Kalendarz rozwoju dziecka
MIESIĄC 5
Rozwój fizyczny:
Twój maluch urósł o około 2,5 cm i przybyło mu około 500 g a sprawność, jaką osiągnie w piątym miesiącu na pewno będzie dla Ciebie powodem do dumy.
Maluch w pozycji na brzuchu leży z wyprostowanymi nogami i obraca się na boki, stara się oprzeć na dłoniach i unieść górną część tułowia. Potrafi podnieść klatkę piersiową niemal pod kątem prostym do podłoża. To tzw. pozycja „foki”, która zapowiada przejście do następnego etapu rozwoju - raczkowania. Tymczasem maluch leżąc na brzuchu i odpychając się rękami lub nogami będzie w stanie posunąć się o kilka cm do przodu lub do tyłu. Twoje dziecko umie już także przekręcać się z pleców na brzuszek i odwrotnie.
Pięciomiesięcznego malucha można właściwie porównać do wygimnastykowanego akrobaty. Kiedy leży na plecach sięga do stóp i prowadzi je do ust, aktywnie unosi głowę, wspiera się na głowie i nóżkach, podnosi brzuszek i poznaje świat do góry nogami. Maluch z zapałem przetacza się z brzucha na plecy i odwrotnie, podpiera się na prostych rękach i sięga po zabawkę umieszczoną na wysokości jego wzroku. Umie już chwycić grzechotkę całą dłonią z prostym kciukiem i przekładać ją z ręki do ręki. Może też trzymać kubek obiema rękami i unosić do ust. To wstęp do samodzielnego jedzenia i picia, które również jest kamieniem milowym w rozwoju dziecka.
W 5. miesiącu maluch siedzi już pewnie z podparciem. Potrafi wytrzymać w tej pozycji dość długo bez przewracania się, ponieważ jego plecy są obecnie mniej zaokrąglone.
W tym czasie niemowlę umie obracać nadgarstkiem podczas trzymania zabawki. Może więc obejrzeć ją ze wszystkich stron i dokładniej "zbadać" jej właściwości.
Niektóre niemowlęta w tym wieku są już gotowe do przyjmowania stałych pokarmów. Lepiej jednak zaczekać z tym jeszcze miesiąc lub dwa. Zbyt wcześnie wprowadzone pokarmy stałe mogą wywołać alergie i bóle brzucha.
U malucha lada chwila mogą zacząć wyrzynać się też pierwsze ząbki. Ząbkowaniu może też towarzyszyć podwyższona temperatura i luźniejsze stolce. Masuj maluchowi dziąsła miękką silikonową szczoteczką dla niemowląt. Możesz też dać mu do gryzienia miękki plastikowy gryzak wypełniony wodą (schłodzony w lodówce). Przed karmieniem i przed snem posmaruj dziąsła dziecka znieczulającym żelem. Jeśli ból jest silny lub maluch gorączkuje, podaj mu paracetamol w czopku lub syropie.
Kiedy pojawią się pierwsze ząbki, nie daj się przekonać, że trzeba odstawić malucha od piersi. Jeśli tylko będziesz go dobrze przystawiać, na pewno cię nie pogryzie.
W piątym miesiącu przychodzi czas na podanie dziecku szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP - dawka trzecia) i poliomyelitis (OPV - dawka druga).
Rady dla rodziców:
- Pochylaj się nad maluchem i pozwalaj mu chwycić Twoje ręce, a potem delikatnie podciągaj je do siedzenia.
- Bawcie się w robienie "pa-pa", to pomaga dziecku ćwiczyć rotację nadgarstka.
- Pobudzaj w dziecku ochotę do pełzania, np. ustawiając zabawkę w odległości kilkunastu centymetrach od niego.
- Pozwalaj, by dziecko, jeśli ma ochotę, jadło z butelki samo.
