Grzegorz Klecha

Mariusz Kasierski

Gr. - M2

LABORATORIUM Z PODSTAW METROLOGII

ĆWICZENIE Nr. 3

Temat:Pomiary gwintów metodą stykową.

Podczas ćwiczenia wykonywaliśmy pomiary średnic podziałowych gwintów zewnętrznych za pomocą mikrometru do gwintów i sposobem trójwałeczkowym.

Mikrometry do pomiaru średnic podziałowych gwintów zewnętrznych są wyposażone w wymienne końcówki stożkowe i pryzmatyczne. Na niepewność pomiaru wpływają głównie: odchyłki kątów i podziałki mierzonego gwintu, odchyłki wykonawcze końcówek pomiarowych oraz odchyłki podziałki gwintu mikrometrycznego mikrometru. Niepewność pomiaru średnicy podziałowej śrub ogólnego przeznaczenia wynosi od ±30 mm (P=1 mm) do ± 25 mm (P=6 mm).

Pomiary średnicy podziałowej d₂ gwintu zewnętrznego sposobem trójwałeczkowym należą do najdokładniejszych. Pomiar przeprowadza się metodą pośrednią. Bezpośrednio mierzy się długość pomiarową M i średnice wałeczków d_w oraz podziałkę P i kąt gwintu a.

Pomiar średnicy podziałowej za pomocą mikrometru do gwintów:

Skok gwintu ustaliliśmy za pomocą sprawdzianu grzebieniowego ( P=2 )

Pomiar	Odchyłka
1	7,92
2	7,37
3	7,38
4	7,72
5	7,81
war. średnia	7,64

Wielkość średnicy podziałowej mierzonego gwintu wynosi d₂=51.128+7,64=58,77 ±0,01mm

Wartość_min=58,50 ±0,01mm

Wartość_max=59,01 ±0,01mm

Gwint M60x2

Pole tolerancji - d (dla średnicy podziałowej )

Szereg tolerancji - 9 (dla średnicy podziałowej )

Średnica zewnętrzna:

Pomiar	Wymiar
1	59,54
2	59,52
3	59,52
4	59,52
5	59,54
War. śr	59,53

Wartość min-d=59,52 ±0,01mm

wartość max-d=59,54 ±0,01mm

Gwint M60x2

Szereg tolerancji - 4 (dla średnicy zewnętrznej )

Pole tolerancji - g (dla średnicy zewnętrznej )

Pomiar średnicy podziałowej gwintu zewnętrznego systemem trójwałeczkowym:

Skok gwintu P=2.5

Pomiar	M
1	24,37
2	24,39
3	24,35
4	24,33
5	24,36
War. śred.	24,36

d₂min=24,33

d₂max=24,39

d_w=1,65mm

d₂=M-d_w(1+) + ctg(a/2) + p₁ + p₂

p₁₌ -

p₂=0,86

p₁-poprawka na skręcenie wałeczków w bruzdach gwintu

p₂-poprawka na odkształcenie sprężyste wałeczków i gwintu w miejscach styku pod wpływem nacisku pomiarowego

Q=7[N]

p₁= -0,00162 mm

p₂=0,0266 mm

d₂=21,57 mm dla M=24,33 mm (wartość min )

d₂=21,63 mm dla M=24,39 mm (wartość max )

Szereg tolerancji - 3 (dla średnicy podziałowej )

Pole tolerancji - g (dla średnicy podziałowej )

Wnioski:

Pomiary wykonane przy pomocy mikrometru są mało dokładne. Na dość dużą niedokładność pomiaru mogły mieć wpływ końcówki , które stosowaliśmy. Mogły być one zużyte, wykruszone lub też niedokładnie wykonane. Mierzenie sposobem trójwałeczkowym należy do jednych z najdokładniejszych metod. Jest to metoda pośrednia. Przy obliczaniu średnicy podziałowej uwzględniamy poprawki na skręcenie wałeczków w bruzdach gwintu i na odkształcenie sprężyste wałeczków i gwintu w miejscach styku pod wpływem nacisku pomiarowego. Uwzględnienie tych poprawek ma duży wpływ na dokładność pomiaru.

---