Dynamika liczebności- liczba zwierzat tworzacych daną populacje w jednostce czasu, nie jest stała

TYPY DYNAMIKI POPULACJI-

Wykładniczy -w kształcie J charakteryzuje populacje w których zageszczenie wzrasta szybko w sposób wykładniczy Az do pewnego poziomu wzrost ten zatrzymuje się nagle z chwila wyczerpania takich atrybutów środowiska jak zer ,oslony ,przestrzen lub na skutek oddziaływania abiotycznego czynnika środowiska np. mrozu .liczebnosc populacji gwałtownie spada .taki typ wzrostu raczej jest niespotykany u zwierzat lownych .Jest on charakterystyczny dla gatunkow o masowych pojawach owady ,lemingi norniki lub dla gatunkow zasiedlających nowe tereny i dla gatunków o wysokim poteciale rozrodczym

LOGISTYCZNY—w kształcie s wyst znaczniej czesciiej w przyrodzie .Odzacza się wolnym tepem początkowym nastepnie krotką fazą szybkiego wzrostu a zdo osiągnięcia poziomu zbliżonego do pojemności środowiska i ustalenia Się fazy równowagi .ten typ dynamiki spotykamy u gatunkow lownych rownie zadko charakteryzuje on bowiem populacje wprowadzone do nowego siedliska o ograniczonych zasobach zerowych .dalszy wzrost liczebności jest niemożliwy bez zmiany warunkow środowiskowych.

Cykliczny -wyst cykliczne zmiany liczebności w czasie maja on charakter ustabilizowany ,regularny (oscylacja) zmiany o charakterze nieregularnym -(fluktuacja)Oscylacje maja charakter teoretyczny w przyrodzie nie ma takich cykli Cykl fluktuacyjny ma charakter ma przebieg zbliżony do sinusoidy -okres pomiedzy krytycznymi sytuacjami .Fluktuacja jest latwiejsza do zaobserwowania w uproszczonych układach mniejsza różnorodność gatunkow .Zajaz ma kilku drapieżników przeszkoda jest stabilność presji antropogennej .drapieznikow jest zawsze mniej niż ofiar .długosc cyklu fluktuacyjnego dla lisa trwa 4 lata .cykl 4 letni wystepuje u nornika lisa myszołowa lemingów.Cykle 10 -11 lat u zajaca bielaka,rysia ,bazanta.Cykle 35 40 lat u reniferow i kaczek.

USTABILIZOWANY-liczebnosc ma stały przebieg .ma charakt teoretyczny bo ciagle występują zmiany w zależności od czynnikow w przyrodzie .Wsrod gat lownych występują dzialanie o charakt gospo by uzyskac wlasnei taki typ dynamiki .Wystepuje u u jeleni saren dzikow .

ad3----Jeleń:

Rząd: parzystokopytne, podrząd: przeżuwające, rodzina: jeleniowate, podrodzina: starego świata(szlachetny, daniel), nowego świata(łoś, sarna, sika). Budowa kończyn: kształt pozostawionego tropu, Jeleń sika: Czechy, Niemcy, Anglia, Irlandia, w Anglii wyst. krzyżówki jelenia sika i szlachetnego. Waga-50 kg, został tam introdukowany. U jeleni występuje wymiana uzębienia na stałe. W okresie wymiany poroża u jeleni nowego świata występuje poroże pierwiastkowe. Po jego zrzuceniu występuje okres utajonego wzrostu.

Jeleń szlachetny: w Europie występuje 7 podgatunków, 1 podgatunek w Afryce. Występowanie związane z lesistością: polska zachodnia i północna. W 2005 roku -5tys. jeleni. Występuja w większości kompleksów lesnych, które spełniaja ich wymogi: 1000ha, urozmaicenie gatunków, duza wilgotność. Na Lubelszczyźnie występuje duże rozdrobnienie: Puszcza Solska, Lasy Puławskie, Sobiborskie, PPN-do lat 90-tych jeleni tam nie było, obecnie weszły i występuja tam na stałe. Las Mełgiewski liczy ok. 30 sztuk jeleni. Zaobserwowano wędrówki jeleni z Lasów Kozłowieckich do Lasów Puławskich. Coraz częściej obserwuje się wystepowanie tych zwierza t w zaroślach, gdzie szukaja one schronienia. Liczebność 4-5 osobników na 1000ha- to skrajnie niska, 50 osobników na 1000ha-skrajnie wysoka. Występują one w zgrupowaniach(zmiennych w skali roku). Okres rozrodu-rykowisko. Byki powyżej 12 roku życia prowadzą samotny tryb życia. Jeleń zjada 8kg dziennie masy pokarmu w okresie zimowym i 12 kg w okresie letnim. W zimie koszt pozyskiwania pokarmu jest bardzo wysoki. Jeleń szlachetny Cereus Elaphus Rzad Parzystokopytne, grupa przeżuwające, rodzi jeleniowate, rodz jelenW Polsce wyst 3 ekotypy j mazurski, j karpacki, j nizinny Samce nosza poroże W okresie wiosennym często penetruja łąki szuwary latem i jesienia lasy debowo-bukowe Je drzewa krzewy w postaci pedów kory lisci owoców Dieta zmienia się w zależności od pory roku Wiosna przewaga trawy Latem powaga ziół 41% Jesienia krzewinki 34% Ruja rykowisko II poł września Byk gromadzi harem łań Ciąza 231-238 dni Łanie biora udział w rui po raz pierwszy w wieku 2 lat Młode rodza się w maju i czercu Najlepsza kondycja w wieku 5-10lat Naturalne wrogi wilk, ryś niedźwiedź Zachowanie znakuje terytorium, oddawanie moczu, wydzielanie zapachu, wydawanie głosu, ruchy i terytoria chmar Wyst grupy rodzinne składające się z łani j jej potomstwa z bieżącego i poprzedniego roku

ad2--Las(drzewostan)- zespół drzew, które są gł. składnikiem natury, wzajemnie na siebie oddziaływają i kształtują środowisko. Gatunkami dominującymi powinny być rośliny drzewiaste, które rosną blisko siebie i oddziaływają na siebie i na środowisko. Warunki panujące w lesie są specyficzne: temperatura, wilgotność, siła wiatru, skład chemiczny powietrza, gleba. -----

