Masaż w trakcie ciąży

Dodano: 2008-02-01
Źródło: Grzegorz Lewandowski
Link: www.ckm-akson.edu.pl

(wybrane elementy masażu) Do masażu w okresie ciąży należy podchodzić bardzo ostrożnie i profesjonalnie. Trzeba uwzględnić: stan zdrowia kobiety, wskazania i przeciwwskazania oraz zalecenia lekarza specjalisty. Nie należy wykonywać masażu bez spełnienia wszystkich warunków higieny i bezpieczeństwa pracy.

Celem masażu jest zmniejszenie obrzęków, napięć i dolegliwości bólowych w okolicach podlegających nadmiernemu obciążeniu: barki, kark i szyja, grzbiet - szczególnie z odcinkiem lędźwiowo-krzyżowym, kończyny dolne i stawy kończyn dolnych.

W tych okolicach stosujemy techniki rozluźniające mięśnie i wzmacniające stawy i więzadła.
Masaż tych okolic ciała wykonujemy zgodnie z ogólnymi zasadami masażu klasycznego. Masaż powłok jamy brzusznej wykonujemy płynnie, delikatnie i umiejętnie. Unikamy intensywnego rozcierania i ugniatania. Stosujemy masaż opuszkowo-powierzchniowy (powłokowy), a więc całą powierzchnią dłoniową ręki i opuszkami palców II - V. Przerywamy masaż natychmiast po pojawieniu się niepokojących objawów. W ramach profilaktyki rozstępów uelastyczniamy skórę powłok jamy brzusznej.

Masaż wykonujemy w kilku ułożeniach.

• W ułożeniu na boku, podkładamy wałek w okolicę szyi oraz pomiędzy stawami kolanowymi. Najlepiej jest stosować specjalnie przygotowany wyprofilowany wałek międzykończynowy. Wykonujemy masaż kończyn dolnych i górnych, grzbietu i brzucha.

• W ułożeniu na grzbiecie wałek podkładamy w okolicę dołu podkolanowego. Masaż można przeprowadzić w pozycji półleżącej. Wykonujemy masaż kończyn dolnych i górnych oraz brzucha.

• Z głową opartą o wałek położony na stole wykonujemy masaż szyi, karku i barków.

• W pozycji siedzącej można także wykonać masaż kończyn dolnych. Kobieta siedzi na wyżej ustawionej leżance, podeszwa stopy spoczywa na udzie masażysty. Masażysta ma swobodny dostęp do strony tylnej i przedniej kończyny dolnej.

Masując kobietę w ciąży nie stosujemy ułożenia na brzuchu.

Po wykonaniu czynności wstępnych, czyli rozmowie masażysty z pacjentką, zebraniu wywiadu i założeniu karty informacyjnej, oprowadzeniu kobiety po gabinecie, masaż przebiega w następujących etapach:

• faza wstępnego masażu polega na zapoznaniu się masażysty z obszarem masowanym, masażysta ocenia wielkość obwodu brzucha, ruchy płodu, przyzwyczaja kobietę do dotyku rąk, rozprowadza środek poślizgowy.

• faza masażu zasadniczego polega na przeprowadzeniu masażu w obszarze powłok jamy brzusznej, na grzbiecie i na pośladkach,

• faza końcowa masażu polega na przeprowadzeniu głaskania końcowego, to także czas na rozmowę z pacjentką o jej wrażeniach i odczuciach, pomoc ze strony masażysty przy zejściu ze stołu do masażu.

Masaż powłok jamy brzusznej przebiega następująco (wybrane elementy masażu):

Faza wstępna.
Pacjentka leży na grzbiecie. Rysunki 1,2,3,4 (na następnej stronie) kolejno przed-stawiają ułożenie rąk masażysty na powłokach jamy brzusznej.
Przy ułożeniach rąk (rys. 1 i 2) masażysta stoi po prawej lub lewej stronie stołu do masażu i twarzą jest zwrócony do pacjentki.

Rysunek 1 przedstawia fazę wstępną masażu, która polega na zapoznaniu się
z obszarem masowanym.
Oznacza to:

• poznanie wielkości obwodu brzucha na skutek powiększonej macicy,

• wyczucie ruchów płodu,

• w kolejnych miesiącach ciąży masażysta zapisując obserwacje wielkości obwodu brzucha zdobywa doświadczenie w orientacyjnej ocenie miesiąca kalendarzowego ciąży.

Ręce masażysty delikatnie spoczywają na powłokach jamy brzusznej i są przesu-wane w kierunku ku dołowi (rysunek 2) ruchem obejmującym płód. Takich ruchów należy powtórzyć kilka, mając na uwadze zaznajomienie się z obszarem masowanym.

Rysunek 3 przedstawia alternatywną formę przyłożenia rąk do powłok jamy brzusznej.
Masażysta stoi po jednej stronie stołu do masażu i jest zwrócony nieco bokiem i tyłem do pacjentki. Masażysta przykłada strony dłoniowe ręki prawej i lewej do powłok jamy brzusznej. Opuszki palców ręki prawej i lewej znajdują się na wysokości spojenia łonowego. Masażysta ręce kieruje w stronę przeciwną niż na rysunkach 1 i 2, to znaczy od spojenia łonowego w kierunku wyrostka mieczykowatego mostka, gdzie kończy ten ruch. Może także zakończyć ruch przesuwając maksymalnie do siebie prawą rękę, tak by połączyła się z lewą.

Takie ruchy można kilka razy powtórzyć. Masażysta powinien naprzemiennie stosować te dwie metody zapoznania się z powłokami jamy brzusznej. Wprawni masażyści zamieniają tę metodę oceny obszaru masowanego na chwyt głaskania i przechodzą z fazy oceny do zasadniczego głaskania powłok jamy brzusznej całymi powierzchniami dłoniowymi ręki prawej i lewej.

Rysunki 1,2,3 mogą stanowić kolejne fazy masażu powłok. Masaż w zależności od kobiety i jej samopoczucia można na tym etapie zakończyć.

Rysunek 4 obrazuje ułożenie prawej ręki na powłokach jamy brzusznej na wysokości spojenia łonowego. Masażysta stoi po prawej stronie stołu do masażu i twarzą jest zwrócony do pacjentki. W tym przypadku jedna ręka wykonująca masaż może być wspierana drugą ręką.

Masaż wykonywany jest całą powierzchnią dłoniową ręki prawej w kierunku od spojenia łonowego do granicy linii pachowej środkowej i dalej do łuku żebrowego lewego przez kresę białą, wzdłuż łuku żebrowego prawego i analogicznie na granicy linii pachowej środkowej ręka powraca do punktu wyjścia w okolicę spojenia łonowego. Ręka zatacza okrąg w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara. Okręgi te za każdym razem zawężają swoje pole powierzchni.

 

Rysunek przedstawia wykonanie masażu kobiety w ciąży i jest to przykład masażu fazy wstępnej.

Piśmiennictwo:

Lewandowski Grzegorz. Masaż kobiety w ciąży i niemowlęcia, Annał, Łódź 2007.

autor:

Grzegorz Lewandowski

---