Grecja
Chronologia starożytnej Grecji
XX - XV - kultura minojska
XIV - XII - kultura mykeńska
XI - IX - wieki ciemne
VII - VI - epoka archaiczna
V - IV (338 p.n.e.) - epoka klasyczna
IV - I - epoka hellenistyczna
Kultura minojska i mykeńska
Kultura minojska powstała w III tys. na Krecie. Charakterystyczne były wielkie pałace monarsze (Knossos ) oraz pismo linearne A dotąd nie odczytane. Nazwa kultury pochodzi od władcy wyspy Minosa. Około 2000 lat p.n.e. południowa część półwyspu Bałkańskiego została zasiedlona przez Indoeuropejskich Achajów i Jonów. Znaleźli się oni pod wpływem kultury minojskiej. Wkrótce stworzyli własną sieć królestw z głównym ośrodkiem w Mykenach na Peloponezie. Zachowały się pałace - twierdze oraz pismo linearne B (odczytane, zreformowane A). W połowie II tys. podbili Kretę. 1200 r. p.n.e. - najazd Troi.
Wieki ciemne
XII w. p.n.e. - Mykeny ulegają zagładzie prawdopodobnie ze względu na konflikt między królestwami ale też najazd Ludów Morza. Ośrodki władzy popadły w ruinę, nie pokazał się już dawny porządek władzy. Zniszczenia dopełnili Dorowie. Zaprzestano piśmiennictwa. Migracje plemion greckich objęły wyspy Morza Egejskiego i zachodnie wybrzeże Azji Mniejszej nazywane później Jonią. Okres po upadku Myken historycy nazywają wiekami ciemnymi, ponieważ o tym okresie nie ma wielu informacji.
Ludy Indoeuropejskie: Achajowie, Eolowie, Arkadyjczycy, Jonowie, Dorowie
Grecy zaadaptowali na własne potrzeby alfabet Fenicjan mimo bocznego położenia wobec państw bliskowschodnich aż do I tys. Początki greckiego pisma alfabetycznego datuje się na schyłek IX w. p.n.e.
Już w wiekach ciemnych w enklawach zaczęły powstawać odrębne państwa - polis - wspólnota ludzi posiadających prawa obywatelskie. Za członków polis uznawano tylko dorosłych mężczyzn rodzimego pochodzenia. Mieli oni prawo uczestnictwa w życiu politycznym ale musieli służyć w wojsku. W polis u zarania ich dziejów dominowała arystokracja - grupa ludzi bogatych. Była to nieliczna grupa dlatego nazywano ją oligarchią czyli rządami nielicznych. Tworzenie takiej elitarnej grupy powodowało szybkie bogacenie się ale także deklasacje. Chęć bogacenia się skłaniała do wypraw zamorskich (handel) - poszerzenie grup rządzących. Chęć awansu społecznego doprowadza także do wielkiej kolonizacji. Od początku VIII do końca VI w. Grecy rozprzestrzenili się w Basenie Morza Śródziemnego i Czarnego (Sycylia i poł. Italia - Wielka Grecja)
- Homer prawdopodobnie autor Iliady i Odyseji - VIII w.
- Aojdowie - wędrowni recytatorzy - rytm
- Mity: kosmogoniczne - opowiadają o początkach wszechświata, teogoniczne - o bogach, heroiczne - o bohaterach
- Hezjod - poeta z Beocji VIII/VII w : Teogonia - pochodzenie bogów Prace i Dnie - trud rolników
- antropomorfizacja bogów
- Artemizjon w Efezie
- Świątynia Apollina w Delfach - Pytie
Ze względu na charakter polityczny by jednostki mogły przekonać obywateli ważne były dyskusje.
Erystyka - sztuka argumentowania
Retoryka - sztuka przemawiania
Występował racjonalizm - umiejętność logicznego rozważania problemów
Sparta - ustrój monarchiczny, wszyscy tacy sami, rządziło 2 królów, pełnili funkcję wojskową, kapłańską, wchodzili w skład geruzji
Geruzja - 300 osobowa rada starszych (dokładnie było 28 gerontów
Apella - zgromadzenie wolnych Spartiatów
Eforowie - 5 najwyższych urzędników państwa
Heloci - niewolnicy państwowi