Rozdział III Europejskie Korytarze Transportowe na terytorium Polski

1. Obecna Infrastruktura

Sieć dróg krajowych obejmuje obecnie ok. 18.000 km dróg, z czego ok. 6,000 km dróg o szczególnym znaczeniu dla gospodarki kraju, na których skoncentrowane są główne środki kierowane na modernizację i rozwój.

2. Przebieg przez Polskę

I Trasa Via Baltica Warszawa - Białystok - Suwałki - Budzisko (Kowno, Ryga, Tallin) z odgałęzieniem Gdańsk - Elbląg - gr.państwa - (Kaliningrad, Ryga);

II (Berlin) - Świecko - Poznań - Warszawa - Siedlce - Terespol (Mińsk, Moskwa);

III (Berlin) - Olszyna - Wrocław - Katowice - Kraków - Tarnów - gr.państwa (Lwów, Kijów) z odgałęzieniem (Drezno) - Zgorzelec - Krzyżowa;

VI (Helsinki) - Gdańsk - Toruń - Łódź - Katowice - Bielsko Biała - Żywiec - Zwardoń (Żylina) z odgałęzieniami : Grudziądz - Bydgoszcz - Poznań i Częstochowa - Gliwice - Gorzyce (Brno).

3. Możliwości rozbudowy, dotacje z UE

[Związki budów z UE.doc]

[znaczenie_funduszy_....doc]

Projekty budowy autostrad i dróg ekspresowych

realizowane w oparciu o pożyczki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, granty Phare z udziałem budżetu państwa:

• budowa odcinka autostrady A-4 Wrocław - Opole - Nogawczyce o długości 126 km z zakończeniem w 2001 r.,

• budowa odcinka autostrady A-4 Nogawczyce - Kleszczów (wydłużenie w kierunku zachodnim) o długości 16 km z zakończeniem w 2002 r,, - budowa autostradowej (A-4) obwodnicy Krakowa o długości 8 km z zakończeniem w 2002 r.,

• kontynuacja budowy odcinka autostrady A-4 Gliwice - Katowice o dłu­gości 23 km z zakończeniem w 2004 r.

• budowa autostradowej (A-2) obwodnicy Poznania o długości 13 km z zakończeniem w 2002 r.,

• modernizacja obwodnicy Trójmiasta o długości 39 km z zakończeniem w 2002 r,

Projekty rozwojowe

realizowane z funduszy europejskich z 25 % udziałem budżetu państwa w ramach Programu pomocowego ISPA w latach 2000-2004:

• budowa autostrady A-4 na od. Kleszczów- Gliwice o długości 20 km z zakończeniem w 2003 r.,

• modernizacja autostrady A-4 na odcinku Wrocław-Budziszów (w kie­runku Legnicy) o długości 41 km z zakończeniem w 2004 r.,

• budowa obwodnicy Wyszkowa w ciągu drogi nr 18 o długości 12,8 km z zakończeniem w 2004 r.,

• modernizacja drogi nr 1 na odcinku Skoczów-Cieszyn o długości 12,3 km z zakończeniem w 2004 r.

oraz w ramach tego samego programu wykonanie wzmocnień i lokalnych modernizacji istniejących jezdni głównych dróg (drogi nr: 1,4,7,8,17,717) na łącznej długości ok. 360 km w latach 2000-2004

Podstawowa sieć

Podstawową sieć drogową w Polsce będą tworzyć autostrady, drogi ekspresowe i przyspieszonego ruchu. Sieć ta ma uwzględniać 4 priorytetowe europejskie korytarze transportowe:

I - Helsinki - Tallin - Ryga - Kaunas - Warszawa,

II - Berlin - Warszawa -Mińsk Białoruski - Moskwa -Niżnyj Nowogorod,

III - Berlin - Drezno - Wrocław - Kraków - Przemyśl - Lwów - Kijów,

IV - Gdańsk - Warszawa - Katowice - Żilina.

Przyjęto, że do roku 2015 powstaną trzy autostrady: A1 od Gdańska do Śląska, A2 od Świecka do Warszawy i A4 od Zgorzelca do Krakowa. Ministerstwo nie wyklucza możliwości wybudowania A4 aż do Tarnowa.

