WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A

HEPATITIS VIRALIS A

1. Z. Dziubek “Choroby zakaźne i pasożytnicze”

EPIDEMIOLOGIA:

• rozpowszechnienie :

• na całym świecie

• najbardziej narażone są dzieci i młodzież

• źródło zakażenia :

• chory człowiek :

• wirus wydala się z kałem na 2 - 3 tygodnie przed wystąpieniem żółtaczki i 8 dni po

• nie ma nosicielstwa

• droga zakażenia :

• pokarmowa :

• może to być woda, lub produkty spożywcze

ETIOLOGIA:

• HAV :

• wirus RNA

• należy do rodziny Pikornaviridae, rodzaju enterowirusów

• szczepy wyizolowane w różnych rejonach świata nie mają różnic antygenowych

• daje się hodować na liniach komórkowych

• tem.100⁰C niszczy go w 20 minut, a 60⁰C w godzinę

• inaktywacja w wodzie chlorowanej, pod wpływem formaliny i promieni ultrafioletowych

• nie niszczą go kwasy i eter

PATOGENEZA:

• prawdopodobnie bezpośrednie działanie cytoopatyczne na hepatocyt

• wirus wykrywa się w 1 - 2 tyg. po zakażeniu, a najwięcej cząstek jest po ok. 3 tygodniach

• wirusemia jest krótkotrwała (ustaje po wzroście aktywności AlAT)

OBRAZ KLINICZNY:

• okres wylęgania :

• od 0,5 do 1,5 miesiąca (średnio miesiąc)

• okres objawów prodromalnych :

• przeważają objawy niestrawności, rzadziej objawy rzekomo grypowe , lub rzekomo reumatyczne

• u dzieci może pojawić się nieżyt górnych dróg oddechowych i niewielka limfadenopatia

• okres pełno objawowy :

• żółtaczka :

• utrzymuje się zazwyczaj kilka dni, ale może trwać nawet kilkanaście tygodni

• zdarzają się postacie cholestatyczne

• u dzieci może się nie pojawić

• powiększenie wątroby

• powiększenie śledziony :

• w niewielkim odsetku

• ↑ AlAT w surowicy :

• narasta już 2 - 14 dni przed pojawieniem się hiperbilirubinemii

BADANIA DODATKOWE :

• AspAT, AlAT :

• są podstawowym wskaźnikiem uszkodzenia miąższu wątroby

• ich ↑ pojawia się już w okresie przedżółtaczkowym i ↓ do wartości prawidłowych po upływie kilku tygodni (najczęściej w funkcji wykładniczej)

• wskaźnik de Ritisa :

• stosunek AspAT / AlAT

• poziom bilirubiny :

• poziom wskaźników cholestazy :

• fosfataza zasadowa, gammaglutamylotranspeptydaza

• wysokie wartości w postaci cholestatycznej

• obecność nieprawidłowej Lp - X :

• wynik (+) w postaci cholestatycznej

• wskaźnik protrombinowy :

• zaburzenia syntezy protrombiny szybko informują o niewydolności wątroby :

• okres T_1/2 wynosi 2 -3 dni (a albumin 17 - 21)

ROZPOZNANIE:

• wykrywanie przeciwciał anty - HAV :

• met. immunoenzymatyczne, OWD, hemaglutynacja immunoadherencyjna, met. radioimmunologiczne

• przeciwciała w klasie IgM pojawiają się w 18 - 41 dniu po zakażeniu i utrzymują się od miesiąca do kilku, rzadziej kilkunastu miesięcy

• w okresie zdrowienia współwystępowanie anty - HAV w klasie IgM i IgG

• przeciwciała IgG są dowodem odporności i nie znikaja do końca życia

RÓŻNICOWANIE:

•

LECZENIE:

• brak swoistego leczenia

POWIKŁANIA:

•

ROKOWANIE:

• rokowanie jest dobre

• wyleczenie całkowite, niezależnie od czasu trwania choroby

PROFILAKTYKA:

• przestrzeganie przepisów sanitarnych :

• kontrola sanitarna produktów żywnościowych i sanitariatów

• zgłoszenie każdego zachorowania do władz sanitarnych i hospitalizacja

• odkażanie bieżące i końcowe

• szczepienia :

• zabity, lub atenuowany wirus A

• schemat 0, 1, 6 (i.m.)

• okres uodpornienia rozciąga się na ok. 10 lat

• wskazania :

• dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzież rozpoczynająca naukę w dużych skupiskach

• osoby wyjeżdżające do krajów rozwijających się o dużej zapadalności na WZW A

• osoby zatrudnione przy produkcji i dystrybucji żywności

PATRZ TEŻ:

•

2

---