Uzupełnienie do stawonogów: „znaczenie w medycynie” i „zwalczanie”
Ixodes ricinus |
-w czasie ssania krwi wydziela ślinę zawierającą substancje drażniące skórę, co wywołuje świąd i prowadzi do powstawania miejscowych obrzęków, -rezerwuar i przenosiciel boreliozy oraz wirusów kleszczowego zapalenia mózgu; może także wywołać tularemię oraz babeszjozę, -dla ochrony można stosować repelenty (środki odstraszające kleszcze, np. N,N-dietylotoluamid) |
Sarcoptes scabiei |
-wywołuje świerzb (główne objawy to dokuczliwy świąd objawiający się głównie wieczorem i w nocy), -ciepło pobudza ruchliwość tych pasożytów, -drapanie skóry sprzyja wtórnym zakażeniom bakteryjnym, -widoczne linijne uwypuklenia naskórka odpowiadające korytarzom świerzbowcowym, -dowodem inwazji są widoczne przez lupę kręte kanaliki wypełnione szaroczarnym kałem tego pajęczaka, -w leczeniu stosuje się Novoscabin lub Crotamiton , leczyć można również gorącą kąpielą z dużą ilościa mydła i miękkiej szczoteczki |
Blattella germanica |
-zapobieganie: ochrona żywności oraz stosowanie środków chemicznych-> * dioksakarb, *permetryna, *propoksur, *pyretroidy (zalecane w pomieszczeniach pomieszczeniach z żywnością) |
Pediculus humanus |
-wesz głowowa ssąc krew wprowadza podczas ukłucia toksyny powodujące odczyn skóry w postaci grudek obrzękowych i bąbli pokrzywkowych, -zmiany skórne spowodowane przez wesz odzieżową polegają na obecności plam krwotocznych i/lub grudek obrzękowych w miejscach ukłucia; znamionom towarzyszy świąd,
-wykrywanie-> poszukiwanie gnid w okolicy potylicznej, skroniowej oraz zausznej (w.gł.); na szwach bielizny i w fałdach ubrania (w. odzież.); -gnidy usuwa się gęstym grzebieniem po zmoczeniu głowy wodą z octem lub z 8% kw. mrówkowym, -bieliznę gotować w wodzie z mydłem (do dezynfekcji odzieży: malation, karbaryl, permeryna) |
Pthirus pubie |
-gnidy usuwa się gęstym grzebieniem, -po myciu smarować preparatem- „Crotamiton” |
Cimex lectularius |
-może być przenosicielem zakażeń pneumokokowych, gronkowca i wirusa ospy u zwierząt,
-larwy można wykryć w futrynach drzwi, złączach mebli, pod instalacją elektryczną i w szparach podłóg, -o ich obecności świadczy charakterystyczny zapach (wydobywający się z gruczołów wonnych), jak również brunatne plamki kału na ścianach,
-po ukłuciu stosuje się preparaty antyhistaminowe, -zwalczanie-> owadobójcze preparaty zawierające związki karbaminianowe lub pyretroidy |
Culex pipiens |
-zapobieganie- likwidacja miejsc wylęgu komarów poprzez oczyszczanie zbiorników wodnych (preparatami fosforoorganicznymi) |
Pulex irritanas |
-o ich obecności świadczą plamki kału na pościeli , -w miejscu ukłucia pozostają na skórze czerwone, swędzące plamki -można zaobserwować na sobie postać imago (postacie młodociane można znaleźć w dywanach lub szparach podłóg),
-ochrona: repelenty takie jak olejek goździkowy, eukaliptusowy lub mentolowy -środki chemiczne: karbaryl, propoksur, malation, permetryna |