Skład gatunkowy drzewostanu --jest to najwazniejsza cecha drzewostanu od niej zaleza inne a takze uzaleznione sa czynnośći gospodarcze w lesie.

SKŁAD GAT. DZRWOSTANU:*jednogat.-lite(udział innych gat.<10% *wielogat. -udział innych gat. >10 %

3)liściaste

4)iglaste

Sklad gatunkowy wyrazamy w w sposób dziesietny np.5 So 3 Db,2 Brz tzn. zapas grubizny wynosi So=150 m3 Db=90m3 Brz=60m3

Na skład gatunkowy drzewostanu rzutują warunki srodowiskowe .

A. Stopień zmieszania (w drzewostanach wielogatunkowych)

zmieszanie określamy liczbowo od 0 do 10 (pełny skład to 10).

• równomierne np. 5 i 5

• nierównomierne np. 7 i 3 czyli 1 gatunek przeważa

B. Formy zmieszania gatunków drzew

1. Rozmieszczenie przestrzenne

• jednostkowe (pojedynczo lub po kilka w małych skupieniach)

• rzędowe (rzędy gatunków rosną na przemian)

• smugowe i pasowe (po kilka lub kilkanaście rzędów tego samego gatunku)

- grupowe gdy gatunki domieszkowe tworzą lite skupienia o wielkości jak w podziale Bauera.

- kępowe duże skupienia do 50 arów

2. Czas trwania domieszki

• trwałe - zazwyczaj produkujące cenny użytek

• przejściowe stosowane w pewnym celu np. dla ochrony lub pielęgnacji cennych gatunków głównych

• przedplon: wstępna agregacja roślin pod której okapem czyli w korzystnych warunkach klimatycznych wprowadza się właściwy dla siedliska drzewostan cieniolubny i wrażliwy na przymrozki (jodła, buk). Przedplonem są gat. pionierskie światłożądne - brzoza, sosna, osika - zagłuszają chwasty i stwarzają korzystny mikroklimat.

• podgon: jest to domieszka gatunków szybko rosnących w młodości w celu pobudzenia gatunków głównych do energiczniejszego wzrostu na wysokość. Są to zwykle gat. szybko rosnące (sosna, brzoza, robinia) pobudzają do wzrostu takie drzewa jak dąb, buk czy jodła (do 10 lat),

Pietra roślinności

1,ŚCIÓŁKA- podściółka - warstwa lasu, która leży bezpośrednio na glebie, a nad nią znajduje się runo. Utworzona jest z grzybów, opadłych liści, gałązek, owoców, nasion, piór, skrawków sierści i odchodów zwierzęcych. W wyniku dekompozycji tworzy się próchnica. Znajdują się w niej organizmy glebotwórcze, które poprzez proces rozkładu szczątków roślinnych i zwierzęcych sukcesywnie włączają elementy ściółki do gleby. W obrębie ściółki leśnej zachodzi prawie cały cykl biogeochemiczny ekosystemu leśnego.

Runo leśne - warstwa lasu występująca pomiędzy podszytem a ściółką, najniższa warstwa roślin leśnych.

Runo leśne tworzą rośliny zielne, mszaki, porosty i grzyby. Skład runa jest uzależniony od warunków siedliskowych, w tym także od stopnia naświetlenia wnętrza lasu. W ciągu roku naświetlenie zmienia się, zwłaszcza w lasach liściastych, ponieważ drzewa zrzucają liście na zimę. Warunkuje to sezonową zmienność składu i struktury runa. Wiosną, gdy drzewa nie mają liści i światło dociera do runa, można spotkać zawilce, przebiśniegi, przylaszczki i inne geofity. Latem, gdy do runa dociera znacznie mniej światła, dominują rośliny cieniolubne. W borach iglastych zmiany sezonowe są słabsze. W naszych lasach tego rodzaju dominują w runie takie gatunki jak: śmiałek pogięty, borówka czarna, wrzos zwyczajny.

Runo dostarcza ubocznych (niedrzewnych) użytków leśnych: głównie grzyby jadalne i zioła lecznicze .

Podszyt, podszycie - warstwa w ekosystemie leśnym zbudowana z krzewów (takich jak: kalina, głóg, leszczyna, czeremcha, jarzębina, bez czarny) rosnących obok podrostów drzew, drzewostanu i runa. Jej wysokość sięga do kilku metrów. Podszyt nigdy nie dorasta do dolnego piętra drzewostanu.

Bujnym podszytem charakteryzują się na przykład lasy łęgowe. Podszyt zamieszkują liczne ptaki i owady.

Drzewa - grupa roślin, do której zaliczają się największe rośliny lądowe. Nie jest taksonem, grupuje tylko organizmy roślinne podobne morfologicznie i funkcjonalnie. Pierwszym znanym drzewem jest Eospermatopteris, które rosło około 385 mln lat temu^[1].

---