Mięśnie przedramienia
Obwód przedramienia jest największy w części bliższej, tutaj bowiem leżą przeważnie brzuśce mięśni; w kierunku dalszym masa mięśniowa stopniowo zmniejsza się i poszczególne mięśnie przechodzą w ścięgna, które nad stawami ręki biegną do śródręcza lub nad stawami palców dalej, aż do paliczków dalszych. W odwróconym położeniu przedramienia możemy mówić o kształcie stożkowatym przedramienia, spłaszczonym od przodu do tyłu. Ponieważ w położeniu nawróconym obie kości przedramienia krzyżują się, kształt przekroju z poprzednie owalnego zmienia się w bardziej okrężny. Kształt zgrupowania dziewiętnastu mięśni przedramienia jest uwarunkowany wzajemnym położeniem obu kości przedramienia i łączącą je błoną międzykostną. Od powięzi przedramienia wnikają w głąb przegrody łącznotkankowe dzielą umięśnienie przedramienia na trzy zasadnicze grupy: grupę przednią, tylną i boczną
Grupa przednia przedramienia
Grupa przednia jest to przeważnie grupa zginaczy , silniejsza od obu pozostałych. Składa się ona z ośmiu mięśni ułożonych w cztery warstwy. Warstwę pierwszą tworzą cztery mięśnie położone powierzchownie: nawrotny obły, zginacz promieniowy nadgarstka, dłoniowy długi i zginacz łokciowy nadgarstka. Wszystkie rozpoczynają się wspólna głową(caput commune) na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej i stąd zstępuje ku dołowi i nieco w kierunku promieniowym. Warstwę drugą tworzy jeden mięsień zginacz powierzchowny palców. Warstwa trzecia, oddzielona od poprzedniej luźna przesuwalną blaszką łącznotkankową, składa się z dwóch mięśni: zginacza głębokiego palców po stronie łokciowej i zginacza długiego kciuka po stronie promieniowej. Warstwę czwartą najgłębszą, stanowi m. nawrotny czworoboczny. Warstwę pierwszą drugą możemy nazwać warstwą powierzchowną, warstwę trzecią i czwartą - warstwą głęboką.
Warstwa powierzchowna
M. nawrotny obły ( m. pronator teres) jest położony powierzchownie i najbardziej bocznie z mięśni pierwszej warstwy. Biegnie on skośnie od nadkłykcia przyśrodkowego do kości promieniowej. Przyczepy: Mięsień ten ma dwie głowy. Głowa ramienia rozpoczyna się na przegrodzie międzymięśniowej przyśrodkowej ramienia i na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramieniowej. Głowa łokciowa zwykle słabsza, rozpoczyna się na wyrostku dziobiastym kości łokciowej. Obie głowy kierują się skośnie ku dołowi i do boku, łączą się po krótkim przebiegu i kończą krótkim, płaskim ścięgnem na powierzchni bocznej części środkowej kości promieniowej, gdzie ścięgno to często wywołuje chropowatość.
Czynność: Ponieważ m. nawrotny obły biegnie skośnie do długiej osi przedramienia, jego działanie na zasadzie równoległoboku sił możemy rozłożyć na dwie prostopadłe do siebie ustawione siły. Składowa skierowana poprzecznie do kości promieniowej nawraca przedramię w obu stawach promieniowo-łokciowych; składowa zaś skierowana wzdłuż kości zgina je w stawie łokciowym. Jeżeli kość promieniowa nie jest ustalona przez mięśnie odwracające, m. nawrotny obły wpierw nawraca ją, a następnie dopiero zgina. Mięśnie antagonistyczne w ruchu odwracania, dwugłowy ramienia i odwracacz przedramienia, mają dwa razy większą siłę od m. nawrotnego obłego.
