FIZ O~10, Lepko˙˙


Politechnika

Częstochowska

Katedra Fizyki

ĆWICZENIE NR: 18

Temat: Wyznaczanie współczynnika załamania światła za pomocą spektrometru

Adrian Nowak

gr. IV, rok 1

Wydział Elektr.

1. WSTĘP TEORETYCZNY

Zjawisko załamania światła. Współczynnik załamania.

Fale świetlne mają właściwości oddziaływania na oko ludzkie, przy czym dł. fali decyduje o barwie światła. W zależności od długości fali widmo światła ma 5 obszarów barwnych. Fale świetlne zawarte są w zakresie dł. fal od 0,36μm do 0,78μm

Jeżeli równoległa wiązka światła białego zostanie rzucona na pryzmat, to prócz załamania wystąpi zjawisko dyspersji, czyli rozczepienia światła, ujawniające się w postaci barwnej smugi widocznej na ekranie, umieszczonym za pryzmatem.

Istota zjawiska dyspersji polega na tym że wchodzące w skład wiązki światła promienie o różnej dł. fali, a więc o różnych barwach, odchylają się w pryzmacie niejednakowo i wychodzą z niego jako rozdzielone promienie różnych barw. Padając na ekran tworzą barwną wstęgę świetlną, zwaną widmem światła białego.

Promień załamany leży w tej samej płaszczyźnie co padający. Kąt załamania β (czyli kąt między promieniem załamanym a normalną do granicy ośrodków) jest związany z kątem padania prawem Snella:

, gdzie n12 to współczynnik załamania ośrodka 2 względem

ośrodka 1 dla danej długości fali

Prawo to wynika z zależności długości i prędkości rozchodzenia się fali elektromagnetycznej od ośrodka, w którym się ona rozchodzi:

n12=

Jeżeli ośrodkiem 1 jest próżnia to n12 nosi nazwę bezwzględnego współczynnika załamania n ; wynosi on:

n=

Ponieważ v2<c, więc n>1. Ponadto

n12=, gdzie n1 i n2 to bezwzględne współczynniki

załamania ośrodka 1 i 2.

Jeżeli światło wychodząc z ośrodka 2 o większym bezwzględnym współczynniku załamania („gęstszego optycznie”) pada na granicę z ośrodkiem 1 (n1<n2) pod kątem większym od kąta granicznego αg, określonego związkiem

to ulega całkowitemu wewnętrznemu odbiciu - nie ma wówczas promienia załamanego.

Pryzmat.

Współczynnik załamania można wyznaczyć za pomocą pryzmatu (graniastosłupa o podstawie trójkąta wykonanego z przezroczystego materiału, wykorzystywanego do zmiany biegu promieni świetlnych). Kąt odchylenia δ wiązki przez pryzmat zależy od jego kąta łamiącego ϕ, od kąta padania oraz od współczynnika załamania materiału. Współczynnik załamania materiału zależy od częstotliwości fali; zależność tę nazywamy zjawiskiem dyspersji. Dyspersja powoduje, że pryzmat rozszczepia światło białe na fale składowe o różnych barwach (widmo). Najsilniej odchylane jest światło fioletowe, najsłabiej - czerwone. Rozszczepienie to wykorzystuje się w analizie widmowej do określenia długości fali poszczególnych linii.

Spektrometr, stanowiący precyzyjną odmianę spektroskopu, umożliwia dokładny pomiar kąta załamania fali świetlnej poprzez pryzmat lub inny układ optyczny. Spektrometr składa się z kolimatora dającego równoległą wiązkę światła, obrotowej lunety i stołu pomiarowego na którym ustawia się pryzmat lub siatkę dyfrakcyjną.

2. OPRACOWANIE WYNIKÓW

δo

α1

α2

ϕ=

δ1

δmin

δ01

η

107032'

174027'

54026'

6000'30''

69000'

38032'

1,5154

155016'

35015'

6000'30''

69000'

38032'

1,5154

172046'

52045'

6000'30''

69000'

38032'

1,5154

105013'

162043'

42038'

60002'30''

46037'

58036'

1,719

159026'

39021'

60002'30''

46037'

58036'

1,719

160012'

40007'

60002'30''

46037'

58036'

1,719

-współczynnik załamania wyznaczyłem korzystając ze wzoru:

-obliczając błąd wyznaczenia współczynnika załamania korzystam z różniczki zupełnej. W tym przypadku wzór wynikający z tej metody ma postać:

,

przy czym za błąd odczytu kątów ϕ i δmin przyjmuję Δδmin = Δϕ = 001' (1minuta).

Tak więc:

-dla pryzmatu pierwszego, gdzie ϕ=6000'30'' , δmin=38032'

Δη1=±0,03

-dla pryzmatu drugiego, gdzie ϕ=6002'30'' , δmin=58036'

Δη1=±0,03

WNIOSKI

W ćwiczeniu wyznaczałem współczynnik załamania promieni świetlnych za pomocą spektrometru. W wyniku pomiarów doszedłem do następujących wniosków:

-pryzmat pierwszy charakteryzuje się współczynnikiem załamania równym η= 1,52 ± 0,03

-pryzmat drugi charakteryzuje się współczynnikiem załamania równym η= 1,72 ± 0,03

Wyniki te powinny być zbliżone do wartości faktycznych ponieważ starałem się bardzo dokładnie odczytywać wartości kątów z podziałki noniusza. Jednakże podczas odczytu mogły pojawić się błędy wynikłe z podziałki tegoż noniusza, która umożliwiała odczyt z dokładnością do 1 minuty. Ponadto mogły też wystąpić błędy spowodowane zużyciem sprzętu, jego rozregulowaniem, itp.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
mat fiz 2008 10 06
mat fiz 2007 10 08
fiz cwiczenia 10 11
mat fiz 2003 10 11 id 282349 Nieznany
mat fiz 2005 10 10 id 282352 Nieznany
mat fiz 2008.10.06
mat fiz 2002 10 12 id 282347 Nieznany
fiz lab 10 id 173416 Nieznany
fiz cwiczenia 10 odp
fiz wyklad 10
mat fiz 2004 10 11 id 282351 Nieznany
DOK7, Przedmiotem rozwa˙a˙ s˙ belki Bernoulliego-Eulera i Rayleigha posadowione na jednoparametrowym
fiz cwiczenia 10
geo fiz 12.10.2009, Geografia, Geografia fizyczna
mat fiz 2006 10 09 id 282354 Nieznany
mat fiz 2008 10 06
mat fiz 2007 10 08

więcej podobnych podstron