FARMAKOTERAPIA CHORÓB UKŁADU ODDECHOWEGO =)
choroby infekcyjne
choroby nowotworowe
inne
2) Podział leków stosowanych w chorobach układu oddechowego :
Leki wykrztuśne i sekretolityczne
Leki p/kaszlowe
Leki p/astmatyczne
3) LEKI WYKRZTUŚNE (sekretolityczne, mukolityczne)
* Leki sekretolityczne- Upłynniają wydzielinę oskrzeli poprzez zmianę jej składu Podział: mukolityki, enzymy proteolityczne, detergenty.
* Leki mukolityczne- Mechanizm działania: zmniejszenie zawartości mukoprotein w wydzielinie dróg oddechowych.
1) Działające ośrodkowo :
Hamują ośrodek odksztuszania w rdzeniu przedłużonym. Duża skuteczność - opioidy, (nieopioidowe leki mniej skuteczne)
Morfina
Kodeina
Dekstrometorfan
Okseladyna (nie hamuje ośrodka oddechowego, słabo dział; Oxeladin)
Pentoksyweryna (toklase)
2) Działające obwodowo :
Benzonatat
Śluzy roślinne
Działanie polega na osłanianiu błony śluzowej. Łagodzą uczucie dyskomfortu (drapanie, pieczenie), działają osłaniająco.
4) KASZEL - LEKI PRZECIWKASZLOWE :
* DZIAŁAJĄCE OŚRODKOWO :
1) OPIOIDOWE -> KODEINA ->
Metylowa pochodna morfiny (10x słabsza od Morfiny)
Działanie: p/bólowe, p/kaszlowe, p/biegunkowe
Okres półtrwania: ok. 3 godz.
Wskazania: p/kaszlowo, p/bólowo w mniejszych dolegliwościach, jako lek zapierający w biegunkach.
P/wskazania: astma oskrzelowa, niewydolność oddechowa, przewlekły nieżyt oskrzeli, uzależnienie od opioidów, niewydolność nerek, wątroby, ciąża, dzieci poniżej 1 roku życia.
Leki:
Codeinum phosphoricum
Antidol
Ardinex
Ascodan
Dafalgan
Efferalgan
2) NIENARKOTYCZNE -> OKSELADYNA -> (BRAK)
* DZIAŁAJĄCE OBOWODOWO :
1) Benzonatat : zmniejsza nasilenie odruchu kaszlowego poprzez zmniejszenie wrażliwości receptorów w drogach oddechowych, hamowanie aferentnych włókien nerwu błędnego umiejscowionych w oskrzelach płucach i opłucnej, a także poprzez ośrodkowe hamowanie odruchu kaszlowego. Zastosowany na błonę śluzową jamy ustnej działa znieczulająco. Leczy się nieproduktywny męczący kaszel (gruźlica, nowotwory układu oddechowego). Może działać pobudzająco lub hamująco na OUN, może powodować wymioty i zaparcia.
2) Śluzy roślinne - wykazują słabe działanie p/kaszlowe przez wpływ osłaniający na błonę śluzową dróg oddechowych. Zmniejszają stan podrażnienia i uczucie bólu oraz częstość odruchów kaszlowych, ułatwiają pęcznienie zalegającej wydzieliny, wyzwalają ruchy nabłonka rzęskowego i odruch wykrztuśny.
* LEKI ZŁOŻONE : (KODEINA+GWAJAKOL)
5) PRZYCZYNY ASTMY :
Alergeny inicjujące astmę, najsilniejsze to :
roztocza
zwierzęta domowe
Środowisko inicjujące astmę:
ozon ; chemiczne środki drażniące - nośniki aerozoli, lakiery do włosów, zapachy kuchenne, dym papierosowy,; zanieczyszczenia przemysłowe - dwutlenek siarki czynniki fizyczne - mgła, zimne i suche powietrze; kaszel, śmiech
Leki inicjujące astmę: NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne), B-adrenolityki
Żywność , środki konserwujące i barwiące
Czynniki infekcyjne - choroby inicjujące astmę - głównie wirusowe i mykoplazmatyczne - infekcja wirusowa powoduje w 80 % nadreaktywność oskrzeli, utrzymującą się przez wiele tygodni
Predyspozycja genetyczna astmy - gdy jedno z rodziców choruje prawdopodobieństwo u potomstwa wynosi 25 %, gdy oboje -50%.
6) LEKI PRZECIWASTMATYCZNE :
Główne grupy leków o działaniu rozszerzającym oskrzela, stosowane w astmie oskrzelowej, to:
Leki β-mimetyczne (agoniści receptorów β-adrenergicznych)
Pobudzenie receptorów β-adrenergicznych w oskrzelach powoduje bezpośrednio rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli. Przykłady leków: salbutamol, fenoterol, salmeterol, formeterol, połączenie fenoterolu z bromkiem ipratropium
Pochodne ksantyny
Są inhibitorami fosfodiesterazy - enzymu odpowiedzialnego za rozkładanie cyklicznych nukleotydów. Wzrost stężenia cAMP i cGMP w komórkach mięśni oskrzeli powoduje spadek stężenia jonów wapnia i zahamowanie skurczu. Przykłady leków: teofilina, aminofilina
Leki cholinolityczne. Blokują receptory muskarynowe w oskrzelach powodując rozkurcz mięśni oskrzelowych, jeśli skurcz był wywołany pobudzeniem nerwu błędnego, co jest przyczyną napadów astmy u ok. 50% chorych. Nie hamują skurczów innego pochodzenia. Przykłady leków: bromek ipratropium, bromek tiotropium
Leki o działaniu przeciwzapalnym:
Inne leki przeciwastmatyczne:
leki o działaniu antyhistaminowym
leki wykrztuśne i mukolityczne
Poza tym stosuje się niekiedy metody fizykoterapeutyczne, psychoterapię i gimnastykę oddechową.
W skrajnie zaawansowanych przypadkach napadów astmatycznych zachodzi czasem potrzeba wspomagania oddechu respiratorem.
7) IMMUNOTERAPIA SWOISTA :
Immunoterapia swoista ( SIT ) czyli odczulanie polega na podawaniu osobie uczulonej stopniowo wzrastających, potem podtrzymujących dawek szczepionki
zawierającej alergen, na który pacjent jest uczulony.
Wskazania do immunoterapi
uczulenie na alergeny powietrznopochodne ( pyłki roślin, roztocze kurzu domowego, sierść zwierząt )
atopowe zapalenie skóry ( AZS ), spowodowane uczuleniem na pyłki roślin, nie reagujące na klasyczne leczenie.
atopowa astma oskrzelowa - we wczesnym okresie choroby
Immunoterapia ( SIT) zastosowana we wczesnym etapie choroby hamuje rozwój zapalenia alergicznego, zapobiega astmie oskrzelowej, a także przywraca prawidłowe funkcjowanie organizmu.
Do prowadzenia immunoterapi zalecane są szczepionki całoroczne, sezonowe - podawane podskórnie lub doustnie w kroplach dla dzieci.
Immunoterapię można rozpocząć od 5 roku życia i nie ma górnej granicy wieku.
Czas trwania odczulania od 3 do 5 lat.
.