Piknidia:-są to konidia w tworach przypominające owocniki, które są kuliste lub wydłużone, podobne do otoczni otwartych u workowców, leczy wypełnione konidiami. Oprócz konidiów w piknidiach znajduje się także substancja higroskopijna, która w dużej wilgotności powietrza pęcznieje i wydobywa się wraz z konidiami przez wylot piknidiów w postaci mniej lub bardziej długi wstęg
Peronosporales:-Grzybopływek z gromady Oomycota. Rząd reprezentowany wyłącznie przez gatunki bezwzględnie pasożytnicze. Należą do niego rodziny: Peronosporaceae i Albuginaceae. Grzyby z rodziny Peronosporaceae powodują tzw. Mączniaki rzekome. Ich oznaki etiologiczne widoczne są po spodniej stronie liści porażonych roślin w postaci zwartych białoszarych nalotów złożonych z warstwy trzonków konidialnych. Rodzina Albuginaceae obejmuje tylko jeden bezwzględnie pasożytniczy gatunek: Album. Choroba przez nie wywoływana to biała rdza krzyżowych
Erysiphales:- Rząd grzybów należących do klasy Ascomycetes. W fitopatologii odgrywa bardzo ważną rolę. Owocnikami grzybów tego rodzaju są otocznie zamknięte, lecz worki w nich są już uporządkowane. Do jedynej w tym rządzie rodziny Erysiphaceae (mączniaki prawdziwe) należą wyłącznie pasożyty bezwzględne. Największe znaczenie w leśnictwie z tej rodziny mają: Microsphaera, Phyllactinia, Unicinula. Porażają one liście i młode pędy wielu drzew i krzewów leśnych.
Zgorzele siewek-ochrona:
Profilaktyka dyspozycyjna i profilaktyka infekcyjna.
*Profilaktyka dyspozycyjna: Uodpornienie roślin na zakażenie:
- Wybór msc. Pod szkółkę leśną: unikać gleb zbyt ciężkich i wilgotnych oraz zbytnio piaszczystych (torf wysoki)
- Ph 4,5-5-5 iglaste
- Osłona przed wiatrami
- Położenie mało narażone na utratę wody
- Staranne siewy (termin, głębokość, gęstość, azot w normie itd.)
- Rodzimy materiał siewny (dobrej jakości)
*Profilaktyka infekcyjna: Zredukowanie/Usunięcie materiału zakażonego
- Chemiczne zaprawianie materiału siewnego
- Dezynfekcja gleby metodą chemiczną lub fizyczną
- Chemiczna metoda dezynfekcji: fungicydy stałe
- Zalecane przez IBL: ispekty - odkażanie podłoązy
Biologiczna metoda ochrony siewek przed zgorzelą:- mikroorganizmy saprotroficzne grzyby antagonistyczne i grzyby mikoryzowe (biopreparaty, szczepionki mikoryzowe - Hebeloma crustuliniforme.
Naturalny biopreparat - ścioła oraz gleba ze starego drzewostanu
Choroby infekcyjne:
Grupa chorób związana z obecnością w roślinie czynnika chorobotwórczego i ciągłym zakłócaniem przezeń jej procesów życiowych. Przebieg choroby infekcyjnej można podzielić na kilka faz (stadiów):
- Zakażenie (infekcja)- Wylęganie (inkubacja
- Ujawnienie się choroby (symptomacja)
- Wyzdrowienie- Wyrównanie
Owocniki russulales:
rząd grzybów należącydo klasy pieczarniaków (Agaricomycetes).Rząd Russulales zawiera gatunki grzybów wytwarzających owocniki mięsiste, u części w miąższu występuje sok. Zarodniki gołąbkowców są brodawkowane, a ich wysyp barwy białej, kremowej lub żółtej
. Zygomycota.
- grzybnia ze strzępek wielojądrowych
- Rozmnażanie płciowe polega na łączeniu się gametangiów
- W cyklu rozwojowym występuje wielojądrowa zygospora
- w ścianie komórkowej : chityna
Mączniaki- ochrona:
- opryskiwanie preparatami siarkowymi
- nie pielenie szkółek z chwastow, aby zachować cień dzięki, któremu utrudnione jest wytwarzanie konidiów, a ponadto zachwaszczenie przeszkadza w rozprzestrzenianiu się zarodników
- wysiewanie łubinu na międzyrzędziach, który ocieni siewki dębu
- wczesny wysiew żołędzi lub siew jesienny z dala od d-stanow debowych oddzielonych odpowiednio szerokimi pasami drzewostanów, którym mączniak nie zagraża
- możliwość biologiczna- uzycie nadpasozyta sprawcy który ma zdolność niweczenia grzybni
Hyphomycetes:
Systematyka: Gr, Grzyby mitosporowe (anamorficzne), Klasa - Hyphomycetes, Rząd - Hyphomycetales.
