INFROMACJA DOTYCZĄCA UDZIAŁU PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ w AKCJI PRZECIW POWODZIOWEJ.

Zjawiska, które spowodowały tak rozlegle, katastrofalne zatopienia terenów w

południowej i południowo-zachodniej części kraju zaczęły się nasilać od dnia 5 lipca br. Od tego dnia nastąpił gwałtowny wzrost interwencji jednostek Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego tj. Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczych Straży Pożarnych. Spiętrzenie wód w potokach górskich i rzekach spowodowało wystąpienie zagrożenia powodziowego. Skale rozwoju zagrożenia obrazuje ilość interwencji od­notowanych przez Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa KG PSP, która w dniu 5 Lipca wynosiła 326 a w dniu 6 lipca wzrosła do 1212. W dniach 6-7 lipca w działaniach ratowniczych uczestniczyło 5 500 strażaków z województw objętych powodzią.

Działania ratownicze jednostek Państwowej Straży Pożarnej oraz sekcji ochotniczych straty pożarnych w pieszej fazie polegały głównie na:

- ewakuacji ludzi z zagrożonych budynków mieszkalnych,

- ewakuacji inwentarza i dobytku zagrożonego falą powodziową,

- udrażnianiu przepustów i usuwaniu zapór tworzonych przez spływające z wody

krzewy i gałęzie,

- usypywaniu wałów w strefach zagrożonych przelaniem nurtu rzek tub przerwaniem wałów przeciwpowodziowych, w celu skierowania wody ponownie w koryto rzeki,

- usuwaniu wyrw i szczelin w obwałowaniach,

wypompowywaniu wody z budynków mieszkalnych, gospodarczych i obiektów

komunalnych,

- ciągłej obserwacji stanu obwałowania i koryt rzek.

W związku z gwałtownym wzrostem zagrożenia powodziowego, w dniu 6 lipca br. komendanci wojewódzcy Państwowej Straży Pożarnej z terenów objętych powo­dzią powołali wojewódzkie sztaby akcji ratowniczej oraz za zgoda Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej wprowadzili podwyższone stopnie gotowości operacyjnej, a w konsekwencji zmiany systemu pełnienia służby strażaków z syste­mu 24I48 na 24I24, co zwiększyło dyspozycyjność stanów osobowych podziału bo­jowego. Ponadto, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej powołał sztab koordynacyjny w Krajowym Centrum Koordynacji Ratownictwa Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, którego zadaniem była m. in. całodobowa koordynacja działań ratowniczych prowadzonych przez jednostki Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, w tym dysponowanie sił i środków Państwowej .Straty Pożarnej z województw nie dotkniętych powodzią oraz współpraca z innymi służbami ratowni­czymi krajowymi i zagranicznymi w zakresie pozyskiwania specjalistycznego sprzętu ratowniczego. Już w pierwszej fazie działań ratowniczych stwierdzono, te ilość sprzętu będącego w dyspozycji jest niewystarczająca ze względu na skale rozwoju zagrożeń a głównie wysoki poziom i szybki nurt wody na zalanych terenach oraz liczbę osób wymagających ewakuacji. Szczególnie odczuwalne były braki w wyposażeniu jed­nostek Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego w ciężki sprzęt inżynieryjny, lodzie, amfibie i dźwigi oraz pompy wysokiej wydajności. Ponadto wystąpiły utrud­nienia w łączności przewodowej j i bezprzewodowej. Należy podkreślić, że mimo bra­ku ciężkiego sprzętu strażacy Państwowej Straży Pożarnej jak tez ochotnicy, niekie­dy z narażeniem własnego życia nieśli pomoc powodzianom, używając m.in. lekkich lodzi i pontonów. Ponieważ sytuacja w następnych dniach pogarszała się ze względu na przybywanie terenów zalewowych i zwiększanie się ilości osób wymagających ewakuacji, do akcji ratowniczej skierowane zostały siły i środki Centralnego Odwodu . Operacyjnego Państwowej Straży Pożarnej, W dniu 13 lipca Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej wprowadził we wszystkich jednostkach organizacyjnych PCP drugi stąpień podwyższonej gotowości operacyjnej, co umożliwiło zabezpieczenie rejonów, z których zadysponowane zostały siły i środki do .akcji powodziowej oraz pozwoliło na prowadzenie podmian ratowników będących w akcji a także zwiększyło ogólną liczbę ratowników będących w gotowości do podjęcia natychmiasto­wych działań ratowniczych. Od tego dnia w bezpośrednich działaniach ratowniczych codziennie brało udział od 2 do 5 tysięcy ratowników Państwowej Straży Pożarnej oraz od 1,5 do 3 tysięcy strażaków ochotników. W odwodzie pozostawało od 12 do 1 b tysięcy strażaków PSP i OSP, przygotowanych do natychmiastowego uczestnictwa w działaniach. Ponadto, decyzji, Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej do działań ratowniczych i usuwania skutków powodzi skierowania zostali podchorążowie Szkoły Głównej Służby Pożaniczej oraz kadeci Szkoły Aspirantów PSP z Poznania i Krakowa. Koordynacją Działań ratowniczych, dysponowaniem oraz przemieszczaniem sił i środków Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego zajął się sztab powalany w Koordynacji Ratownictwa Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej. Sztab realizował także zapotrzebowanie wojewódzkich stanowisk koordy­nacji ratownictwa Państwowej Straży Pożarnej z woj objętych powodzią w zakresie dysponowania sit i środków Centralnego Odwodu Operacyjnego jak też specjalistycznego sprzętu ratowniczego. Ponadto ścisłej współpracy z dowództwem 103 Pułku lotnictwa Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych MSWiA zadyspo­nowano do działań grupy ratowników Wysokościowych Państwowej Straży Pożarnej z Warszawy, Krakowa i Lodzi oraz koordynowano loty śmigłowców do najbardziej zagrożonych rejonów.

