W TRZY DNI DOOKOŁA ŚWIATA

(PEDAGOGIKA ZABAWY W PRACY Z OSOBAMI UPOŚLEDZONYMI UMYSŁOWO)

autorzy programu: Barbara Góral, Anna Nagórka, Waldemar Kołodziejski, Monika Persak

1 DZIEŃ

1. Metody wstępne:

• wypełnienie ankiet KLANZA TRAWEL AGENCY

• wyrobienie paszportów i przekroczenie granicy

• wizytówki

Przywitanie w konwencji i przedstawienie planu podróży przez organizatorów.

Witamy tych, którzy...

Osoba prowadząca wymienia kolejno kategorie osób, które są witane, np. „witamy tych, którzy lubią podróże”. Osoby do których stwierdzenie pasuje, machają ręką, pozostali klaszczą.

4. Kontrakt

Wspólne ustalanie zasad, które będą obowiązywały podczas podróży: uczestnicy podają swoje propozycje, które są wypisywane na pojedynczych kartkach. Następnie każdy wybiera 5 najważniejszych dla niego, pisząc przyznane im punkty od 5 do 1. zasady, które uzyskały najwięcej punktów tworzą kontrakt, który podpisują wszyscy uczestnicy.

5. Nić porozumienia.

Na środku sali leży niewidzialny kłębek nici. Prowadzący bierze koniec i podaje osobie stojącej obok, a ta przekazuje go dalej, itd. Aż do momentu kiedy wszyscy połączeni są niewidzialną nicią.

6. Taniec „ Pljskovac kolo”

Uczestnicy stoją w kole zwróceni twarzą w kierunku tańca, trzymając się za ręce. Krok do przodu prawą nogą, krok lewą, w trzech krokach obrót o 180^o , krok do tyłu lewą nogą, krok prawą, obrót. 2 kroki w kierunku tańca, obrót, 2 kroki do tyłu, obrót o 90^o .2 kroki do środka koła, 3 tupnięcia, 2 kroki do tyłu 3 klaśnięcia /2 razy.

7. Imię i gest.

Grupa stoi w kole. Po kolei każda osoba robi krok do przodu, mówi swoje imię i pokazuje dowolny gest, a pozostali powtarzają za nią.

8. Speszony uczestnik.

Uczestnicy chodzą swobodnie po sali. Prowadzący opowiada o turyście w obcym mieście, który nieśmiało chodzi po ulicach, patrzy najpierw na ziemię , potem ośmiela się- patrzy na buty spotkanych osób; witają się ich buty, potem kolana, podają sobie dłonie, patrzą w oczy, wymieniają imiona, ściskają się. W trakcie opowiadania uczestnicy wykonują polecenia z opowiadania, witając się z kolejnymi osobami.

9. Idziemy- stop!

Na hasło idziemy, wszyscy chodzą swobodnie po sali. Gdy padnie hasło stop- zatrzymują się. Następnie dowolne osoby z grupy podają różne komendy np. skaczemy, biegniemy, czołgamy się. Grupa wykonuje polecenie do momentu, kiedy padnie hasło stop i ktoś poda inną komendę.

10. Taniec „Deszczyk” (Tzadik Katamar)

Ilustrujemy ruchem tekst:

Pada deszcz- ruch rąk z góry na dół

Pada deszcz- ruch rąk z góry na dół

Wieje, wieje wiatr-ruch przypominający wycieraczki- od lewej do prawej /2x

Błyskawica- tupnięcie

Grzmot- klaśnięcie

Błyskawica- tupnięcie

Grzmot- klaśnięcie

I taka piękna tęcza- rozłożenie rąk

11. Podróż autobusem do Afryki

Wszyscy siedzą na podłodze jeden za drugim w dwóch rzędach. Pierwsze osoby w rzędzie (prowadzący) to kierowca i pilot wycieczki. Prowadzący opowiadają o podróży, a uczestnicy ilustrują ją ruchem, np. autobus gwałtownie hamuje, skręca w prawo itp.

12. Poznanie ulubionego owocu partnera i pisanie ( rysowanie) na plecach.

W parach. Jedna osoba rysuje swój ulubiony owoc lub pisze jego nazwę na plecach partnera, który próbuje ją odgadnąć. Potem zmiana.