Drogi ekspresowe powinny połączyć Szczecin z Legnicą, Wrocław (przez Poznań) z Bydgoszczą, Bydgoszcz (przez Warzawę) z Lublinem i granicą państwa, granicę ze Słowacją (przez Kraków, Kielce, Warszawę, Białystok) z granicą z Litwą.

Uzupełnieniem podstawowej sieci będą drogi krajowe przyspieszonego ruchu, m.in. Szczecin - Bydgoszcz, Katowice - Kołobrzeg, Gdańsk - Warszawa, Rzeszów - Białystok.

Niestety z powodu ograniczonych możliwości polskiego budżetu rozwój infrastruktury i jej dostosowanie do wymogów i potrzeb Unii Europejskiej oraz światowego transportu, konieczne są fundusze międzynarodowe. Środki takie, mimo, że istnieją nie jest łatwo rozdysponować, ponieważ pojawiają się konflikty interesów między Unią a Polską. Nasz ministerstwo infrastruktury w pierwszej kolejności widziałoby budowę autostrad północ - południe, aby zapewnić połączenia naszym portom. Władze Europejskie preferowałby jednak prowadzące z zachodnioeuropejskich portów do odbiorców na wschodzie autostrady wschód - zachód. Równie istotna jest kwestia rozwoju regionalnego. Unia wolałaby najpierw wybudować odcinek wzdłuż osi, na której jest popyt na przewozy Berlin - Moskwa. W Polsce przydałyby się autostrady na trasach o małym popycie - inwestycje infrastrukturalne z pewnością stały by się motorem napędzającym rozwój gospodarczy i polikwidowałby część problemów społeczno - gospodarczych.

Mimo powyższych kwestii w roku 1990 na mocy Umowy Ramowej Komisja Wspólnot Europejskich otworzyła program PHARE. (Poland and Hungary: Assistance to Restructuring of Economies) W ramach tego programu Polska i Węgry miały otrzymywać wsparcie ekonomiczne między innymi na rozwój infrastruktury, choć początkowo nie przewidywał zbyt wielu środków na działania inwestycyjne. W ciągu dziewięciu lat działania funduszu Polsce na rozwój sektora transportu przypadło 3,94 miliarda euro. Aż 73% tej kwoty przeznaczono na modernizację i rozbudowę infrastruktury drogowej a zaledwie 23% na kolejową.

W roku 2000 fundusz PHARE przekształcono w „fundusz PHARE `2000 dla rozwoju regionów”, czyli środki przeznacza się na wsparcie inwestycji priorytetowych dla danego regionu. Obok PHARE `2000 Polsce przysługują również środki ze specjalnych instrumentów przedakcesyjnych ISPA (Investement for Structural Polices for Pre-accesion) oraz SAPARD (Suport for Pre-accesion Measures for Agricultural na Rural Development). O ile SAPARD w bardzo niewielkim stopniu może być przeznaczony na rozwój pewnych dziedzin infrastruktury o tyle program ISPA zdecydowanie wspiera finansowanie projektów z zakresu transportu i ochrony środowiska. Za jego realizację odpowiada Departament Integracji Europejskiej i Współpracy z Zagranicą w Ministerstwie Infrastruktury. Do głównych celów programu ISPA w zakresie rozwoju infrastruktury transportowej należy:

• Zwiększenie dostępu do sieci transeuropejskiej,

• Zapewnienie odpowiednich powiązań pomiędzy krajami kandydującymi a członkowskimi

• Promocja tzw. Rozwoju transportu zrównoważonego

• Wzajemne powiązanie sieci narodowych z siecią transeuropejską

Środki z ISPA jak widać mają służyć rozwojowi infrastruktury transportowej objętej siecią TINA, która stanowi część sieci TEN. TINA na terytorium naszego kraju w sferze Europejskich Korytarzy Transportowych obejmuje:

• Ok. 5500 km linii kolejowych,

• Ok. 4700 km dróg kołowych (w tym autostrad)

W ramach Programu pomocowego ISPA w latach 2000-2004 zrealizowane z funduszy europejskich z 25 % udziałem budżetu państwa mają zostać