Koordynacje działań w zakresie międzynarodowej pomocy technicznej przyjęto Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa KG PSP, w którym analizowano sytuację powodziową i określano zakres pomocy służb ratowniczych oraz wskano waje do których pomoc ta powinna być kierowana. P2y przemieszczaniu sprzętu ratowniczego współdziałano ściśle z Komendą główną Policji oraz z Komen­dą, Główną Straży Granicznej.

Udział sił i środków krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.

Pierwsze siły i środki krajowego systemu ratowniczo gaśniczego zadyspono­wano już w dniu 6 lipca br., w którym ewakuowano 114 osób. Następnego dnia strażacy Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczej Straży Pożarnej ewakuowali już 3178 osób. Ze względu na szybki wzrost skali zagrożenia powodziowego, a liczby osób do ewakuacji, okazało się, że ilość zadysponowanego sprzętu z terenów województw dotkniętych powodzią jest niewystarczający.

Szczególnie odczuwalne były braki w wyposażeniu jednostek Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczej Straży Pożarnej w sprzęt pływający.

W pierwszej fazie działań, w okresie od 6 lipca do 11 lipca liczba strażaków biorących udział w działaniach ratowniczych na terenach objętych powodzią. wysi­la 20 5TT. Do ewakuacji wykorzystano 173 jednostki sprzętu ptywajcego,17 śmi­głowców z grupami ratowników wysokościowych Państwowej Straży Pożarnej z War­szawy, Krakowa, Lodzi, 7 autokarów. Z uwagi na ciągłość prowadzonych działań ratowniczych trudno jest wyszczególnić ilość ratowników i samochodów gaśniczych biorących tylko w działaniach e­wakuacyjnych. Te same siły i środki wykonały prace związane z ewakuacją, pom­powaniem wody, dostaniem żywności, itp. Od samego początku akcji przeciw powodziowej koordynację działań ratowniczych, dysponowanie i przemieszczanie sil i środków w ramach krajowego systemu ratowniczo­, gaśniczego prowadził sztab powołany przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej przy Krajowym Centrum Koordynacji Ratownictwa. Z każdym dniem dysponowano większą liczbą sił i środków do akcji przeciwpowodziowej. W dniu 23 lipca br. w akcji i w gotowości operacyjnej było 24 808 strażaków z Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczych straży pożarnych. Z uwagi na stabilizo­wanie się sytuacji, a tym samym mniejsza liczbę osób do ewakuacji oraz konieczność wycofania z akcji uszkodzonego sprzętu, w dniu 23 lipca br., do działań zaangażowano 15T jednostek sprzętu pływającego ( w tym 36 w bezpośredniej akcji ), 1 Śmigłowiec oraz 10 autokarów (w tym 6 bezpośrednio w akcji). Ponadto, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa w pierwszych dniach trwania akcji przeciwpowodziowej zadysponowało na tereny zalane miedzy innymi: 28 pomp dużej wydajności, 186 pomp szlamowych, 76 cystern z woda, (po 18 0000 I wody). Do akcji ratowniczej w tym zakresie zostały one również siły i środki z zagranicy. Liczba przeprowadzonych pompowań wody wskazuje na lawinowy wzrost tego typu interwencji. Należy również uv2glgdrtic fakt, ze czas trwania jednego pompowania to niekiedy kilka dni. Wraz ze stabilizowaniem się sytuacji rozpoczęto stopniowe wycofywanie z akcji sil i środków. W pierwszej kolejności były wycofywane ,jednostki COO.

