PEIPER:

Kawiarnia „Esplanada”, „Gałka Muszkatołowa” (kuźnia futuryzmu krakowskiego!polskiego!)

II seria „Zwrotnicy” ('26 - '27) - właściwa Awangarda Krakowska

• Przyboś

• Brzękowski

• Kurek

II seria (nr 1) - ukazały się „Chamuły poezji” Przybosia

- paszkwil na Józefa Wittlina, Kasprowicz, Zegadłowicza

- napaście personalne! (ordynarne i chamskie)

- obrońca poezji metafizycznej

I „Zwrotnica” - napiętnowana bo futurystyczna

II „Zwrotnica” - napiętnowana za chamstwo

Redaktorzy:

Jalu Kurek „Linia”

Jan Brzękowski „Sztuka współczesna. L'art. Contempore” (2 jezyczna)

PROGRAM PEIPERA:

• Pseudonimowanie uczuć

• Układ rozkwitania

• Regularny rytm oddalony

• Metafora teraźniejszości

• Zbudowana ze słów mu współczesnych

• służąca ekonomizmowi

• tworzą pojedyncze jak najbardziej odległe semantycznie (ma to piętrzyć sensy, służyć ekonomizacji)

• antyrealizm metafory

• 3 M - MIASTO, MASA, MASZYNA

• prezentyzm, technicyzm, urbanizacja, kolektywizm

• afirmacja teraźniejszości

• optymistyczna wizja świata - człowiek w centrum - HUMANISTYCZNA

• maszyna jest przedłużeniem ręki człowieka

• TRADYCJA

• Poezja jest konstrukcją, budową

• Odrzuca tradycje romantyczne (koncepcje natchnienia, sentymentalizm, wylewność uczuć) modernizmy

• Pozytywizma tak! - poeta jest bliżej kultury! Jest jej współtwórcą! 3M - symbole nowej sztuki

• POETYKA ODBIORU - komplikacja, oryginalność

• Służy temu intelektualizm poezji

• Egalitaryzm sztuki „sztuka dla 12” (12 apostołów idzie i naucza całą resztę)

• Dzięki metaforze teraźniejszości (zestawienie pojęć nie obazów)

METAFORA (wg Peipera)

Samowolne spokrewnienie pojęć, tworzenie znaków pojęciowych, którym w świecie rzeczywistym nic nie odpowiada.

METAFORA (wg. Przybosia)

Jest nadzwyczajnym narzędziem, które sięga po świat zewnętrzny, swoisty środek poznania rzeczywistości, być może to poznanie przez metaforę jest równie emocjonujące jak poznanie logiczne. Doświadczenie poetyckie jest objawieniem podobieństwa w niepodobieństwie - chwyta je w olśnieniu myśl poetycka - metafora.

METAFORA (Jan Brzękowski)

Metafora jest próba klasyfikacji, jako element poezji zawiera zdolność budzenia asocjacji. Przez swój eliptyczny charakter pozostawia czytelnikowi dużą swobodę interpretacji i zmusza go do pracy, do pewnego wysiłku duchowego pogłębiającego siły oddziaływania. Jest częścią integralną poetyckiego języka. Nie wolno jej nadużywać - używać jej wtedy gdy buduje się nią całość wiersza

Ewoluował ku asocjanizmowi (nadrealizmowi)

Indywidualne podejście twórców do materii poetyckiej

Poezja wg Peipera to „Piękne zdania”

• Rytm - oparty na rymie oddalonym (gubimy go, zatracamy) na wyszukiwaniu tych rytmów polega praca czytelnika.

• UKŁAD ROZKWITANIA (od szczegółu do ogółu) - specyficzny rodzaj obrazowania

• Rozbijanie tworzydeł - utartych zwrotów, odświeżanie przysłów, związków frazeologicznych (łączenie ich) - KONTAMINACJA ZWIĄZKÓW FRAZEOLOGICZNYCH - PARONOMAZJA

• EKWIWALENCJA UCZUĆ i PSEUDONIMOWANIE POJĘĆ (wywalanie waty słownej i nie odkrywanie swych uczuć)

„NOGA”

- erotyk o kobiecie (od stóp do gołębi)

- odrzucenie wizji kobiety modernistycznej

- żadna ekonomia1 wybitne barokowe obrazowanie

---