INTERAKCJE(CHARAKTERYSTKA NIEZGODNOŚCI RECEPTUROWYCH) 5.10.2009
Interakcje farmaceutyczne(niezgodności recepturowe) Incompatibilitates - niezamierzone zmiany zachodzące w leku w czasie jego wykonywania i przechowywania. Objawia się to:
Osad
Wydzielanie się charakterystycznego osadu
Zmiana barwy
Nie następuję wymieszanie się składników
Nie dostrzegalne optycznie:
Reakcje hydrolizy(penicylina)
Reakcje redox(hydrokortyzon)
Interakcje utajone(typu chemicznego zachodzące powoli widoczne po pacjencie o długotrwałym przechowywaniu):
Reakcje wymiany(alkaloidy, bromki, jodki)
Sposoby rozwiązywania interakcji:
W przypadku gdy jesteśmy pewni, że w osadzie jest sub. słabo działająca dajemy wstrząsnąć przed użyciem, zmieszaj przed użyciem
W wypadku gdy w osadzie jest sub. słabo działająca możemy sub. zemulogować(zmienić lepkość)
Jeśli mamy niezgodne sub. to wydajemy je oddzielnie
Gdy mamy sub. z wykazu B nie możemy dać zmieszaj przed użyciem lub zawiesić
Można wydać w dwóch butelkach lub jeden w proszku(ale trzeba to przeliczyć)
Zamiana składnika niezgodnego na zgodny(bromek amonu można zamienić na bromek sodu lub potasu; luminal na luminal sodowy[tylko do mixtur]
Wykonanie leków z sub. niezgodnymi;
a)zawsze
b)w określonych stężeniach
c)są sub. niezgodne, ale stężenie nie będzie niezgodne
Kolejność dodawania sub. niezgodnych muszą być poprzedzone rozpuszczalnikiem
Podział niezgodności:
a)fizyczna: wśród których nie występują reakcje chemiczne
Przekroczona rozpuszczalność(wodorowęglan sodu 1/12 w temp. pokojowej 20-30 minut temp. nie wyższa niż 40 C)
Rp. 10% sol. Natrii bicarbonici 100,0
Można zawiesić, zrobić jeszcze raz tyle że roztwór tyle że 10% w 200,0g, zmieszać z np.jodkiem łyżeczkę na dnie
Nie mieszające się ze sobą rozpuszczalniki lub płyny
Rp. Adrelini 1% gutt. XX
Parafini lq 10,0
Menthae gutt. I
Zastosowanie emulgatora(Cera alba[wosk biały] 1% w stosunku do masy leku)
Zmiana rozpuszczalnika
Rp. Acidi salicilcy
Tct. Chinae
Tct. Capoini aa 10.0
Ol.Ricini 5,0
Spir. Vini 70 ad 100,0
Wykorzystujemy rozpuszczalnośc oleju na 90 st.(zamienić 5% rozpuszczalnika na 95 st.)
Rp. Spir. Salicilicy
Ol. Rapae aa ad 100,0
Migriole - oleje półsynetytczne nasycone kwasy tłuszczowe rozpuszcza się w etanolu bardziej trwały
Część oleju wymienić na rycynowy oraz osobno rozpuścić w spirytusie (95 st.) i kw.salicylowego
Dwie fazy nie mieszające się ze sobą(wydać oddzielnie)
Rp. Mentoval (właściwości uspokajające nie miesza się z wodą i etanolem)
Tct. Valerianae
Tct. Chelidonium
Mixt. Nervinae
Wydajemy osobno mentowal(krople 5,0)
Niezgodności typu chemicznego:
a)zmiana odczynu
b)wymiana jonów
c)hydroliza, redox
Zmiana odczynu:
Sole słaby zasad i mocnych kwasów[pH 4-5](chlorowodorek morfiny,papveryna,diazyny; fosforan kodeiny[pH 5]chlorowodorek atropiny, siarczan morfiny(są słabo rozpuszczalne w wodzie)poprawa chemiczna, poprawa rozpuszczalności.Są one zdysocjowane(jeżeli przechodzi z pH kwasowego na alkaliczne zachodzi cofnięcie się dysocjacji i tworzy się osad).Soli tych nie należy łączyć z sub. o charakterze alkalicznym.Substancje niezdysocjowane są wchłaniane są przez transport bierny