13. Nadanie depeszy do wioski.

Grupy pięcioosobowe siadają w rzędzie jeden za drugim. Ostatniej osobie pokazany jest rysunek- wiadomość do przekazania, którą rysuje na plecach osoby siedzącej przed nią. Ta rysuje na plecach następnej osoby itd. Pierwsza osoba w rzędzie rysuje wiadomość, którą odebrała, na kartce. Potem porównujemy obie wiadomości. Następnie zmieniamy kierunek nadawania- przesyłamy odpowiedź.

14. Wędrówka przez dżunglę.

W parach. Jedna osoba zamyka oczy, druga jest jej przewodnikiem i oprowadza ją po sali. Potem zamiana ról.

15. Nauka piosenki afrykańskiej.

Prowadzący śpiewa piosenkę po wersecie, a grupa powtarza:

O benoje

Oje benoje

Umbaja umbaje

Bagoba bagobe

Piosenkę śpiewamy: głośno, cicho, z gestami.

16. Samotna wędrówka nocą.

W parach. Oglądanie dłonie partnera. Wszyscy zamykają oczy i chodzą po sali. Na hasło: już, szukani dłoni partnera z zamkniętymi oczami.

17. Taniec w wiosce

Uczestnicy stoją w kole i tańczą w rytm muzyki. Wyznaczona osoba wchodzi do środka i pokazuje swój taniec, a pozostali naśladują ją. Po pewnym czasie wskazuje jedną osobę, która dalej prowadzi zabawę (zamienia się z nią miejscami), itd.

18. Zbiór melonów i taniec melonowy.

Każdy uczestnik otrzymuje swój balonik i podbija go według poleceń prowadzącego: np. prawą dłonią kciukiem, głową itp.

Taniec w parach z balonami: tańczymy trzymając baloniki pod dyktando prowadzącego: między plecami , dłońmi, brzuchami, itp.

19. Spotkanie przy ognisku (przekazywanie impulsów muzycznych)

Uczestnicy siedzą w kręgu. Każdy koncentruje się na osobie siedzącej po jego prawej stronie.

Jedna osoba jest nadawcą sygnałów- pokazuje jakiś gest, powtarza go osoba siedząca po jej lewej stronie, potem następna itd. Nadawca zmienia co jakiś czas gest.

20. Jak przetrwać deszcz w dżungli? (masaż pogodowy)

Grupy pięcioosobowe. Jedna osoba leży na kocu, pozostałe wykonują masaż, dobierając siłę nacisku do opowiadania prowadzącego. pada mały deszczyk- delikatnie opuszkami palców, większy- mocniejszy ucisk, zaświeciło słońce- przekładamy całą dłoń.

21. Podróż na latającym dywanie- relaksacja przy muzyce.

22. Informacja zwrotna

W kręgu uczestnicy podają sobie słoneczko. Osoba trzymająca maskotkę, mówi kilka zdań o tym, co jej się podobało, o swoich przeżyciach.

23. Omówienie:

• krótko na temat zabawy

• pedagogika zabawy- co to jest?

• Omówienie metod.

2 DZIEŃ

Przed południem

1. Odprawa paszportowa

Metody wstępne

• dorysowywanie swojego kawałka bieguna

• postawienie swojego śladu na biegunie

• uściski misiów- każdy uczestnik wybiera sobie wizytówkę z rysunkiem ściskających się misiów, odnajduje plakat z takim samym rysunkiem, ćwiczenie uścisków w grupie wg rysunków

• Puzzle

Uczestnicy otrzymują kartkę podzieloną na kilka pól. W każdym polu jest jedno stwierdzenie. Zadnie polega na znalezieniu jak najwięcej osób, które zgadzają się z danym stwierdzeniem i zebraniem ich podpisów w odpowiedniej rubryce.

3. Wędrówka przez Antarktydę z przygodami (zabawy z chustą)

• Bitwa śnieżna:

• robienie kul z gazet

• podrzucanie kul na chuście

• bitwa śnieżna

• podrzucanie worków wypełnionych gazetami

• łowienie foczki

• jedna osoba jest foką, druga niedźwiedziem. Pozostali siedzą na podłodze trzymając uchwyty chusty. Foka wchodzi pod chustę i czołga się po podłodze, uczestnicy „falują” chustą, a niedźwiedź stara się złapać fokę

• rekin

• uczestnicy siedzą na podłodze z wyprostowanymi nogami schowanymi pod chustą. Rekin wchodzi pod chustę i próbuje wciągnąć foki pod chustę- wtedy stają się rekinami. Dwie osoby są ratownikami i starają się przeszkodzić rekinowi.

