Wirusy
(łac. virus - trucizna, jad) - skomplikowane cząsteczki organiczne nieposiadające struktury komórkowej, zbudowane z białek i kwasów nukleinowych. Zawierają materiał genetyczny w postaci RNA (wirusy RNA) lub DNA, wykazują jednak zarówno cechy komórkowych organizmów żywych, jak i materii nieożywionej.
Struktura
Wirusy dostrzec można dopiero pod mikroskopem elektronowym. Są tworami wielkości 15-50 nm. (jedna miliardowa metra). Warunkiem ich istnienia w przyrodzie jest krążenie pomiędzy żywymi organizmami-komórkami roślin, zwierząt lub bakterii.
W skład wirusa wchodzi tak zwany wirion, który jest kompleksem makromolekuł i stanowi zakaźną cząstkę wirusa.
Wewnętrzną część wirusa nazywamy genomem ( tzw. materiał genetyczny). Zawiera on kwas nukleinowy (DNA lub RNA), który jest otoczony białkowym płaszczem, tzw. kapsydem
Wyniku brakiem zdolności do samodzielnej syntezy białek, wirusy mogą rozwijać się tylko wewnątrz żywych komórek zaatakowanego organizmu powodując dysfunkcję pierwotnych komórek. Prowadzi to do powstania tzw. nosicielstwa wirusa.
Sposoby zakażenia się:
Choroby wirusowe rozprzestrzeniają się najczęściej drogą kropelkową, tzn. przy kichaniu, kaszlu lub głośnym mówieniu osoby chorej np. wirus grypy.
Zakażenie wirusem A (HAV), powodującym wirusowe zapalenie wątroby typu A, następuje przez bezpośredni kontakt z wydalinami chorego (krew, kał, mocz i ślina) lub pośrednio przez spożycie zakażonych pokarmów lub napojów (woda).
Zapalenie wątroby wywołane przez wirus B (HBV), następuje drogą pozajelitową (zakażone igły, sprzęt chirurgiczny, przetaczanie zakażonej krwi).
Wirusowe zapalenie wątroby typu C, wywołane przez wirus C (HCV), przenosi się przez płyny ustrojowe. Podobnie jak (HBV)
Główną drogą przenoszenia wirusa upośledzenia odporności HIV są płyny ustrojowe organizmu.
Wirusy występujące u zwierząt np. wirus wścieklizny, kleszczowego zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.