/Pompy
Pompa jest urządzeniem mechanicznym służącym do wydobywania płynów (wody, płynnych nieczystości, paliw, olejów) ze studzien i zbiorników.
-Ze względu na budowę wyróżniamy:
* pompy ręczne
Tradycyjne pompy o niewielkiej wydajności. Pompy wyporowe to znane od dawna abisynki, w których elementem roboczym jest tłok lub membrana. Przeznaczone są tylko do czerpania wody ze studni. Często stylizowane na stare, niektóre mają głębokość zasysania nawet do 8m. Aktualnie są coraz rzadziej stosowane ze względu na wygodę i łatwość obsługi pomp silnikowych. Tym niemniej w wielu gospodarstwach pompy ręczne bardzo dobrze funkcjonują. Często stosowane jako ozdoba w ogrodowych kompozycjach architektonicznych.
*pompy napowierzchniowe
Elektryczne i spalinowe pompy służące do pompowania wody ze studzien oraz zbiorników wodnych w celu zaopatrzenia w wodę domów jednorodzinnych, działkowych, gospodarstw rolnych czy ogrodów. Pompy te mogą być montowane przy studniach, jeziorach czy innych zbiornikach wodnych na powierzchni. Ze zbiornika źródłowego woda do pompy doprowadzana jest wężem ssącym.
Pompy napowierzchniowe charakteryzują się zwartą budową, dzięki czemu mogą być traktowane jako urządzenia stacjonarne, zamontowane na stałe, lub przenośne. Dzięki temu umieszczenie pompy w wybranym miejscu jest bardzo łatwe.
Możliwości stosowania pomp powierzchniowych są jednak w pewien sposób ograniczone, gdyż zgodnie z prawami fizyki maksymalna wysokość zasysania takich pomp nie przekracza 8 metrów. To powoduje, że możemy je stosować tylko gdy poziom lustra wody nie znajduje się niżej niż około 8 m poniżej poziomu gruntu. Jeżeli wodę czerpiemy ze studni, studnia musi mieć również dostatecznie dużą wydajność napływu, aby podczas pracy pompy nie nastąpiło obniżenie poziomu lustra wody poniżej dopuszczalnej granicy.
* pompy zatapialne (do wody brudnej i nieczystości)
Do przetłaczania cieczy zanieczyszczonych najczęściej stosowane są obecnie pompy zatapialne. Podobnie jak pompy głębinowe, mają wspólną obudowę z silnikiem dostosowanym do pracy w zanurzeniu. Pompy te są montowane poza budynkiem w studzienkach zbiorczych wykonanych z kręgów betonowych.Pompy zatapialne mogą być stosowane do odwadniania pomieszczeń piwnicznych zalanych wodą gruntową lub opadową. Pompy zatapialne do ścieków (niekiedy określane jako pompy do wody brudnej z fekaliami)
nadają się do wszelkiego rodzaju ścieków domowych. Montuje się je w zbiornikach szambowych.
* pompy głębinowe
Jeśli lustro wody jest głębiej niż 8 m, to należy zastosować pompę głębinową, która jest zanurzona w wodzie i tłoczy ją na wysokość do kilkudziesięciu metrów. Jest to pompa o specjalnej konstrukcji z wodoszczelnym silnikiem, którą umieszcza się w studni poniżej minimalnego poziomu zwierciadła wody. Korpus pompy stanowi tuleja stalowa, mosiężna lub żeliwna - z materiałów odpornych na korozję. Najniżej w tulei znajduje się silnik elektryczny, potem część ssawna z sitem wlotowym, wirniki i zawór zwrotny. Prąd doprowadzany jest do pompy za pomocą kabla, biegnącego od tablicy rozdzielczej. Silnik pompy może zawierać zabezpieczenie przed brakiem fazy, przeciążeniem, spadkiem napięcia w sieci oraz suchobiegiem.
Dla domu jednorodzinnego wystarczająca moc pompy głębinowej wynosi 500 W do 1500 W, przy czym najważniejsze są osiągi pompy wyrażane w dwóch parametrach: wydajność (od kilkudziesięciu do nawet kilkuset litrów na minutę) i wysokość podnoszenia wody tłoczonej do instalacji (kilkadziesiąt metrów).
* pompy do oleju opałowego
Służą do pompowania oleju napędowego w rolnictwie, przemyśle a także do użytku domowego.
Nawadnianie mechaniczne
Za pomocą deszczowni pozwala na uzupełnienie wody w glebie na dużych obszarach bez względu na ukształtowanie terenu. Zapewnia ono również ekonomiczne gospodarowanie wodą, co obecnie jest sprawą bardzo ważną ze względu na często występujący brak wody. W Polsce obecnie stosuje się do zraszania pól warzywnych i użytków zielonych deszczownie importowane z Czech, Węgier oraz produkcji krajowej...