Charakterystyka - brak rozmnażania płciowego; zarodnikowanie uboczne, konidialne; trzonki konidialne występują pojedynczo;
. Metoda fizyczna:
---stosowanie wysokiej temperatury - dezynfekcja gleb w szkółkach leśnych za pomocą gorącej wody lub spalania chrustu rozesłanego na grzędach- rzadko stosowane zabiegi o ograniczonej skuteczności,
--z-adymianie szkółek - ochrona przed przymrozkami,
---bielenie drzew dla ich ochrony przed słoneczną zgorzelą kory,
---manipulowanie wilgotnością substratu - utrudnienie patogenowi zasiedlenia go,
---nawilgotnienie lub przesuszanie surowca drzewnego i tarcicy w celu ochrony przed sinizną,
---okorowywanie i rozłupywanie pniaków - ochrona przed zgnilizną,
---leczenie żołędzi temperaturą z pleśni(Ciboria)
Sposoby wnikania patogenu:
a) czas potrzebny do dokonania infekcji to okres infekcyjny(od 2 h do kilku lat),
b) zakażenie przez nieuszkodzoną tkankę okrywającą albo przez naturalne otwory w jego ciele(szparki oddechowe, przetchlinki itp.)
zakażenie przez miejsca uszkodzone, a więc różnego rodzaju i pochodzenia rany na ciele
Metoda kwarantanny:
Jest to metoda ochrony roślin oraz składające się na nią czynności urzędowe, które mają na celu niedopuszczenie do zawleczenia groźnych patogenów, szkodników i chwastów z kraju do kraju(kwarantanna zewnętrzna) bądź też ograniczenie rozprzestrzeniania się ich wewnątrz danego kraju(kwarantanna wewnętrzna),
- w Polsce odpowiada za to Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa(PIORiN),
- w razie wykrycia zagrożenia inspekcja zakazuje wwozu lub nakazuje określone postępowanie z towarem(zniszczenie, odkażanie, oczyszczanie przesyłki, itp.)
- aby umożliwić skuteczne działanie transport odbywa się tylko [przez określone punkty graniczne - 16 takich punktów z krajami spoza UE),
- Lista kwarantannowa - zestawienie wszystkich obiektów kwarantannowych.
Patogeniści i predyspozycjoniści:
a) Szkoła patogenistow:
--przewodzili jej R. Hartig oraz Anton de Bary,
--dla tej szkoły najważniejszy był przede wszystkim patogen,
---zakładano że wystarczy poznać patogen aby rozwiązać problem zwalczania powodowanej przez niego choroby - podejście nazywane etiologizmem, b) Szkoła predyspozycjonistow:
---przewodzili jej Marshal Ward oraz Paweł Sorauer,
---I założenie - choroba może się rozwinąć tylko gdy pojawią się do tego odpowiednie warunki, czyli predyspozycja,
---II założenie - predyspozycja powstaje w skutek działania czynników zewnętrznych obniżających natężenie przebiegów jej procesów fizjologicznych,
---III założenie - najlepiej zwalczać choroby poprzez zapobieganie im, czyli stosowanie odpornych odmian a także nawożenie i pielęgnacja,
żadna roślina nie może być zarażona tylko i wyłącznie z winy patogenna
Zamieranie Db w USA i Europie:
- w USA sprawca tej choroby jest Ceratocystis fagacearum(w Europie na liście kwarantannowej), natomiast w Europie C. roboris( w Polsce najczęściej ten), C. valanchicum lub piceae,
- Warunki sprzyjające: wszelkiego typu czynniki sprzyjające oraz zmniejszona odporność niektórych dębów. Zły wpływ ma też prowadzenie niewłaściwej pielęgnacji lub jej zaniedbywanie.
- Ochrona: Zakrojona na większą skalę w Ameryce Pn. niż w Europie. Przede wszystkim należy usuwać chore i zakażone osobniki, a także drzewa występujące w promieniu 15 m od nich. Ponadto powinno się okorowywać pniaki a surowiec przecierac lub chociaż okorowywać.
- Metoda ochrony przed zarażeniem przez zrosty korzeniowe - tworzenie rowków wokół chorego drzewa i stosowanie preparatu chemicznego. Stosowanie odpornych form.
- Objawy C. fagacearum - Grzyb zasiedla naczynia przewodzące. Tworzy pod korą szare lub jasnobrunatne masy endokonidiów,
-Objawy odmian europejskich - uważa się że proces chorobowy jest wywołany wspomagany prze długotrwałe osłabienie dębów w wyniku czynników stresowych i działania owadów.