CONSECUTIO TEMPORUM
w zdaniu nadrzędnym |
w zdaniu podrzędnym |
||
|
dla czynności równoczesnej |
dla czynności wcześniejszej |
dla czynności późniejszej |
`czas teraźniejszy lub przyszły |
con. praesentis |
con. imperfecti |
-urus sim |
czas przeszły |
con. perfecti |
con. plusquamperf. |
-urus essem |
Zdania:
zdanie |
spójnik |
tryb (con. czy ind.) |
uwagi |
|
celowe (po co? w jakim celu) |
ut - aby (ut finnale) ne - aby nie |
con. wg consecutio temporum |
|
|
dopełnieniowe (czego? kogo? o co?) |
ut - aby (ut obiectivum) ne - aby nie |
con. wg consecutio temporum |
po czasownikach: optare, postulare, petere, rogare, curare, hortari, monere, timere, impedire, etc. |
|
skutkowe |
ut - że ut non, ut nihil ut nemo - że nie |
coniunctivus |
w zdaniu nadrzędnym często: ita, sic, tam, adeo, tantopere, tot, talis, |
|
podmiotowe (kto?co?) |
ut - że ut non, ut nihil ut nemo - że nie |
coniunctivus |
występują po: est, fit, accidit, evenit, restat, sequitur; mos est, consuetudo est |
|
przyczynowe (dlaczego? z jakiego powodu?) |
cum - ponieważ (cum causale) praesertim cum - zwłaszcza że |
con. wg consecutio temporum |
|
|
|
quod quia quoniam - ponieważ |
indicativus |
|
|
przyzwolenia (mimo co? wbrew czemu?) |
cum (cum concessivum) quamvis - chociaż |
con. wg consecutio temporum |
|
|
|
quamquam - chociaż
|
indicativus |
|
|
|
licet ut (ut concessivum) |
con. praes. lub perfecti |
|
|
|
etsi, etiamsi, tametsi - chociaż, chociażby
|
tryby jak w zdaniach warunkowych |
|
|
warunkowe (pod jakim warunkiem?) |
si - jeśli, jeżeliby, gdyby nisi - jeśli nie, jeżeliby nie, gdyby nie |
|
||
czasowe (kiedy?) |
cum - gdy (cum historicum)
|
con. wg consecutio temporum |
ma odcień przyczynowości |
|
|
cum - gdy (cum temporale) ubi, simulac, ut primum postquam - skoro tylko
|
indicativus |
|
|
względne |
zaimki względne (qui, quae, quod) |
coniunctivus lub indicativus |
|
|
pytające |
zaimki pytajne (cur? quando? - ne?) |
con. wg consecutio temporum |
|