprawnień

• ochrona finansowa społeczności słabszych wymaga procedur wyrównawczych korygujących skutki nierównomiernego podziału potencjalnych źródeł dochodów i wydatków tych społeczność

• dla potrzeb finansowych nakładów inwestycyjnych społeczności lokalne powinny mieć dostęp do krajowego rynku kapitałowego w granicach określonych w prawie

PODSTAWY SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W POLSCE

I Etap

1991 Ustawa o dochodach gmin:

1. ustawa o podatkach i opłatach lokalnych

• podatek od nieruchomości

• p. od środków transportu

• p. od posiadania psów

• na mocy innych ustaw

• p. rolny

• p. leśny

• p. od spadków i darowizn

• karta podatkowa

Władztwo podatkowe:

• stosowanie innych niż ustawowe zwolnień i ulg podatkowych

• obniżanie stawek podatkowych

• prawo do nakładania podatków (smoopodatkowanie mieszkańców w drodze referendum)

	B. Państwa
	B. Województwa
	B. Powiatu
	B. Gminy

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.




---