Stefan Owczarek 6. MASZYNY DO ROBÓT ZIEMNYCH, ICH PARAMETRY, SCHEMATY PRACY (8)

6.1. PODZIAŁ ROBÓT ZIEMNYCH ZE WZGLĘDU NA FORMĘ GEOMETRYZNĄ

Roboty ziemne ze względu na technologię icli wykonania oraz kształt i wymiary budowli ziemnej można podzielić na następujące rodzaje:

a) roboty przygotowawcze fundamentów,

b) wykonanie wykopów wraz z załadunkiem na środki transportowe z przewozem i wyładunkiem,

c) wykonywanie nasypów wraz z ich zagęszczaniem,

d) wyrównywanie terenu (do głębokości 25 cm dla wykopów i wysokości 25 cm dla

nasypów

6.2. KLASYFIKACJA MASZYN DO ROBÓT ZIEMNYCH

. Maszyny budowlane

do robót ziemnych dzieli się na:

a) maszyny do odspajania i ładowania,

b) maszyny do odspajania i przewożenia urobku,

c) maszyny do odspajania i przesuwania urobku po terenie,

d) maszyny i sprzęt do hydromechanizacji,

e) maszyny do robót pomocniczych,

f) maszyny do robót palowych i wykonywania ścianek szczelnych,

g) maszyny uniwersalne

Maszyny do odspajania i lądowania

. Zaliczamy do nich

koparki jednonaczyniowe i koparki wielonaczyniowe. Środkami transportu

mogą być kolejki wąsko i normalnotorowe, samochody

ciężarowe i wywrotki samochodowe oraz ciągniki z przyczepami.

Maszyny do odspajania i przewożenia urobku

Wchodzą tu w grę wszelkiego rodzaju zgarniarki: samobieżne i przyczepne.

Maszyny do odspajania i przesuwania urobku po terenie są to maszyn spycharki i równiarki..

Maszyny i sprzęt do hydromechanizacji służą do odspajania, przenoszenia i układania gruntu przy pomocy wody. Odspajanie gruntu odbywa się przy pomocy hydromonitorów wyrzucających strumień wody pod dużym ciśnieniem.. Do hydromechanizacji robót ziemnych służą także poglębiarki ssąco-tloczące grunt pobierany

poniżej lustra wody, np.: z dnia rzek i kanałów.

Maszyny do robót pomocniczych; zaliczamy tu różnego rodzaju maszyny służące do odwadniania i obniżania zwierciadła wody gruntowej, wykonywania wykopów przy drenowaniu itp. Do rozluźniania i spulchniania gruntu

Oraz zageszczenia które przeprowadza się przy pomocy różnego rodzaju walców, ubijaków, wibratorów itp.Maszyny do wykonywania robót palowych i ścianek szczelnych - są to przede wszystkim maszyny służące do pogrążania zarówno pali i ścianek szczelnych jak kafary

Maszyny uniwersalne są to maszyny mogące wykonywać kilka czynności (z różnych dziedzin technologicznych)

. Do grupy maszyn uniwersalnych zaliczamy: ladowarko-spycharki, ladowarko-zrywarki, koparko-ladowarki i

6.3. ROBOTY ZIEMNE WYKONYWANE ZA POMOCE KOPAREK 6.3. Zasadniczy, najczęściej stosowany podział koparek dokonywany jest w zależności od sposobu pracy

- koparki o pracy okresowej (cyklicznej),

- koparki o pracy ciągłej.

