Rewalidacja - wychowanie specjalne jednostek upośledzonych, zmierzające do najpełniejszego ich rozwoju.
Kierunki działania rewalidacyjnego:
maksymalne rozwijanie tych sił biologicznych, zadatków i cech, które są najmniej uszkodzone.
wzmacnianie (fortioryzacja) i usprawnianie uszkodzonych sfer psychicznych lub fizycznych.
wyrównywanie (kompensacja) i zastępowanie (substytucja) deficytów biologicznych i rozwojowych.
Zasady rewalidacji:
ZASADA AKCEPTACJI - dziecko upośledzone z racji specyficznej sytuacji ma inne potrzeby oraz prawo do szczególnej opieki i pomocy
ZASADA POMOCY - pomoc dziecku w aktywizacji jego sił biologicznych, w usamodzielnieniu go, w przezwyciężeniu trudności rozwojowych oraz trudności wynikających z upośledzenia. Ukierunkowanie na budowanie właściwej atmosfery i odpowiednich warunków wychowawczych w środowisku.
ZASADA INDYWIDUALIZACJI - jednostka upośledzona ma prawo do rozwoju w zależności od swoistych warunków psychofizycznych, dostosowanie treści kształcących, metod, środków i organizacji nauczania do możliwości indywidualnych.
ZASADA TERAPII PEDAGOGICZNEJ - terapia pedagogiczna wspiera działania terapeutyczne lekarza lub współ działa z psychoterapeutą, ale jest także terapią prowadzoną niezależnie od innych form leczniczych.
3 fazy terapii pedagogicznej:
Przygotowawcza ( ustalenie możliwie dokładnej diagnozy trudności wychowawczych)
Oddziaływania na środowisko wychowawcze drogą poradnictwa (polepszenie sytuacji wychowawczej dziecka)
Stosowania środków terapeutycznych przez odpowiednią organizację pracy w grupie wychowawczej
5. ZASADA WSPÓŁPRACY Z RODZINĄ - zasada wspólnego, uzgodnionego działania szkoły i domu, aby wspomagać każdy wysiłek dziecka na drodze ku usprawnianiu i rozwojowi
Rewalidacja musi być zawsze oparta na:
poznaniu każdej jednostki, warunków jej rozwoju, historii życia, poznaniu charakteru i stopnia kalectwa oraz związanych z tym czynników etiologicznych
uwzględnieniu w metodzie pracy typu ukł. nerwowego
zorientowaniu się w zahamowanych przez upośledzenie potrzebach
zorientowaniu się w charakterze oddziaływania środowiska na daną jednostkę
jak najszerszym uwzględnieniu czynników podnoszących próg tolerancji na frustrację
zastosowaniu warunków kształtujących nowe motywacje
dostosowaniu pracy do sił i możliwości jednostki
stosowaniu w całej pełni metod kompensacyjnych, korygujących, usprawniających i dynamizujących
- Kompensacja- zastąpienie zamkniętych, uszkodzonych dróg kontaktów ze światem, aby postępowanie następowało w różny sposób, na innych pośrednich drogach.
- Korektura niesprawnie działających narządów upośledzonych, przy wykorzystaniu leczenia, uczynniania, uaktywniania.
Usprawnianie- Ma ono na celu usprawnianie funkcji zaburzonych lub właśnie nie zaburzonych, które muszą te pierwsze (zaburzone lub zupełnie zanikłe) kompensować ( przykładem tego jest np. wzmocnienie mięśni rąk potrzebnych do posługiwania się wózkiem przy porażeniu nóg; ręce w takim wypadku muszą uzyskać wysoki stopień sprawności i siły. Sprowadza się to przede wszystkim do treningu którego racjonalnymi zasadami są :
1. stopniowe dawkowanie obciążenia, które ma za zadanie wzmóc usprawnienie ogólne lub wybiórcze,
2. indywidualizacja w zakresie treningu,
3. unikanie zmęczenia — zwłaszcza trwałego, )
Wzmacnianie dynamizmu adaptacyjnego jednostki - Akcja dynamizowania, wzmaga aktywność upośledzonej jednostki, jej inicjatywę, twórczość, zapał do pracy, siłę woli w przezwyciężaniu trudności, a nawet często pasję wprost do walki z nimi. Wyzwala to własny dynamizm jednostki, wzbogaca go, uwielokrotnia i prowadzi do podniesienia ogólnego samopoczucia jednostki.