Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez ucznia na wycieczce szkolnej

Pytanie: Posyłając ucznia na wycieczkę szkolną, rodzice wyrażają zgodę lub nie na pokrycie szkód wyrządzonych przez ich dziecko. Czy rzeczywiście tylko rodzic jest odpowiedzialny materialnie za ewentualne szkody? Czy opiekun, kierownik wycieczki, dyrektor może odmówić zabrania na wycieczkę ucznia, gdy rodzic nie wyrazi zgody na pokrycie szkód materialnych wyrządzonych przez jego dziecko?

>> Więcej pytań, problemów z życia szkoły i konkretnych wskazówek, odpowiedzi ekspertów znajdziesz w styczniowej aktualizacji 

Odpowiedź: Nie. Za szkody wyrządzone przez małoletnie dzieci odpowiadają nie tylko rodzice. Odpowiedzialny jest ten, kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad nimi i tylko wtedy, gdy nadzoru tego nie wykonywał starannie (art. 427 kc).

Uczeń i tak ma prawo pojechać!

Nie powinno się ograniczać uczniowi możliwości udziału w wycieczce z powodu nieprzyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej rodziców za czyny małoletniego dziecka, jeżeli w czasie, gdy może być wyrządzona szkoda, do nadzoru nad nim zobowiązana jest inna osoba.

Nie można odmówić uczniowi udziału w wycieczce zorganizowanej przez szkołę także dlatego, że:

• uczeń ma obowiązek brać udział w zajęciach edukacyjnych, które zorganizowane są jako wycieczki przedmiotowe realizowane w celu uzupełnienia obowiązującego programu nauczania w ramach przedmiotu lub przedmiotów pokrewnych (§ 4 pkt 1 rozporządzenia z 8 listopada 2001 r.),

• warunkiem koniecznym udziału uczniów niepełnoletnich w wycieczkach, innych niż przedmiotowe, jest zgoda rodziców, a nie oświadczenie o ponoszeniu kosztów ewentualnych szkód (§ 8 rozporządzenia z 8 listopada 2001 r.),

• organizacja wycieczki i jej program powinny być dostosowane do wieku, stanu zdrowia, sprawności fizycznej, stopnia przygotowania i umiejętności specjalistycznych dziecka (§ 5 rozporządzenia z 8 listopada 2001 r.), a liczba opiekunów i sposób zorganizowania opieki powinny zagwarantować stały nadzór nad dziećmi (§ 32 rozporządzenia MENiS z 31 grudnia 2002 r.).

Obowiązek naprawienia szkody

Kto ze swojej winy wyrządził drugiemu szkodę, zobowiązany jest do jej naprawienia (art. 415 kc). Dziecko, które nie ukończyło lat trzynastu, nie ponosi jednak odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę (art. 426 kc). Odpowiedzialność ta została przeniesiona na osobę sprawującą opiekę nad małoletnim (zasada domniemania winy osoby nadzorującej). Zwykle z tytułu braku nadzoru za szkodę odpowiadają rodzice sprawujący nad dzieckiem stałą pieczę z mocy ustawy.

>>Nadzór nad uczniami, nad działalnością szkoły to Twoje obowiązki! 

Kiedy rodzice zwolnieni z odpowiedzialności?

Osoby zobowiązane do nadzoru nie muszą go jednak przez cały czas wykonywać osobiście. Zwolnieni są od odpowiedzialności, jeśli oddadzą dziecko pod nadzór innej osoby lub instytucji. Posyłając dziecko do szkoły, rodzice przekazują opiekę nad nim dyrektorowi i nauczycielom (art. 4 i 39 ust. 1 pkt 3 UoSO oraz art. 6 pkt 1 i art. 7 ust. 1 KN). Oznacza to, że rodzice nie ponoszą odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez małoletnie dzieci, w czasie gdy znajdowały się one pod opieką nauczyciela w szkole czy na zajęciach organizowanych przez szkołę poza obiektami należącymi do niej.

Rodzic jako opiekun wycieczki - ponoszenie odpowiedzialności

Pytanie: Czy rodzic, który jest opiekunem wycieczki ponosi też odpowiedzialność za jej przebieg?

Odpowiedź:Tak, ponosi odpowiedzialność w takim zakresie, jak wynika to z jego zadań określonych przez kierownika wycieczki (§ 12 pkt 5 i § 13 ust. 2 rozporządzenia MENiS z 8 listopada 2001 r.). 

 

---