W zależności od rodzaju elementu roboczego koparki dzielimy jednonaczyniowe (koparki o pracy okresowej) na: przedsiębieme, podsiębierne, zbierakowe i chwytakowe. Praca koparek jednonaczyniowych ma charakter cykliczny, powtarzalny .Praca koparek wielonaczyniowych ma charakter ciągły

Szczegółowy podział koparek jednonaczyniowych opiera się na ich zasadniczych cechach technicznych obejmujących:

a. Rodzaj koparek

- koparki uniwersalne (do wielu zadań) zaopatrzone we wszystkie główne rodzaje wyposażenia roboczego, jak przedsiębierne i podsiębierne, zbierakowe, chwytakowe i z wyposażeniem do pracy jako żuraw,

- kaparki póluniwcrsalnc zaopatrzone są przynajmniej w trzy rodzaje wyposażenia roboczego a mianowicie przedsiębierne, zbierakowe i do pracy jako żuraw,

- koparki specjalne mają wyposażenie robocze jednego tylko rodzaju (przedsiębierne, zbierakowe itd.).

b. Pojemność łyżki:

- koparki lekkie a pojemności łyżki da 0,5 m³,

- koparki średnic o pojemności łyżki od 0,75 m³ do 2,00 m³,

-koparki ciężkie o pojemności łyżki od 2,5 m³ i wyżej.

c. Sposób umocowania elementów roboczych:

- łyżka osadzona na sztywnym ramieniu połączonym przegubowo z wysięgnikiem, który z kolei łączy się przegubem z ramą nadwozia koparki (wyposażenie przedsiębierne, podsiębierne, odsiębieme).

-czerpak lub element roboczy zawieszony na linie łączącej go z nadwoziem (veyposażenie zbierakowe lub chwytakowe oraz wyposażenie da pracy jako żuraw).

d. Zakres obrotu nadwozia:

- pelnoobrotowc, w którym nadwozie wraz z wyposażeniem roboczym może obracać się w płaszczyźnie poziomej o 360°,

- niepelnoobrotowe z ograniczoną możnością obrotu (np. O 270°), co obecnie jednak wyjątkowo jest spotykane (np. niekiedy przy koparkach używanych w kopalniach żwiru i piasku).

e. Rodzaj podwozia:

- gąsienicowe,

- kołowe na pneumatykach,

-kolejowe,

Najwłaściwsze przy Pi-tedsicbicrne Łyżka przedsiębiema

Należy stosować przy głębokich dużych i suchych wykopach

Podsiębierne

Łyżka podsiębierna

wykopach średnich głębokości i wykopach o wysokim poziomie wód gruntowych. Bardziej ekonomiczne od przedsiębiemych przy pracy w gruntach I-IIl kategorii, pomimo że ich wydajność jest w granicach 80%

Zbierakowe

Zbierak zawieszony i ciągnięty linami

Zbierak po zarzuceniu ciągnięty linami ku koparce napełnia się zbie­ranym gruntem, koparka pracuje ponad wykopem Stosować przy wykonaniu głębokich wykopów, w tym i nawodnionych: za­mkniętych, głębokich i szerokich rowów, kanałów itp. Kształtowanie skarp głębokich wykopów i wysokich nasypów

Chwytakowe. Chwytak dwu- lub wielotupinowy zawieszony na linach

Chwytak jest opuszczany pionowo z rozwartymi łupinami (szczękami) na dno wykopu. Przy podnoszeniu chwytaka do góry szczęki zwieraj się chwytając grunt

Stosowanie ograniczać do wykopów głębokich, o małych wymiarach rzutu i pionowych ściankach wewnątrz obudowy (ścianki szczelne, studnie

6.4. ROBOTY ZIEMNE WYKONYWANE ZA POMOCE SPYCHAREK

Z przodu spycharki umieszczony jest osprzęt czołowy wyposożony w lemiesz, natomiast z tylu osprzęt zrywarkowy wyposażony w zęby zrywaka . Przyjęto, że spycharki o mocy sillnika do 60 kW są małe, 80-150 kW - średnie, 15-300 kW i więcej - duże.

Spycharki czołowe mają lemiesz o stałym położeniu w stosunku do podłużnej osi ciągnika, z możliwością podnoszenia i opuszczania w płaszczyźnie pionowej. Spycharki uniwersalne (rys. 6.12) mają możliwość przestawiania lemiesza w poziomie o kąt 60° w obie strony oraz pochylania go w dół o kąt 4° i podnoszenia w górę do 12°. Spycharki po odspojeniu gruntu mogą go przemieszczać na odległość od 60 m (spycharki małe) i do 100 m (spycharki średnie i duże).

---