Sole słaby kwasów i mocnych zasad(pH 9 luminal teofilina] chlorowodorek efedryny z siarczanem atropiny nie daje niezgodności[niezgodność pozorna]
Odczyn alkaliczyny: wodorowęglan sodu[pH 8,5] sulfogaiacol potasu[pH 6-7,5]
Odczyn kwasowy: chlorek i bromek amonu
Wymiana jonów:
Bromek wapnia(uszczelnia naczynia krwionośne) i chlorowodorek wapnia(jodoforeza rozpuścić 1/1)
Będzie dawał osady z innymi solami rozpuszczalnymi w wodzie np.Bezoesanem sodu(konserwant wykrztuśnie)
Fosforan kodeiny rozpuszcza się w wodzie i daje z bromkiem wapnia cielisty osad
Kwas cytrynowy nie rozpuszcza chlorku wapnia
Reakcje rozkładu:
Hydroliza:
Penicylina w środowisku wodnym ulega rozkładowi na
Glikozydy nasercowe
Utelnianie:
Adrenalina utlenia się do adrenuchromu[czerwona barwa]
Witamina C
Redox:
Jony metali ciężkich sole bizmutu(sciągające,antyseptyczne), aminochlorek rtęciowy(z gliceryną następuje ciemnienie)
Luminal sodu(1/2) jest zawsze niezgodny z chlorowodorkiem morfiny(1/20)
Luminal sodu(1/2) jest zawsze niezgodny z chlorowodorkiem papverny(zawsze daje powyzej pH 7)
Lub wyższe |
Luminal sodu |
|
|
Fosforan kodeiny |
0,5 0,3 |
0,3 0,5 |
|
Bromek amonu |
2 ;5 |
0,5; 0,3 |
|
Wodzian chloranu |
3 |
0,3 |
|
Diaminy(0,3 i wyżej) luminal (1,0 i wyżej)
Chlorek i bromek amonu(0,3;0,5) luminal (0,5;0,3)
Praktycznie zgodny z siarczanem atropiny i chlorowodorkiem efedryny(ponieważ są przepisywane w małych dawkach)
Chlorowodorek hydroksyzyny( w preparacie syropie hydroksysynowym) daje niezgodność z luminalem sodowym( luminal 03% syrop 50%)
Rp.
Luminali natrii 0,2
Mixt. Nervinae
Hydroxyzyni sir. aa 100,0(aa ad 200,2)
Ilość wody wynosi 92,0(w około 10,0 rozpuścić luminal resztę podzielić na dwie części rozpuścić bromki, a następnie syrop)możemy dać bromek amonu na końcu i przedzielić hydroksyzyną.
Aminofylina są takie same jak z luminalem tylko stężenie się podnosi(powyżej 1,0)
Z fosforanem kodeiny zależy od dużego stężenia (amino 1,0 1,5; fosforan 0,3)
Zawsze w osadzie jest luminal i teofilina, a nigdy w osadzie nie będzie kodeiny.
Teofilinę zamienia się na aminofylinę
Sole alkaloidów[dają takie same interakcje jak luminal i teofilina]
Z bromkami i jodkami interakcje utajone dają ciastowaty osad(wszystkie jodki i bromki)
Niezgodność pozorna z wodorowęglanem sufogajacolem potasu i metamizolem sodu(powstają bromowodorki)
Fosforan kodeiny 0,3% bromki 5% Fosforan kodeiny 0,3% jodki 4%
Jeżeli wykonujemy receptę to rozpatrujemy czy są bromki, bezoesan, luminal, wodorowęglan sodu, sole alkaloidów zawsze piszemy że jest interakcja pozorna rozdzielamy je jedno dajemy na początku a drugie na końcu
Rp.
5 Codeini phosph. 0,2
Calcium bromatum 2,0
6 Sir. Thymi ad 200,0 Interakcja(fosforan wapnia i bromowodorek kodeiny)
DWA OSADY
Rp.
9 Luminal Na 0,2 0,1%
5 Codeini phosp. 0,2 0,1%
5 Mix. Nervinea 0,25%(wszystkie bromki 2%)
6 Neospazimini aa 50,0
Aqua ad 200,0
Może dać interakcję z luminalem z kodeiną i mixturą nervina codeina z mixturą nervina
Rp.
Luminali
Tct. Belladonae
Tct. Vallerianea (Luminal rozpuszczamy w nalewkach)
Rp.
Luminali
Tct. Belladonae
Tct. Vallerianea
Aqua
(zamiana Luminalu na Luminal sodowy rozpuszczamy w wodzie
dajemy nalewki)
Luminal nigdy nie rozpuszczamy w nalewkach i mixturach !