Kalendarz rozwoju dziecka
MIESIĄC 3
Rozwój fizyczny:
W tym okresie niemowlę potrafi leżąc na brzuchu (w tzw. pozycji żabki), opierać się symetrycznie na przedramionach i podnosić główkę tak wysoko, że jest w stanie patrzeć prawie na wprost. Jest już też na tyle silne, że w tej pozycji może wytrwać nawet minutę.
Maluszek kręci główką patrząc np. za Tobą, kiedy chodzisz po pokoju. Potrafi śledzić wzrokiem przedmiot, który znajduje się ok. 15 cm od jego twarzy, poruszający w ruchu kołowym. Mięśnie szyi są na tyle wzmocnione, że niemowlę podniesione do pozycji siedzącej nieco lepiej utrzymuje też głowę w pionie. Natomiast podtrzymywane pod pachami na lekko zgiętych nogach w stawach kolanowych i biodrowych opiera się o podłoże.
Położone na plecach, wytrwale próbuje obrócić się na bok. I coraz częściej mu się to udaje. Nawet na moment nie zostawiaj malucha samego na wersalce czy przewijaku, bo mógłby przekręcić się i spaść. Od momentu, kiedy malec zacznie ćwiczyć obracanie się, rozpoczyna się w życiu dziecka okres… siniaków i guzów.
Gdy będzie w dobrym nastroju, delikatnie podciągnij szkraba za nadgarstki do siedzenia. Zobaczysz, jak dzielnie będzie starał się dźwignąć głowę i ramiona. Ale nie martw się, jeśli będzie mu to jeszcze sprawiać trudności. Za kilka tygodni na pewno mu się uda.
Maluszek zapamiętale ćwiczy sięganie, a chwytanie przestaje być już tylko odruchem. Twoja pociecha utrzymuje grzechotkę w ręku, potrząsa nią. Wraz z rozwojem percepcji wzrokowej maluch widzi przedmioty, których wcześniej nie zauważał. Zdobywa też poczucie głębi i zaczyna dostrzegać, ze świat jest trójwymiarowy.
U dziecka można też zauważyć coś, co w fachowej terminologii nazywa się natężoną reakcją orientacyjną. Maluch w odpowiedzi na jakiś interesujący dla niego bodziec skierowuje oczy w tę stronę z równoczesnym otwarciem buzi i zahamowaniem innych ruchów. Wygląda to bardzo pociesznie. W tym samym czasie może pojawić się podobna, ale negatywna reakcja strachu (usta wyciągają się w dół w tzw. podkówkę).
Maluszek w tym okresie częściej wydaje dźwięki („gruchanie”), takie jak kichanie, westchnienia czy popiskiwanie z radości. Wiele z tych dźwięków zaniknie w późniejszym okresie, tylko niektóre zamienią się w gaworzenie, a potem słowa. Stopniowo zanikają odruchy noworodkowe. U Twojego dziecka powinno już zarosnąć tylne ciemiączko.
Na przełomie trzeciego i czwartego miesiąca, czyli po upływie sześciu tygodni od ostatniego szczepienia, przychodzi czas na podanie dziecku szczepionki przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (DTP - dawka druga) i poliomyelitis (OPV - dawka pierwsza).
Rady dla rodziców:
- Kilka razy dziennie układaj malucha na brzuszku, to wzmacnia mięśnie i stymuluje wzrok.
- W zasięgu rączek powieś na tasiemkach zabawki. Sięgając po nie dziecko będzie ćwiczyło koordynację wzrokowo-ruchową i koncentrację wzroku.
- Tańcz z dzieckiem na ręku, to świetna zabawa wspierająca rozwój mięśni, równowagi oraz wielu zmysłów.
- Wybierz się z maluchem na basen, na wielu pływalniach organizowane są specjalne zajęcia dla niemowląt i ich mam.
Rozwój intelektualny:
Dziecko coraz sprawniej korzysta ze swoich zmysłów i uczy się koordynować ich pracę - widząc kolorowe zabawki nie tylko przygląda im się z zainteresowaniem, ale jeszcze wyciąga w ich kierunku rączki.
