Kalendarz rozwoju dziecka
MIESIĄC 11
Rozwój fizyczny:
Dziecko ma za nic protesty ortopedów i coraz częściej usiłuje wstawać na równe nóżki. Wyraźnie widać, że w pozycji pionowej czuje się coraz lepiej. Czasem zdarza mu się nawet przez chwilę stać bez trzymanki. Bardzo pragnie wykonać pierwszy samodzielny krok, ale najprawdopodobniej będzie musiało poczekać na to jeszcze kilka tygodni. Według statystyk ten moment następuje zwykle w wieku trzynastu-czternastu miesięcy.
By podnieść leżącą na podłodze zabawkę, maluch potrafi schylić się lub ukucnąć, przytrzymując się jakiegoś mebla. Niestety, powrót do pozycji stojącej nie jest już taki prosty. Większość dzieci nie umie jeszcze wstać z kucków. Siadają więc, stają na czworakach, chwytają się nogi od stołu lub innej podpory i mozolnie dźwigają do pionu.
Rączki niemowlaka są już bardzo sprawne. Maluch potrafi chwycić guzik zgiętym kciukiem i palcem wskazującym - jest to tzw. chwyt szczypcowy. Możesz też zauważyć, że trzyma przedmioty za trzonki lub zakończenia.
Dziecko z wprawą otwiera wszystkie zamykane na magnes szafki, wysuwa lżejsze szuflady, otwiera tekturowe pudełka, wysypując ich zawartość na podłogę.
Wyostrza się wzrok dziecka. Jest ono w stanie ogniskować wzrok, śledzić ruchome obiekty i analizować obrazy.
Pod koniec pierwszego roku życia zmienił się rytm snu dziecka. Podczas gdy noworodek przesypiał średnio 16 godzin na dobę, jedenastomiesięczne niemowlę potrzebuje już tylko 13 godzin. Większość dzieci w tym wieku przesypia nieprzerwanie co najmniej sześć godzin w nocy oraz ucina sobie jedną lub dwie drzemki w ciągu dnia.
Rady dla rodziców:
- Już nie musisz prowadzić dla malucha osobnej kuchni. Jeśli nie jest alergikiem, może jeść już niemal wszystko to, co reszta rodziny.
- Zachęcaj dziecko do przekręcania się z pleców na brzuch oraz do siadania, kładąc je jak najczęściej na podłodze i kładąc po obu stronach zabawki by były bodźcem do przewrotu.
Rozwój intelektualny:
Dziecko umie już wkładać i wyjmować drobne przedmioty z większych. Choć dla dorosłych wydaje się to dziecinnie łatwe, zdobycie tej umiejętności to kamień milowy w rozwoju dziecka. Nie jedyny - warto dodać. Kolejnym jest zdobycie umiejętności mowy. Maluch wymawia ze zrozumieniem pierwsze dwusylabowe słowa i naśladuje dźwięki. Przyswaja sobie coraz więcej słów, prawdopodobnie zna już dobrze słowa „mama”, „tata”, „pa-pa”, „spać” i „nie”.
Dziecko staje się stanowcze i zdecydowane. Dokładnie wie, czego chce, i potrafi to wyrazić. Kiedy pragnie, byś podała mu zabawkę, wyciąga rączki w kierunku przedmiotu pożądania. Kiedy nie ma ochoty na jedzenie, stanowczo kręci główką. Może buntować się przy ubieraniu i przewijaniu. Czasem umie nawet powiedzieć wprost: „Nie!”. Kiedy słyszy: „nie” od Ciebie, reakcja może być różna. Może się cofnąć, przerwać to, co robi albo wręcz przeciwnie - kontynuować czynność mimo zakazu. Sprawdza w ten sposób, jak daleko może się posunąć. Robiąc coś „zakazanego” może na Ciebie zerkać. To dowód na to, że ma świadomość ustanowionych przez Ciebie zasad.