Wyniki akcji ratowniczych

Zaangażowane siły i środki krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego

(Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczych straży pożarnych ), wykonując czynności ewakuacyjne z wykorzystaniem sprzętu do ratownictwa wysokościowego, sprzętu pływającego oraz innych technik ratowniczych f w tym samochody gaśnicze i specjalne), w okresie od 10 lipca do 7 sierpnia ewakuowali 38 800 osób. Największą liczbę osób ewakuowano w dniu 10 lipca - 8 882 i w dniu 11 lipca. Przeprowadzono ewakuacyjne prowadzono na terenie 5 woj . Najwięcej osób ewakuowano w województwach: opolskim -16 429, tarnobrzeskim, - 5 880, wrocławskim ­4400, katowickim - 4 307, nowosądeckim -1204.

Przy wykorzystaniu sprzętu pływającego ewakuowano 22580 osób, : innymi technikami 1 S 451 osób oraz 7G4 osoby przy wykorzystaniu śmigłowca i zastosowaniu technik alpinistycznych grup ratownictwa wysokościowego Państwowej Straży Pożarnej.

Pompowania były prowadzone w tych miejscach, gdzie nie nastąpiło powtórne zalewanie oraz tam gdzie nie zagrażało to budynkom.

W pierwszej kolejności jednostki PSP i OSP usuwały wodą z zalanych obiektów uży­teczności publicznej, takich jak szpitale, domy pomocy społecznej, archiwa, bibliote­ki, szkoły oraz obiekty przemysłowe, w tym elektrownie, i magazyny. Największe ilości pompowań odnotowano w województwach: katowickim, opolskim, wrocław­skim, nowosądeckim, tarnowskim, wałbrzyskim, legnickim, krakowskim, częstochowskim, bielskim. Tylko w dniu 9 lipca br. przeprowadzono ich ponad 2 tysiące. W czasie trwania akcji przeciwpowodziowej do 7.08 br. przeprowa­dzono prawie 34 tysiące pompowań wody z zalanych obiektów.

Poza prowadzeniem ewakuacji interwencyjnej i pompowaniem wady z zalanych obiektów i terenów, realizowano również ewakuacje prewencyjna, patrolowa­nie wałów przeciwpowodziowych, dostarczanie żywności, wody pitnej i lekarstw. Ewakuacja prewencyjna realizowana przez siły i środki Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego głównie polegała na :

- informowaniu społeczności o sytuacji zagrożenia powodzią,

• o kolejności przystąpienia do ewakuacji.

Wykorzystując sprzęt nagłaśniający na samochodach dowodzenia i łączności i samochodach operacyjne strażacy Państwowej Straży Pożarnej informowali o:

- sposobach przygotowania do ewakuacji,

- miejscach podstawionych autokarach i miejscach zbiórki, .

- drogach ewakuacyjnych ( drogach zlanych, przejezdnych i nieprzejezdnych),

- konieczności i sposobach zabezpieczeniu budynków mieszkalnych,

- konieczności wyłączenia energii, wody i gazu itp.

Ewakuacja prewencyjna prowadzona prze jednostki Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego przebiegała przy bliskiej współpracy z komitetami przeciwpowo­dziowymi i środkami masowego przekazu. Dostarczanie żywności, wody pitnej i lekarstw dotyczyło w szczególności wody , które zostały zalane na znacznych obszarach i woda zalewowa utrzymywała się przez długi czas. Środki te dostarczano za pomocą sprzętu pływającego, dokonując zrzutów ze śmigłowców oraz dowożą wodę pitną cysternami zadyspono­wanymi w tym celu z całej Polski. Największa ilość tego rodzaju prac prowadzono w województwach: opolskim, wrocławskim, katowickim. Łącznie przeprowadzono po­nad 8,5 tysiąca takich działań. Przykładowo, tylko w dniu 13 lipca br. odnotowano 1120 przypadków prowadzenia powstałych czynności, z czego 816 w woj. opolskim. Od początku trwania akcji strażacy patro­lowali wały przeciwpowodziowe. Prowadzili także prace polegające na uszczelnianiu wałów przy pomocy worków z piaskiem. W miejscach szczególnie zagrożonych, na przykład w rejonie Słubic, płetwonurkowie PSP uszczelniali wały, stosując do tego celu folie, która następnie doci­skali workami z piachem. Ta nowatorska metoda okazała się bardzo skuteczna. Płetwonurkowie dokonywali również otwarcia lub zamykania wlotów kolektorów ściekowych w celu niedopuszczenia do zalewania miast poprzez systemy kanalizacyjne. Takie działania przeprowadzono miedzy innymi we Wrocławiu, na kolektorze n OD­RA". W dniu 9 lipca br. Odnotowano 391 przypadków patrolowania i uszczelniania wałów oraz 62 interwencje płetwonurków (61 przypadków w woj. opolskim).

---