• Budowa autostrady A-4 na od. Kleszczów - Gliwice o długości 20 km z zakończeniem w 2003 r.,

• Modernizacja autostrady A-4 na odcinku Wrocław - Budziszów (w kie­runku Legnicy) o długości 41 km z zakończeniem w 2004 r.,

• Budowa obwodnicy Wyszkowa w ciągu drogi nr 18 o długości 12,8 km z zakończeniem w 2004 r.,

• Modernizacja drogi nr 1 na odcinku Skoczów-Cieszyn o długości 12,3 km z zakończeniem w 2004 r.

• Oraz w ramach tego samego programu wykonanie wzmocnień i lokalnych modernizacji istniejących jezdni głównych dróg (drogi nr: 1,4,7,8,17,717) na łącznej długości ok. 360 km w latach 2000-2004.

Polska w finansowaniu rozbudowy sektora transportu polega również na środkach z Banku Światowego (zwanego Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Rozwoju). Na infrastrukturę z łącznej kwoty kredytów 5,1 miliarda USD w latach 1990-2000 wyasygnowano blisko miliard dolarów.

Kredytów Polsce udziela również EBI (Europejski Bank Inwestycyjny), który jest instytucją najbardziej zaangażowaną w kredytowanie inwestycji związanych z integracją Polski z krajami UE. Środki z EBI, czyli około 3 miliardów euro przeznaczony m.in. na modernizację i rozbudowę autostrady A-4 na odcinku Zgorzelec - Kraków, Budowę obwodnicy Poznania (część autostrady A-2) oraz zmodernizowano linie kolejową Kunowice - Terespol. Działa również EBOR (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju), którego głównym celem jest wspieranie prywatyzacji i restrukturyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw. Bank ten jednak mimo powyższego może udzielać kredytów między innymi na modernizację i rozwój infrastruktury transportowej.

Jak widać rząd Polski nie może narzekać na brak źródeł finansowania. Jednak należy spełniać określone warunki, aby móc z nich korzystać. Do najważniejszych należą:

• Odpowiednie zaangażowanie własnych środków budżetowych

• Przygotowanie dokumentacji

• Efektywne wykorzystanie otrzymanych do tej pory środków

Według fachowców stopień rozwoju i wykorzystania dostępnych funduszy na terenie Polski jest zadowalający jednak brak stabilizacji podatkowej, brak ulg dla inwestorów a przez to niska skłonność do inwestowania w dużym stopniu ograniczają chęci do dawania oraz brania kredytów.

Oczywiście środki z budżetu oraz środki własne (np. portów morskich czy PKP) również brały udział w finansowaniu rozwoju infrastruktury stanowiły około 40% sumy wszystkich wydatków na transport w latach 1990 - 1998.

Kolejnym problemem może okazać się fakt, iż duża część pieniędzy należy się państwom kandydującym o członkostwo w Unii. Mając na uwadze fakt, iż Polska ma stać się członkiem Wspólnot 1 stycznia 2004 roku przestaniemy mieć prawo do części funduszy jednak w przypadku przystąpienia Polski do Unii uzyskamy dostęp do znacznych środków europejskich w ramach tzw. funduszy strukturalnych w dużej części kierowanych na rozwój infrastruktury transportu nowych członków Wspólnoty, w tym szczególnie na podniesienie standardu głównych połączeń przebiegających wzdłuż korytarzy transeuropejskich.

Założenia strategiczne na lata 2000-2004 przewidują położenie nacisku na systematyczne modernizowanie przebiegu głównych tras, które są obciążone największym ruchem i mają szczególne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania gospodarki kraju.

Równolegle nastąpi przyspieszenie programu budowy autostrad. Do 2004 roku powinniśmy jeździć autostradą A-4 na odcinku Budziszów - Wrocław - Gliwice - Katowice - Kraków (wraz z południową obwodnicą Krakowa) o łącznej długości blisko 300 kilometrów.

Na autostradach A1 i A2 budowanych w systemie komercyjnym również przewiduje się oddanie pierwszych odcinków do ruchu.

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---