Hydrofor
to urządzenie, które zapewnia stałe ciśnienie wody w sieci wodociągowej. Zbudowane jest z jednej lub większej liczby pomp, zbiornika ciśnieniowego i presostatu. Całość uzupełniają zawory odcinające, zwrotne i zawór bezpieczeństwa.
- Zasada działania
Zbiornik jest częściowo napełniony wodą. Nad powierzchnią wody znajduje się powietrze. Po włączeniu pompy do zbiornika pompowana jest woda, powodując zmniejszenie przestrzeni zajmowanej przez powietrze, a w rezultacie sprężenie powietrza. W momencie osiągnięcia zadanego ciśnienia presostat wyłącza pompę. Sprężone powietrze usiłuje wypchnąć wodę ze zbiornika, co daje ciśnienie w sieci wodociągowej. Po otwarciu zaworu poboru wody (np. kranu w mieszkaniu) powietrze wypycha wodę ze zbiornika, przez rury i zawór na zewnątrz. Poziom wody w zbiorniku obniża się, ciśnienie powietrza spada. Po obniżeniu się ciśnienia do minimalnego poziomu, presostat załącza pompę, ciśnienie wzrasta, aż do maksymalnego i cykl powtarza się.
Wydajność pompy powinna być większa niż maksymalny spodziewany pobór wody, a wielkość zbiornika dobrana do ilości wody zużywanej, żeby zapewnić stabilne ciśnienie przy niezbyt częstym załączaniu/wyłączaniu pompy (przy zbiorniku kilkulitrowym, pompa będzie włączana w czasie każdego mycia rąk, napełnienie wanny lub prysznic powodowałyby pracę ciągłą). Dzięki zbiornikowi można zdecydowanie wydłużyć żywotność pompy i silnika gdyż pracuje w najlepszym dla siebie trybie pracy, bez częstych startów i zatrzymań. Taką rolę pełni hydrofor w instalacji bardzo małej np. domowej. W dużych stacjach wodociągowych z rozbudowaną siecią wodociągową hydrofor głównie przyjmuje nagły wzrost energii wyzwolonej np. załączeniem się pompy. Wykorzystuje się zjawisko ściśliwości gazów. Pełni rolę amortyzatora zmniejszając uderzenia hydrauliczne.
-Budowa
W urządzeniu hydroforowym pompa z silnikiem elektrycznym zamontowana jest na wspólnym postumencie żeliwnym, a napęd z wału silnika na wał pompy jest przenoszony przez sprzęgło kłowe elastyczne. Pompa zasysa wodę ze studni przewodem ssącym, którego koniec zatopiony w wodzie ma tzw. smok...
-Obsługa
Obsługa hydroforu polega jedynie na uzupełnieniu powietrza w zbiorniku odpowiednio do wskazań wodowskazu i manometru Oraz na ochronie przed zamarznięciem. Woda z hydroforu jest rozprowadzana do poszczególnych punktów czerpalnych za pomocą rur stalowych ocynkowanych. Rury poza budynkami powinny być zakopane w ziemi tak głęboko, aby w zimie woda w nich nie zamarzała (na około 1, 8 m głębokości)...
Zbiornik wody służy do utrzymania mniej więcej stałego ciśnienia wody w instalacji. W zbiorniku hydroforowym nad zwierciadłem wody znajduje się poduszka sprężonego powietrza. W momencie rozpoczęcia poboru wody powietrze wypycha wodę ze zbiornika do instalacji. Jednocześnie następuje spadek wartości ciśnienia powietrza. Po osiągnięciu minimalnej wartości ciśnienia, wyłącznik ciśnieniowy, połączony z częścią powietrzną zbiornika, uruchamia pompę. Jej praca powoduje dopełnianie zbiornika wodą i ponowne sprężenie powietrza aż do osiągnięcia maksymalnej wartości ciśnienia. Praca pompy jest niezależna od cykli poboru wody, a liczba jej włączeń na godzinę uzależniona jest od zakresu ciśnienia powietrza nastawionego na wyłączniku Przeciętnie pompa nie powinna załączać się częściej niż 20-30 razy na godzinę, głównie ze względu na funkcjonowanie wyłączników elektrycznych. Aby ograniczyć liczbę włączeń pompy na godzinę, stosuje się właśnie zbiorniki hydroforowe, które akumulują ciśnienie i jednocześnie gromadzą pewien zapas wody.
zbiornik hydroforowy
otwór kontrolny
silnik pompy
pompa
Zawór
zwrotny
Woda
do instalacji