Czym jest filozofia?
Kultura zachodnia ujęcie filozofii zawdzięcza Pitagorasowi (ok. 572-474).
Jest nim poszukiwanie istoty rzeczy (rzeczą też jest, np. ból bądź szczęście, medycyna lub nawet każdy z nas).
Istota rzeczy to jej miejsce w bycie, jej natura, funkcja, znaczenie, sens (określenia te są synonimami).
Zastanów się: jaki jest sens twojego życia, miejsce w świecie, zadania, jakie spełniasz?
Poznawanie istoty rzeczy daje mądrość, czyli
Mądrość jest wiedzą o istocie rzeczy
Motywem poszukiwania istoty rzeczy jest pragnienie mądrości
Filozofia jest więc umiłowaniem (philo) mądrości (sophia)
Filozof jest tym, który mądrości pragnie.
Każdy z nas w tym znaczeniu powinien być filozofem
Co nie znaczy, ze każdy z nas powinien być zawodowym filozofem
Funkcje (zdania) filozofii
Spełnia dwie funkcje:
a. poznawczą (teoretyczną)
b. praktyczną, spełnianą przez etykę (jakie postępowanie jest etycznie słuszne, a jakie nie)
Funkcja poznawcza właściwa jest także naukom szczegółowym
Funkcja praktyczna- wyłącznie filozofii
Metafizyczny model bytu
W pełnej rozwiniętej postaci pojawia się u Platona (427-347)
Zakłada realność prawd fizycznych (Prawda), etycznych (Dobro) i estetycznych (Piękno)
Prawda, Dobro i Piękno u Platona stanowią jedność (trójjednię)
Nadają one bytowi ład fizyczny, moralny i estetyczny, czyniąc z chaosu elementów Kosmos
Kosmos jest więc harmonijnym uporządkowaniem elementów (miejsc, funkcji)
Prawa wyznaczają każdej rzeczy bytu miejsce w nim (czyli zadania, istotę, naturę)
Wszystkie trzy rodzaje praw są poznawalne rozumem
Ludzie poznają prawa, a nie tworzą ich
Rozpoznając je kształtujemy wedle nich swoje życie, stajemy się mikrokosmosem i zarazem ludźmi mądrymi
Współcześnie charakterystyczny przede wszystkim dla nauczania Kościoła katolickiego
Niemetafizyczny model bytu
Obecne jego formy nawiązują do filozofii Fryderyka Nietzschego (1844-1900)
Byt jest dla nas chaosem
Porządkujące go prawa fizyczne, moralne i estetyczne są wytworem ludzi
Nie ma obiektywnie istniejących, realnych Prawdy, Dobra i Piękna
Ostatecznymi intencjami odwoławczymi są zdrowy rozsądek, poczucie sprawiedliwości i prawo stanowione
Charakterystyczny dla współczesnych światopoglądowo zróżnicowanych demokratycznych państw prawnych