Zatrudnienie i wydajność pracy a wzrost PKB

1. Zatrudnienie i wydajność pracy jako czynniki wzrostu PKB.

2. Zatrudnienie - problemy pomiaru.

3. Zatrudnienie - czynniki determinujące.

4. Wydajność pracy - problemy pomiaru.

5. Wydajność pracy - czynniki determinujące.

6. Wzrost PKB a wzrost zatrudnienia i wzrost wydajności pracy.

Od czego zależy poziom PKB?

Czynniki wzrostu gospodarczego - ujęcie elementarne:

Y  ZW

gdzie:

Y - PKB

Z- zatrudnienie

W- wydajność pracy

Zatrudnienie

Kto to jest „zatrudniony”?

Zatrudnieni:

1. pracownicy najemni

2. samozatrudnieni

3. właściciele gospodarstw rolnych

Jak obliczyć liczbę zatrudnionych?

Liczba osób zatrudnionych czy liczba etatów?

Przeliczenie liczby osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy na „pełne etaty”.

Zatrudnienie to wielkość zasobowa!

Z jakiego momentu (dnia) podawać stan (liczbę) zatrudnienia?

• stan na koniec roku

• średnia liczba zatrudnionych w roku

PKB jest wielkością strumieniową!

W formule: Y=ZW trzeba uwzględniać zatrudnienie średnioroczne.

Zatrudnienie - czynniki determinujące

Czynniki determinujące zatrudnienie - strona podażowa:

• struktura demograficzna

• poziom dochodów

• czynniki kulturowe

• długość okresu kształcenia, służby wojskowej

Czynniki determinujące zatrudnienie - strona popytowa:

• technologie

• struktura kosztów produkcji

• stan koniunktury (obecny i oczekiwany)

• regulacje prawne

Ilu jest zatrudnionych w Polsce?

Liczba pracujących na koniec 2002 roku wg GUS (Podst. wskaźniki ekonomiczne):

14 698,1 tys.

Wydajność pracy

Wydajność pracy w skali makro- i mikroekonomicznej.

Y  ZW

• w tej formule „W” to tzw. społeczna wydajność pracy, czyli wydajność w skali makro.

Wydajność pracy - problemy pomiaru

Wydajność pracy to wskaźnik obliczony poprzez podzielenie wielkości strumieniowej (np. PKB w roku 2002) przez wielkość zasobową (np. liczbę zatrudnionych - średnioroczną w 2003).

Wydajność pracy ma wymiar czasowy - można obliczać ją jedynie dla okresów (godzinowa, dzienna, miesięczna, kwartalna, roczna wydajność pracy).

Decyduje o tym wielkość strumieniowa w liczniku.

W mianowniku może być liczba zatrudnionych (pracujących) lub liczba godzin pracy.

W pierwszym przypadku będziemy mieli wydajność pracy 1 zatrudnionego (pracującego) w danej jednostce czasu pracy.

W przypadku drugim będziemy mieli wydajność pracy godzinową, dzienną, miesięczną, kwartalną, roczną wszystkich zatrudnionych (pracujących).

Wydajność pracy - determinanty

Wydajność pracy na szczeblu mikroekonomicznym zależy m.in. od:

• technicznego uzbrojenia pracy

• technologii

• organizacji pracy

• kwalifikacji

• motywacji

Na szczeblu makroekonomicznym wydajność pracy zależy ponadto od:

• struktury produkcji

• różnic w wydajności pracy w poszczególnych sektorach

Jeżeli wzrost PKB jest głównie wynikiem wzrostu wydajności pracy nazywamy go wzrostem intensywnym.

Jeżeli wzrost PKB jest głównie wynikiem wzrostu zatrudnienia nazywamy go wzrostem ekstensywnym.

Wprowadzenie do mikro- i makroekonomii WYKŁAD 5

1

---