Rozwój intelektualny:
Dziecko reaguje na swoje odbicie w lustrze, rozróżnia twarze obce i znajome reagując na ton głosu i mimikę dorosłego. Odwraca głowę w kierunku źródła dźwięku. Sięga spontanicznie po przedmioty, manipuluje nimi, potrząsa, ogląda, obmacuje i wkłada do ust. Chętnie wydaje okrzyki radości, wymawia samogłoski i spółgłoski. Rośnie w tym czasie "gadatliwość" dziecka.
Niemowlę cieszy się swoimi palcami, zaczyna rozumieć jak działają i do czego służą. Sięgając po jakiś przedmiot, maluch używa już obu rąk. A dzięki szybko rozwijającej się koordynacji wzrokowo-ruchowej, jest w stanie ocenić, jaką wielkość ma przedmiot i jak daleko się znajduje. Dziecko dobrze rozumie też zależności przyczynowo-skutkowe. Wie np., że jeśli się rozpłacze, ktoś wyjmie je z łóżeczka.
Maluch w tym czasie potrafi dłużej koncentrować się na jednym przedmiocie. Najbardziej ciekawią go zabawki oddziałujące jednocześnie na kilka zmysłów - ruszające się, kolorowe, hałaśliwe.
Niemowlę staje się coraz bardziej spostrzegawcze. Z zainteresowaniem przygląda się chodzącej po ścianie muszce. Jego uwadze nie ujdzie nawet najmniejszy okruszek. Zanim położysz dziecko na dywanie sprawdź więc dokładnie, czy nie ma tam żadnych guzików, koralików, czy innych drobiazgów, które mogłoby włożyć do buzi.
Dziecko w wieku pięciu miesięcy wyraźnie potrafi odróżniać mimikę dorosłych. Inaczej reaguje na Twój uśmiech, inaczej na Twoją smutną czy rozgniewaną twarz. Rozróżnia też głosy przyjazne od agresywnych. Na przykrą sytuację może zareagować płaczem.
Rady dla rodziców:
- Pomagaj dziecku ćwiczyć palce, bawcie się np. w "Sroczka kaszkę warzyła".
- Często śpiewaj maluszkowi, to pobudza umiejętność artykułowania sylab u dziecka.
- Zabawa przed lustrem jest dla dziecka stymulacją wzrokową i ogólnorozwojową, pozwól więc maluchowi przypatrywać się swemu odbiciu jak najczęściej.
- Używając prostych pytań i odpowiedzi prowadź z dzieckiem dialog, im więcej będziesz z nim rozmawiać, tym szybciej nauczy się ono rozumieć mowę.
Rozwój społeczny:
Maluch reaguje na melodię i intonację głosu dorosłej osoby. Ustala się między Wami prawdziwa harmonia. Twoje dziecko reaguje śmiechem na Twoją zadowoloną twarz i może zacząć płakać, jeśli Ty płaczesz.
W tym okresie dziecko często ma swoją jedną ulubioną zabawkę (kocyk, pieluszkę), do której jest bardzo przywiązane. W ten sposób maluch tworzy nowe emocjonalne więzi i uczy się, jak radzić sobie z własną samotnością, smutkiem i poczuciem zagrożenia.
Dziecko reaguje na innych ludzi na wiele różnych sposobów - piszczy śmieje się, macha rączkami. Ale naprawdę przywiązane jest szczególnie tylko do Ciebie. Maluch może więc przejawiać lęk, gdy widzi obcą twarz lub słyszy nieznajomy, głośny i groźny głos.
Rady dla rodziców:
- Gdy dziecko marudzi nie interweniuj natychmiast, odczekaj chwilę, może będzie potrafiło pocieszyć się samo, swoimi rączkami i paluszkami.
- Czas na przedstawienie kukiełkowe. Z kukiełką na ręce rozmawiaj z dzieckiem, śpiewaj mu, połaskocz delikatnie…
- Staraj się być miła dla dziecka, nawet jeśli jesteś zła czy zdenerwowana. Twój zły nastrój to
dla malucha ogromny stres, który może odbić się na jego usposobieniu.
- Jak najczęściej baw się z maluszkiem; im więcej czasu spędzisz z nim w tym okresie, tym bliższa będzie Wasza więź.