POPULACJA- różne rozumienia
- W DEMOGRAFII - człowieka ludzie zamieszkują dany teren
- W GENETYCE - grupa krzyżujących się osobników tego samego gatunku
- W EKOLOGII POPULACJI grupa osobników tego samego gatunku zamieszkujący ten sam teren.
- POPULACJA BIOLOGICZNA - zespół organizmów jednego gatunku żyjących równocześnie w określonym środowisku i wzajemnie na siebie wpływających zdolnych do wydawania płodowego potomstwa.
RODZAJE PRZESTRZENNEGO ROZMIESZCZENIA DANEJ POPULACJI
- przypadkowe - losowo - bez jakich kolwiek zasad występuje rzadko głównie w przypadku bakterii.
- równomierne - spotykane na polach uprawnych.
- skupiskowe - osobniki łączą się w grupy, kolonie lub stada razem mają bowiem większe szanse przetrwania. Bardzo często spotykane np wilki
CECHY OSOBISTE I CECHY POPULACJI
Cechy osobnicze
Wiek, płeć, stadium rozwojowe, rozmiar, bechawior
Cechy populacji
Liczebność, struktura wiekowa, zagęszczenie, stosunek płci, rozmieszczenie przestrzenne
PROCESY OSOBNICZE NA POZIOMIE POPULACJI
Procesy osobnicze- rozwój, wzrost, odżywianie, reprodukcja, śmierć
Procesy populacji - wzrost liczebności lub zagęszczenia, zmiany struktury wiekowej,
rozrodczość, śmiertelność
CO OGRANICZA OBSZAR WYSTĘPOWANIA POPULACJI
- konkuręci
- bariery uniemożliwiające rozprzestrzenianie
- drapieżnicy i pasożyty
- rozkład przestrzenny nadający się do zasiedlania środowiska.
STRUKTURA POPULACJI
- zagęszczenie: liczba osobników przypadających na powierzchnią lub objętość
- struktura wiekowa:
*stała ( zrównoważona) gdy proporcje między poszczególnymi klasami wieku nie zmieniają się
* trwała (niezmienna) tylko w populacjach o ustabilizowanej liczebności gdy liczebność w poszczególnych klasach jest stała.
ROZRODCZOŚĆ
Liczba potomstwa urodzonego w populacji przez jedną samicę w określonym czasie. Wskaźnik urodzeń zależnie od wieku wyrażony jest liczbą potomstwa wydanego przez samicę w określonej klasie wieku.
PŁODNOŚĆ
Liczba jaj, nasion - wyprodukowanych, urodzonych w przeliczeniu na jednego osobnika. Wartość reprodukcji netto Ro liczba potomstwa wydanego przez jednego osobnika w populacji w ciągu jego życia.
ŚMIERTELNOŚĆ
Liczba osobników które umierają w określonym przedziale czasu podzielona przez średnią liczebność populacji w tym czasie.
PRZEŻYWALNOŚĆ
Odwrotność śmiertelności - wyrażona za pomocą krzywych przeżywania. Pokazujących procent osobników przeżywających w zależnośći od czasu mierzonego ich wiekiem.
ZAGĘSZCZENIE RÓWNOWAGI
Rozrodczość w przeliczeniu na osobnika jest dokładnie równoważona przez śmiertelność w przeliczeniu na osobnika.
ZALEŻNOŚCI PROCESÓW POPULACYJNYCH W ZALEŻNOŚĆI OD ZAGĘSZCZENIA
nadkompensacja- liczba osobników przeżywających zmniejsza się wraz ze wzrostem początkowej liczebności populacji
podkompensacja - liczba osobników przeżywających wzrasta wraz z e wzrostem początkowej liczebności populacji
pełnakompensacja - liczba osobników przeżywających jest stała niezależnie od początkowej liczebności populacji.