Dziecko jest coraz bardziej świadome swego imienia, uczy się też imion domowników. Staraj się więc używać imion i zaimków, to pomaga dziecku w identyfikacji bliskich mu osób i porządkowaniu jego świata.
Zmysły dziecka szybko się rozwijają. Jego zdolność do rozróżniania smaków i zapachów osiąga maksimum. Jest też niezwykle wyczulone na dotyk. Maluch okazuje większe zainteresowanie książeczkami. Skupia wzrok na obrazkach ilustrujących czytaną przez Ciebie treść.Umie odróżniać przedmioty po temperaturze, kształcie, ciężarze i konsystencji. Maluch potrafi rozpoznać na obrazku psa, kota, ptaka, dom, samochód (oczywiście najlepiej idzie mu z tymi, z którymi styka się na co dzień). Dziecko uczy się nazw części ciała i może już odpowiadać na pytania na ten temat. Może już potrafić zidentyfikować swój nos, buzię, uszy, pępek, potem nogi i głowę.
Rady dla rodziców:
- Jedenastomiesięczne niemowlę uwielbia rysować. Kup mu grube woskowe kredki (są nietoksyczne) i stwarzaj okazje do rysowania jak najczęściej.
- Szanuj to, że dziecko staje się niezależne, myśli samo za siebie i nie zawsze słucha Twoich poleceń.
- Okazuj dziecku, że doceniasz jego pozytywne zachowania. Im częściej będziesz chwalić malca za jego działania, tym częściej będzie je powtarzać.
- Zapewnij dziecku bogaty wybór zabawek, tj. puzzle, różnokształtne układanki, piramidy z kółek.
Rozwój społeczny:
W dziecku wciąż rośnie świadomość siebie jako niezależnej, odrębnej jednostki. Chce coraz częściej samo decydować o tym, co ma robić. Daje mu to poczucie mocy i kontroli nad sobą i w swoim życiem oraz stanowi fundament pod przyszłe umiejętności podejmowania decyzji. W miarę jak rośnie w dziecku poczucie niezależnego własnego "ja", zaczyna ono uczestniczyć w prostych zabiegach wokół siebie, takich jak ubieranie czy mycie. Zaczyna podejmować pierwsze próby samodzielnych wędrówek, choć wciąż czuje się niepewnie w odległości kilku kroków od Ciebie. Z jednej strony pragnie bezpieczeństwa, z drugiej - swobody. Możesz zauważyć, jak oddala się od Ciebie, by po chwili wrócić z powrotem.
Dziecko przepada za śmiechem i żartami i zaczyna samo je inicjować. Śmiech ma ogromny wpływ na kształtowanie się jego usposobienia i osobowości.
Pamiętaj, że to Ty jesteś wciąż dla dziecka najważniejsza i najdroższa. Żadna zabawka nie może się z Tobą równać. To Ty pobudzasz wszystkie zmysły dziecka, uczysz, bawisz, jesteś dla niego fascynująca. Jesteś punktem odniesienia, kiedy jest niepewny sytuacji lub własnych uczuć. Obserwowanie wyrazu Twojej twarzy pomaga ocenić, czy dane zajęcie jest bezpieczne czy nie.
Rady dla rodziców:
- Rozbudzaj w dziecku poczucie humoru. Staraj się jak najczęściej je rozśmieszać, strój miny, zmieniaj głos, dawaj zabawne nakrycia głowy do przymierzenia.
- Ucz dziecko grzeczności, mówiąc zawsze „dziękuję”, „przepraszam”, „proszę” itd.
- Pozwalaj dziecku dokonywać wyborów, aby czuło, że liczysz się z jego pragnieniami i opinią.
- Pamiętaj, że masz nieograniczone możliwości zabawy z dzieckiem. W wielu przypadkach możesz obyć się bez zabawek. Za każdym razem, gdy bawisz się z maluchem, rozwija się on społecznie, psychicznie, fizycznie i intelektualnie.