Dłonie nie są już zaciśnięte i maluszek coraz bardziej się nimi interesuje. Czasem udaje mu się trafić rączką do buzi. Któregoś dnia zobaczysz, że ze zdumieniem przygląda się swoim dłoniom. Wcześniej zupełnie ich nie dostrzegał, a teraz dotyka paluszków, próbuje wkładać je do buzi, liże. Przez jakiś czas będą jego ulubionymi zabawkami. Szybko wpadnie też na to, że może sięgnąć rączką po grzechotkę (czasem nawet uda mu się nią przez chwilę pomachać).
Dziecko śledzi przedmiot oddalający się z pola widzenia, przypadkowo zaczepia zawieszone przedmioty nad łóżeczkiem. Wzrokiem śledzi oddalający się z pola widzenia przedmiot oraz szuka wzrokiem źródła dźwięku.
Większość niemowląt w tym wieku w pozycji pionowej sztywno trzyma główkę i rozgląda się z zaciekawieniem wokół. Maluch nie chce już całymi dniami leżeć w łóżeczku. Woli zwiedzać mieszkanie, wyglądając zza Twojego ramienia. Zatańcz z nim w rytm spokojnej muzyki. Na pewno mu się spodoba. Ucieszy się też, gdy posadzisz go w leżaczku, z którego będzie mógł przyglądać się temu, co robisz. Pozwól mu patrzyć, jak przygotowujesz obiad, wkładasz pranie do pralki, podlewasz kwiaty. To wszystko fascynuje maleństwo.
Maluch coraz częściej odpowiada uśmiechem na uśmiech, wydaje okrzyki zadowolenia. Lubi powtarzać usłyszane odgłosy. Na głos dorosłego odpowiada ciągiem długich gardłowych dźwięków. Czasem przesuwa ślinę do tylnej strony gardła i wydaje prawdziwe bulgoty.
Rady dla rodziców:
- Przypomnij sobie zabawy paluszkowe (np. „Ważyła sroczka kaszkę”), jeśli nie pamiętasz, zapytaj mamę lub babcię.
- Daj poznać różne materiały, spróbuj gładzić dziecko jedwabną chusteczką, ręcznikiem frotte, aksamitem, futerkiem.
- Mów do malucha jak najwięcej („Teraz zmienimy pieluszkę i założymy śpioszki”, „Po obiedzie pójdziemy na spacer, dobrze?”). To nic, że na razie niewiele z tego rozumie. Za kilka miesięcy Twoja gadatliwość będzie procentować. Niemowlęta, do których dużo się mówi, więcej rozumieją i szybciej zaczynają mówić.
Rozwój społeczny:
Twój maluszek reaguje ożywieniem ruchowym, uśmiechem, wydawaniem dźwięków na kontakt z ludźmi. Niemowlę jest coraz bardziej towarzyskie i pogodne. Gdy pochylisz się nad nim, uśmiecha się szeroko i radośnie grucha. Rozbawione piszczy z uciechy i śmieje się w głos. A rozśmieszyć może go niemal wszystko: szalone zabawy rodzeństwa, dziwna mina mamy, nagłe kichnięcie taty. Gdy jednak się rozzłości, głośno płacze, a w jego oczach pojawiają się prawdziwe łzy.
Dziecko nauczyło się już, że płaczem, marudzeniem, a nawet spojrzeniem może dać Ci do zrozumienia, że czuje się samotne i chce, żeby ktoś wziął je na ręce i przytulił. Między rodzicami a szkrabem ustala się w tym okresie prawdziwa harmonia: wzajemnie potraficie odczytać mowę ciała, mimikę, nastroje i emocje. Jest to podwalina pod głęboką, społeczną więź, a wielu rodziców (zwłaszcza ojców) właśnie w tym okresie naprawdę „zakochuje się” w swoim dziecku.
Rady dla rodziców:
- Zapakuj malucha w chustę lub nosidełko i wybierz się do muzeum, pospaceruj po starówce. W większych miastach kina organizują specjalne seanse, na które można wybrać się z niemowlęciem.
- Ćwicz z dzieckiem artykułowanie różnych dźwięków, udawaj odgłosy zwierząt, gwiżdż… Takie ćwiczenia to doskonały trening mowy i sposób na nawiązanie z dzieckiem bliższego kontaktu.