Temat: Problemy energetyczne świata
W rozwoju przemysłowym świata zachodziło wiele zmian w strukturze zużycia surowców energetycznych. Początkowo podstawowym źródłem energii był węgiel, wykorzystywany powszechnie w energetyce, hutnictwie i transporcie (kolejowym i morskim). Z czasem zaczęło rosnąć znaczenie ropy naftowej, o czym zadecydowały takie walory jak: tańsze wydobycie, wyższa kaloryczność, mniejsza toksyczność spalania, możliwość zastosowania jako paliwa we wszystkich środkach transportu oraz na szeroka skalę w przemyśle chemicznym.
Doprowadziło to na początku lat 60-tych do zdystansowania węgla przez ropę naftową. Ropa naftowa zaspokajała niemal połowę światowego zapotrzebowania na energię. Dopiero kryzys w 1973 roku spowodował zmianę sytuacji. Na spotkaniu przedstawicieli OPEC (arabskie państwa naftowe) w Kuwejcie podjęto decyzje o zmianie stosunków tych państw z wielkimi koncernami naftowymi (Exxon, Shell, Texaco, Mobil, Socal). Od tej pory państwa OPEC objęły kontrolą wydobycie ropy, ustalono podatki płacone przez koncerny naftowe za korzystanie ze złóż, ograniczono wydobycie, a ropę eksportowano wyłącznie do państw popierających politycznie państwa OPEC.
Taka sytuacja spowodowała niedobór ropy na rynkach światowych, wzrost jej ceny ( nawet siedmiokrotnie), zahamowanie rozwoju krajów średniorozwiniętych i zadłużenie krajów słaborozwiniętych.
Kraje wysoko rozwinięte zaczęły poszukiwać energooszczędnych technologii. Nastąpił rozwój automatyzacji, komputeryzacji i telekomunikacji. Zmierzano do jak najmniejszej materiałochłonności i energochłonności.
W latach 70-tych zużycie ropy zmniejszyło się o 10-12%.
Obecnie najważniejszymi źródłami energii jest nadal ropa naftowa i węgiel kamienny, a także gaz ziemny i węgiel brunatny. Dominuje, zatem energetyka cieplna, która dostarcza ponad 60% energii w skali światowej. Elektrownie cieplne emitują jednak ogromne ilości pyłów, tlenków siarki i azotu, co jest szkodliwe dla środowiska.
Dlatego też rozwija się hydroenergetyka, która obecnie dostarcza ponad 23% energii w skali światowej. Jednak rozwój ten ograniczają wysokie koszty budowy zakładów tego typu. Najwięcej hydroelektrowni jest w krajach Skandynawii, Rosji, USA, Chinach, Japonii, Brazylii, Francji, Włoszech.
Innym źródłem energii jest energetyka jądrowa. Dostarcza ona 17% energii w skali świata. Ostatnio jednak tempo rozwoju tego typu energetyki uległo spowolnieniu, czego przyczynami są: wysokie koszty budowy, problem składowania odpadów radioaktywnych i negatywne nastawienie opinii publicznej. Największą role elektrownie jądrowe odgrywają we Francji, Rosji, Japonii, USA.
Najwięksi producenci energii na świecie: USA, Rosja, Japonia, Chiny, Indie, Kanada, Niemcy, Francja, Wielka Brytania.
Obszary deficytów: Europa zachodnia, Japonia, Korea Południowa, Tajwan, Singapur, USA.