Topografia: Powierzchnia przednia mięśnia jest przykryta powięzią przedramienia. Z którą miesień jest częściowo zrośnięty. Ku dołowi zachodzi nań m. ramienno-promieniowy. Górny skośny brzeg mięśnia z m. ramienno-promieniowym ograniczają dół łokciowy, w którym wyczuwa się ścięgno m. dwugłowego ramienia. Część przyśrodkowa dołu łokciowego, nad którą jest rozpięte ścięgno m. dwugłowego ramienia, zawiera nerw pośrodkowy i tętnice ramienną wraz z jej miejscem podziału na tętnice promieniową i łokciową. Te ostatnie obejmują m. nawrotny obły, tętnica promieniowa biegnie nad nim, tętnica łokciowa pod nim. Tętnica promieniowa wraz z gałęzią powierzchowną nerwu promieniowego krzyżują powierzchnię przednią m. nawrotnego obłego i dalej biegną w bruździe promieniowej przedramienia. Między głową ramienną a głową łokciową m. nawrotnego obłego przebiega nerw pośrodkowy. Głowa łokciowa wsuwa się więc między nerw pośrodkowy a tętnice łokciową.
Unaczynienie: gałązki tt. Ramiennej, promieniowej i łokciowej.
Unerwienie: n. pośrodkowy.
Odmiany: Jeżeli występuje wyrostek nadkłykciowy kości ramiennej ( str.452), początek głowy ramiennej wstępuje aż na niego, wytwarzając wrota, przez które, jak u niektórych ssaków, nerw pośrodkowy i naczynia ramienne od tyłu przechodzą na strone przednią stawu łokciowego. Czasami początek ten może tworzyć samodzielną, trzecią głowę. Głowa łokciowa jest nieraz bardzo słaba lub wcale nie występuje. Występowanie jej jest cechą progresywna, zjawia się ona dopiero u człekokształtnych, bardzo rzadko występuje u orangutana, Częściej - u goryla(50%), najczęściej- u szympansa(94%). Na początku głowy ramiennej znajduje się czasem trzeszczka. Znane są połączenia z mięśniami sąsiednimi.
M. zginacz promieniowy nadgarstka. (m. flexor carpi radialis). Położony przyśrodkowo od poprzedniego. Jest mięśniem wydłużonym, wrzecionowatym. W swej części górnej jest on mięśniowy, w dolnej- ścięgnisty: biegnie skośnie od nadkłykcia przyśrodkowego do II kości śródręcza.
Przyczepy. Mięsień rozpoczyna się na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej i na powięzi przedramienia, zrośniety z sąsiednimi mięśniami. Włokna biegna wpierw rozbieżnie między m. nawrotnym obłym a m. dłoniowym długim ku dołowi i nieco skośnie, następnie łączą się w dlugie silne ścięgno miedzy m. ramienno-promieniowym a m. dłoniowym długim które kieruje się ku promieniowej stronie nadgarstka: dalej przechodzi ono poza troczkiem zginaczy (ryc. 509). Oddzielone od pozostałych ścięgien, biegnie w bruździe kości czworobocznej większej i kończy się na podstawie II kości śródręcza. Czasem również III.
Czynność. Działanie zginające mięsnia w stawie łokciowym, podobnie jak pozostałych mięsni tej grupy, jest nieznaczne. Zasługuje jednak na, uwage, że te same mięśnie, które zginają ręke i palce. Biorą również udzial w zginaniu łokcia.
Głowna czynność mięsnia polega na zginaniu ręki oraz- choć w mniejszym stopniu - na jej odwodzeniu w stronę promieniową. W Zależności od współpracy z innymi mięśniami jeden lub drugi z tych ruchów może być wzmocniony lub zniesiony. Miesień działa również jako nawracacz przedramienia, szczególnie silne, gdy przedramię jest wyprostowane, a ręka zgięta grzbietowo. Gdy przedramię jest zgięte, a także ręka zgięta dłoniowo, działanie to jest bardzo małe. Tłumaczy to się następująco: gdy przedramię jest wyprostowane, siła nawracaczy jest większa niż odwracaczy, natomiast gdy jest zgięte, odwracanie jest skuteczniejsze od nawracania. Urządzenia techniczne. Którymi posługujemy się mając zgięte przedramię, jak np. śruby czy świdry, są przystosowane do ruchów odwracania (dla praworęcznych).