• Igloo

• Wszyscy wchodzą pod chustę i przyciskają jej brzegi do podłogi ( powstaje igloo) tak, aby do środka nie mógł dostać się niedźwiedź

4. Burza i wędrówka przez lody Antarktydy

Uczestnicy chodzą po sali i szukają przewodnika pytając „czy to ty?”. Przewodnikiem jest osoba, która milczy. Gdy ktoś ją znajdzie, staje za nią, kładzie jej ręce na ramiona i milknie- w ten sposób wszyscy ustawiają się w „wężyka” i nie otwierając oczu wyruszają w podróż- idą trzymając się liny do której przyczepione są różne przedmioty( dzwonek, futerko, worki foliowe, lód itp.). gdy przejdą całą trasę otwierają oczy. Potem każdy opowiada o swoich doświadczeniach i wrażeniach.

5. Spotkanie ze stadem pingwinów

• pingwin:

Krok I: rozłożenie rąk (łokcie przy boku, ręce)

Krok II: rozstawienie nóg

Krok III: chodzenie i mówienie pi pi pi

• wyskoki pingwinów:

3 osoby. Jedna osoba w środku podskakuje, dwie po bokach trzymają ją za ręce i pomagają jej się wybić.

6. Podróż na topniejących krach

• na podłodze rozłożone są gazety- kry. Uczestnicy chodzą przy muzyce po sali. Gdy muzyka ucichnie wskakują na krę. Stopniowo zmniejsza się liczbę gazet.

• Grupy pięcioosobowe dostają po jednej gazecie- krze na której mają dopłynąć do brzegu. Kilka osób jest rekinami, które starają się wydrzeć jak największe kawałki kry. Zadanie polega na uratowaniu kry przed rekinem.

• Odprawa paszportowa

• Przeprawa łódkami na wysepki.

• Przygotowanie projektu domu na wyspie

Grupy pięcioosobowe

• narysowanie projektu

• budowa domków z gazet

• prezentacja domu, mieszkańców i miejscowych zwierząt (pantomima)

• Malowanie twarzy

• Przygotowanie układu choreograficznego przez mieszkańców każdej wyspy

Stworzenie układu do podanych kroków

• ucho do ucha

• bark do barku

• pupa do pupy

• stopa do stopy

• kolano do kolana

• Prezentacja tańca.

• Taniec pożegnalny z tubylcami (Alunelul)

Uczestnicy stoją w kręgu, zwróceni twarzami do środka.

4 zaciśnięcie dłoni , 2 klaśnięcia, rozłożenie rąk /2x

machnięcie dłonią w prawą stronę, machnięcie w lewą

3 kroki do środka koła, 3 na zewnątrz (tyłem)

Po południu

1. Odprawa paszportowa

2. Przeprawa kajakami do Australii.

3. Leniuchowanie leniwców na łące

4. Kołysanie małych leniwców

5. Zwiedzanie Doliny Kangurów

6. Spotkanie z kangurami

7. Taniec kangurów

8. Tresura strusiów

9. Przygotowanie do podróży ( lustra)

10. Podróż do Japonii (kostka lokomocyjna)

Uczestnicy chodzą przy muzyce po sali. Gdy muzyka zamilknie, prowadzący pokazuje kartkę z liczbą- tylu osobowe grupy mają się utworzyć, prowadzący mówi, w jaki sposób te grupy mają podróżować:

• 1 osoba- jazda na wrotkach

• 2- jazda na rowerze

• 3- zepsuta taksówka

• 4- zaprzęg konny

• 5-samolot

• 6- pociąg

11. Przygotowanie wachlarzy

Każdy uczestnik wykonuje swój wachlarz z kartki papieru i ozdabia go.

1. Taniec z wachlarzami dla cesarza (Specknerin)

Uczestnicy stoją w kole, trzymając się za ręce, zwróceni w kierunku tańca.

