ODLEŻYNA - obszar z miejscowym zaburzeniem krążenia powstały w wyniku długotrwałego ucisku , prowadzący do miejscowych zaburzeń odżywiania - zastoju żylnego - upośledzonego napływu tętniczego - martwicy.

Powstawaniu odleżyn sprzyja zarówno otyłość z nadmiernie rozwiniętą tkanką podskórną jak i wyniszczenie z jej zanikiem. Okolicami ciała predysponowanymi do ich powstawania są punkty kostne:

• potylica, małżowina uszna, barki , łopatki, łokcie, kolana, krawędzie miednicy, grzebień biodrowy, okolica stawów skokowych, pięty.

Wyrózniamy:

• stopień I - nie blednący rumień z nieuszkodzona skórą ( uwaga na różnicowanie z przekrwieniem czynnym),

• stopień II - zajęcie niepełnej grubości skóry z uszkodzeniem naskórka i powierzchownych warstw skóry właściwej,

• stopień III - uszkodzenie ( martwica pełnej grubości skóry z tkanka podskórną - nie przechodzi granicy powięzi),

• stopień IV - z uszkodzeniem warstwy mięśniowej, kości.

Czynniki ryzyka:

• ograniczenie ruchomości - obłożnie chorzy,

• nietrzymanie moczu i stolca,

• wyniszczenie ( niedobory żywieniowe),

• zmiana stanu przytomności,

• zmiana psychiki ( depresja),

• zaburzenie ( utrata czucia).

Czynniki biomechaniczne:

• ucisk,

• tarcie,

• nadmierna wilgotność,

• wzrost temperatury,

• rozwój i rozmieszczenie tkanki tłuszczowej,

• stan krążenia,

• wadliwy metabolizmu kolagenu,

• heterotropowe ogniska kostnienia,

• niedokrwistość

Kontrola stanu skóry:

1 dzień zwłaszcza miejsca zagrożone z oceną :

• zabarwienia,

• istnienie pęcherzy,

• istnienia osutki,

• pojawienie się obrzęku,

• zmiany temperatury.

Pielęgnacja skóry, zmniejszanie ucisku:

• odwracanie m.in. co 2 h przez całą dobę , 2h na jednym boku, 2 h na plecach, 2 h na drugim boku,

• ostrożnie, bez urażania przemieszczanie chorych,

• zmiana pozycji ciała w wózkach co 15 min na 15 sek. unoszenie ciała .

---