Topografia. Na przedramieniu zginacz promieniowy nadgarstka jest przykryty powięzią przedramienia i skóra. Ścięgno mieśnia występuje wyraźnie podczas zginania ręki. Ogranicza ono bruzdę promieniową przedramienia od strony łokciowej(ryc.497); w bruździe, jak wyżej zaznaczono. Przebiegają naczynia promieniowe i galąź powierzchowna nerwu promieniowego. Po stronie łokciowej ścięgna znajduje się nerw pośrodkowy, który przebiega miedzy nim a ścięgnem m dłoniowego długiego. Powierzchnia tylna mięsnia spoczywa na zginaczu powierzchownym palców. U dołu przedramienia na zginaczu długim kciuka.
Po wejściu na dłoń ścięgno mięsnia biegnie w kanale kostno-włóknistym, stanowiącym oddzielny przedział kanału nadgarstka(ryc.509). Tworzy go bruzda kości czworobocznej większej; troczek zginaczy i pasmo więzadłowe, które od troczka zginaczy biegnie w głąb do kości czworobocznej.
Unaczynienie: gałęzie t. promieniowej.
Unerwienie: gałaź n. pośrodkowego(C6-8).
Pochewka maziowa(vagina synovialis m. flexoris carpi radialis) w postaci krótkiej cewki leży na ręku miedzy kością a ścięgnem(p. dalej), obejmując je.
Odmiany: najczestsze odmiany dotyczą przyczepu końcowego mięśnia.
Mięsień może się przyczepiać do kości czworobocznej większej, na kości śródręcza III i IV, łódeczkowatej i w innych miejscach. Bywają połączenia z sąsiednimi mięśniami, również dodatkowe początki na kości promieniowej i wyrostku dziobatym kości łokciowej.
M. dłoniowy długi.(m. palmaris longus) jest mięśniem wąskim, wrzecionowatym, położonym po stornie łokciowej poprzedniego; bardzo często nie występuje; biegnie od nadkłykcia przyśrodkowego do troczka zginaczy.
Przyczepy. Mięsień ten rozpoczyna się na nadkłykciu przyśrodkowym i powięzi przedramienia zrośnięty z sąsiednimi mięśniami. Biegnie on między zginaczem promieniowym nadgarstka a zginaczem powierzchownym palców ku dołowi oraz nieco do boku i kończy się cienkim ścięgnem, przechodząc w rozcięgno dłoniowe. Ścięgno to przed samym swym końcem przesuwa się między dwiema warstwami powięzi przedramienia i dalej przebiega nad troczkiem zginaczy, z którymi się zrasta.
Czynności: M. dłoniowy długi jest słabym zginaczem przedramienia w stawie łokciowym i słabym nawracaczem. Główne jego działanie polega na napinaniu rozcięgna dłoniowego; za jego pośrednictwem zgina stawy ręki i palce w stawach śródręczno- paliczkowych.
Topografia. Jest to najbardziej powierzchowny mięsień ze wszystkich zginaczy i ścięgno jego jest widoczne przez skórę (ryc. 497), szczególnie gdy reka jest zgieta dłoniowo. Palce wyprostowane, a kłąb kciuka i placa małego zbliżone do siebie. Wzdłuż dolnej części ścięgna po stronie promieniowej i przebiega nerw pośrodkowy.
Unaczynienie: gałązki t. łokciowej.
Unerwienie: n. pośrodkowy (C7-8).
Odmiany. M dłoniowy długi jest mięsniem uwstecznionym i jako taki bardzo zmiennym. Stale występuje u małp niższych, również u gibbona i orangutana, natomiast u szympansa tylko w 5%, u goryla- znacznie szybciej. W różnych grupach ludzkich nie wystepuje w 5-25% przypadków(loth). Stopień jego rozwoju jest również bardzo zmienny. Może być tylko ścięgnisty lub mieć dwa brzuśce połączone pośrodku ścięgnem. Zmienne są również oba jego przyczepy.
Załącznik do zarządzenia nr 09/2008
Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji
z siedzibą w Bytomiu
Praca pisemna
Bez bezpośredniego uczestnictwa nauczyciela akademickiego
Nazwisko i imię studenta: Agnieszka Zaczek
Kierunek: Fizjoterapia
Specjalność: Rehabilitacja ruchowa i odnowa biologiczna
Nr albumu: 20841
Semestr: pierwszy
Grupa ćwiczeniowa: 1B
Przedmiot: Anatomia prawidłowa człowieka
Opiekun przedmiotu …………………………………………...
Temat referatu: Dokumentacja w fizjoterapii
Bytom 2009