Logistyka jako element obsługi zaopatrzeniowo-dystrybucyjnej.
Za główną istotę logistyki przyjmuje się kompleksową integrację zarządzania ładunkami, informacją, zapewniając uporządkowany ich przepływ w skali mikro i makro ekonomicznej.
W skali mikroekonomicznej logistyka stanowi element strategii zarządzania przedsiębiorstwem. W skali makroekonomicznej logistyka dotyczy procesów transportowo-organizacyjnych kraju, kontynentu czy regionu.
Istnieje kilka definicji logistyki z których jedna uważa, że celem działalność logistycznych jest dostarczenie towaru: - właściwemu klientowi, - właściwych produktów, - właściwej ilości, - we właściwej jakości, - we właściwym czasie, - we właściwe miejsce, - po właściwych kosztach.
Rozpatrując bardziej szczegółowo logistykę należy zauważyć że do jej funkcji należy: - zaopatrzenie, - transport, - infrastruktura, - eksploatacja obiektów technicznych, - funkcja medyczna.
Głównymi zadaniami logistyki są: - wspomaganie orientacji rynkowej przedsiębiorstw (badanie rynku), - rozwiązania organizacyjnie procesów transportowo-logistycznych, - stymulowanie wzrostu ogólnej efektywności gospodarowania , - działania zmierzające do integracji i hierarchizacji celów przedsiębiorstw, - koordynacja przepływu surowców i półfabrykatów produkcyjnych, - minimalizacja kosztów przepływów oraz utrzymanie zapasów i ich magazynowanie, - podporządkowanie działalności logistycznej wymogom nowoczesnego zarządzania.
Rozpatrując organizację przepływu towarów i informacji zauważymy, że zakres działania logistyki w ogólnym systemie przepływu towarów obejmuje: - obsługę klienta, - planowanie popytu, - kontakt z ogniwem dystrybucji i związane z tym gospodarowanie opakowaniami, - kontrola zapasów i gospodarka odpadami, - proces zamówień i transport, - obsługa serwisowa.
Techniki logistyczne: - just in time, - outsortsing.
Grupy funkcjonalne logistyki
Istnieje 5 głównych grup logistyki do których należą:
1. transport w którym wyróżniamy: - transport po stronie zaopatrzenia, - transport po stronie dystrybucji, - transport międzynarodowy, - wybór środka transportu, - decyzja wyboru ( transport własny lub obcy).
2. zarządzanie obiektami logistycznymi: - zarządzanie magazynami, - planowanie magazynów, - zarządzanie centrum dystrybucji, - planowanie centrum dystrybucji, wybór miejsca lokalizacji zakładu dystrybucji.
3. gospodarki zapasami: - tworzenie zapasów materiałowych, - tworzenie zapasów gotowych wyrobów, - organizacja dostaw części i podzespołów, - tworzenia zapasów do produkcji w toku, - obsługa zwrotów.
4.manipulacje materiałami: - manipulacja materiałami i surowcami produkcyjnymi, - zbieranie i usuwanie odpadów, - gospodarka opakowaniami.
5. wymiana informacji: - opracowanie zamówień , - prognozowaniem popytu, - harmonogramem produkcji.
Organizacja procesów transportowych w przedsiębiorstwie.
Z działalnością logistyczną w przedsiębiorstwie związane są pewne strategie, z których pierwsza dotyczy wiodącej pozycji danej organizacji co wiąże się z kosztami dużego udziału w rynku, agresywnego inwestowania, aktywnej polityki cenowej oraz ścisłej kontroli kosztów.
Inna strategii polega na zróżnicowania wyrobu lub usługi firm czyli tworzeniu unikalności. Można to uzyskać po przez główne cechy produktu, cechy sprzedaży, wzór czy markę produktu.
Inny rodzaj strategii to koncentracja, która polega na nastawianiu się do obsługi wybranego segmentu rynku gdzie w ramach segmentu dąży się do obniżki kosztów lub ich zróżnicowania. Strategia ta oznacza rezygnację z dużego udziału w co nie zawsze jest korzystne dla firm. Praktyka pokazuje, że niektóre z powyższych strategii mogą się wykluczać i próba ich łączenia może doprowadzić do spadku rentowności.
Organizacja procesów w systemach transportowych.
Proces transportowy jest zbiorem czynności zarówno organizacyjnych jak i wykonawczych umożliwiających przemieszczanie ładunków w systemie logistycznym. Wynika z tego, że celem procesu transportowego jest dostarczenie lub odbiór ładunku z wykorzystaniem odpowiednich środków.
Procesy przewozowe mają trzy etapy z których pierwszy to załadunek. Czynność ta jest ściśle powiązana z właścicielami ładunku, do których zalicza się: - masa, - kształt, - rozmiary, - opakowanie, - elementy dotyczące wyładunku.
Elementy przygotowawcze to: - kompletowanie ładunku, - pakowanie, - znakowanie, - tymczasowe magazynowanie, - przygotowanie dokumentacji spedycyjnej.
Proces transporowy:
Z powyższego schematu widzimy podział na:
1. proces technologiczny - przewóz i załadunek
2. proces organizacyjny - przygotowanie ładunku do transportu, organizacja transportu, magazynowanie przejściowe, wybór środka transportu , czynności zdawczo - odbiorcze.
System transportowy możemy określić jako struktura składająca się z podsystemu technicznego, organizacyjnego i ekonomiczno-prawnego. Podsystemy te zostają we wzajemnych relacjach co przedstawia poniższa struktura:
- podsystem techniczny, - podsystem organizacyjny, - podsystem ekonomiczno - prawny.
Automatyzacja w transporcie:
Procesy transportowe bez względu na sposób identyfikacji dzielimy na 3 grupy:
- procesy planowania przewozów, - procesy dyspozycji środkami transportu, - procesy sterowania środkami transportu.
W każdym z wyżej wymienionych procesów, współrzędne stanu mają różnorodny charakter i z tego względu procesy występujące w przedstawionych grupach charakteryzują się dużą różnorodnością nie tylko ze względu na charakter zmiennych procesowych.
W procesach transportowych zwykle zmienne stanu są nieciągłymi funkcjami czasu gdzie wyróżniamy: - procesy o zmiennych procesowych będących binarnymi funkcjami czasu. W tym przypadku modele matematyczne mają postać wykazów czasowych w kolejności, - procesy w których zmienne mają postać dyskretną, gdzie opisujemy np. procesy zmian miejsca pobytu środków transportu, czy procesy magazynowania.
Procesy planowania w transporcie określone są globalnie w zapotrzebowanie na przewóz z uwzględnieniem wykorzystania jednostek transportowych, co realizuje się na określone przedziały czasu z uwzględnieniem nieprzewidzianych wahań wielkości zapotrzebowania. Rozwiązanie problemu planowania przewozów otrzymujemy w postaci harmonogramów pracy pojazdów z rozbiciem na ich rodzaje.
Kryterium jakości budowy rozkładu jazdy, zwykle polega na minimalizacji odchyleń między rzeczywistymi i zadanymi prędkościami pojazdów.
Procesy dyspozycji środkami transportu polegają na określeniu realizacji przewozów zapewniając ekstremalizację przyjętego wskaźnika jazdy przy zachowaniu bezpieczeństwa ruchu drogowego i dotrzymywaniu rozkładu jazdy.
Procesy sterowania środkami transportu zapewniają realizację poleceń wynikających z procesów dyspozycji . Są to procesy sterujące samym środkiem transportu które działają na układ napędowy.