16 kroków w kierunku tańca

4 kroki do środka i z powrotem

4 kroki dostawne w prawo i 4 dostawne w lewo

4 kroki do środka

przeplatanka w prawo (krok w prawo, krok skrzyżny- lewa noga przed prawą, krok w wprawo, krok skrzyżny- lewa noga za prawą, pełny obrót 3 krokami przez prawe ramię- prawa, lewa, prawa, lewą nogę dostawić)

przeplatanka w lewo

4 kroki do środka i z powrotem

13. Podróż do Chin na latającym dywanie

Zabawy z chustą animacyjną

• z piłką: podrzucanie, wrzucanie do środka

• przebieganie wybranych osób pod chustą- na hasło

• kwiat lotosu- jedna osoba siada w środku chusty, pozostali, trzymając za uchwyty, chodzą dookoła, zwijając stopniowo siedzącego

• kręcioł- j. W., po zawinięciu gwałtownie odciągamy uchwyty chusty do tyłu

• Odprawa paszportowa

• Podróż przez Tybet

Prowadzący tworzy opowiadanie o podróży, uczestnicy ilustrują ją ruchem:

• wielbłądy

• piasek

• obolałe nogi

• kamienie

• chmura szarańczy

• wejście na Mount Everest

• Sen na chmurach

W grupach pięcioosobowych.

4 osoby- klęk podparty blisko siebie, piąta kładzie się im na plecy (na plecy- przesiada na 2. i 3.osobie; na brzuch- ręka na bark 1. osoby, druga-na biodro 2. osoby). Osoby klęczące-kołyszą leżącego. Potem zmiana (zejście: osoby klęczące narzucają na leżącego jedną rękę i podtrzymując go powoli przysiadają na piętach).

17. Informacja zwrotna

Każdy bierze kilka cukierków, potem musi w tylu zdaniach powiedzieć, jak mu minął dzień, ile ma cukierków.

18. Prezentacja slajdów dokumentujących wykorzystanie metod pedagogiki zabawy w pracy z osobami z upośledzeniem umysłowym.

3 DZIEŃ

1. Odprawa paszportowa

Uzupełnianie niedokończonych zdań:

• Kiedy się obudziłam...

• Gdybym była w Brazylii...

• Karty ze szczepionkami

• Poczęstunek kawą

• Taniec „Gorące Latynoski”


Don Pedro: łokieć do kolana naprzemiennie /8x

Rosa Maria: na przemian prawą i lewą ręką wachlarzyki /4x 2x

Klaśnięcie, uderzenie o kolana, pstryknięcie, rozłożenie rąk /2x

Część improwizowana.

5. Wykluwanie się motyli

Uczestnicy otrzymują wycięte z papieru motyle i malują je farbami

6. Wędrówka wzdłuż Amazonki (krokodyle, ruchome bagna)

• Kilka wyznaczonych osób jest krokodylami- kładą się na podłodze i łapią przechodzące osoby. Pozostali mają za zadanie dotrzeć na drugi koniec sali.

• Połowa grupy kładzie się na podłodze w małej odległości od siebie; rozsuwa i łączy ręce i nogi. Pozostali przechodzą na koniec sali między krokodylami.

• Spotkanie z małpami.

• Taniec „Cornevalito”

Uczestnicy stoją jeden za drugim, trzymając się za ręce.

Krok prawą w kierunku tańca, krok lewą, 3 kroki z przytupem /4x

Bieganie „wężykiem” po sali

9. Wjazd kolejką w Andy.

Uczestnicy leżą na podłodze w dwóch rzędach stykających się głowami tak, że między nimi nie ma wolnego miejsca. Podnoszą ręce do góry tworząc z dłoni pas kolejki. Jeden z uczestników kładzie się na wyciągnięte ręce, pozostali podają go sobie tak, że przesuwa się przez cały rząd.

10. Taniec „Wiejska dziewczyna”

Pary ustawione w kole.

8 kroków w kierunku tańca

8 w przeciwnym

4 w kierunku tańca

4 w przeciwnym

Zatrzymanie się i obrócenie do siebie twarzami. Osoby z zewnątrz machają i przesuwają się o jedną osobę w prawo i jw.

11. Zdobycie Alpomayo

W grupach.

Grupa prezentuje pomnik zdobywców, nadaje mu nazwę, po prezentacji pozostali uczestnicy, odgadują nazwę.

12. Taniec „samolot”

13. Żywa pocztówka

Technika collage z wykorzystaniem różnych materiałów- co mi się najbardziej podobało?

14. Omówienie pocztówek

15. Powrót do domu

---