PYTANIA TESTOWE Z SOCJOLOGII
Dezorganizacja społeczna prowadzi do:
wykształcenia się porządku monocentrycznego
wykształcenia się porządku policentrycznego
załamania się określonego porządku społecznego i moralnego
zachowań konformistycznych
W procesie kształtowania osobowości ludzkiej rola czynników genetycznych rośnie wtedy gdy:
brak jest powszechności systemu kształcenia
maleje zróżnicowanie czynników społecznych
istnieją różne możliwości stanu życiowego
jednostka wchodzi w wiek dojrzały
Wzory osobowe akceptowane przez jednostkę to wzory, które:
mają walor wyraźnej powtarzalności, regularności w zachowaniu jednostek
są zobiektywizowane w różnej formie i rozpowszechnione przez oficjalne instytucje
zyskuje bądź to społeczną aprobatę, bądź też nie wzbudzają jawnej nieprzychylności
jednostka traktuje jako jej własne i jest głęboko przekonana o ich słuszności
W badaniach M.L.Kohn'a i C.Schooler'a na temat różnic w sposobach socjalizacji dzieci udowodniono tezę, iż praca zawodowa oddziałuje na:
wartości wyznawane przez jednostkę
jej stosunek do samej siebie
orientację wobec rzeczywistości społecznej
sprawność intelektualną
W najstarszym założeniu dotyczącym powstania państwa mówi się, że:
państwo to instytucja powstała w wyniku konfliktów klasowych
państwo to wynik umowy społecznej, dobrowolne poddanie się woli zbiorowej
państwo to instytucja powstała w celu obrony wartości kulturowych
państwo to instytucja realizująca potrzebę sacrum
Instytucje społeczne są przede wszystkim:
sposobem wyrażania naszych emocji
wynikiem homogenizacji kultury
narzędziem kontroli społecznej
sposobem tworzenia norm grupowych
Demokratyczny styl kierowania to styl, w którym m.in. występuje:
przekazanie grupie całkowitej swobody w zakresie podejmowania decyzji indywidualnych i grupowych
przewaga sankcji negatywnych nad pozytywnymi
proces uzasadniania podejmowanych przez kierownika decyzji i sankcji społecznych
najwyższy w porównaniu z innymi stylami, poziom wydajności (ilości) pracy
Na proces wykształcenia się dysfunkcji biurokratycznej w grupach celowych wg. M.Crozier'a składają się m.in.:
centralizacja decyzji
zasady wyłaniania odrębnych grup zwanych frakcjami
rozwój równoległych stosunków władzy wokół sfer niepewności
zakres przepisów bezosobowych
Nieformalne sankcje społeczne są zdecydowanie częściej w:
grupach celowych
zbiorowościach, w których więź społeczna ma krótkotrwały charakter
grupach pierwotnych
grupach pracy
Podstawowe kryteria różniące typologię więzi społecznej to:
liczebność osób wchodzących we wzajemne interakcje
trwałość więzi społecznej
stopień sformalizowania więzi
rodzaj styczności społecznych
Podstawowe wskaźniki syndromu grupowego w procesie podejmowania decyzji to m.in.:
umiejętność przeprowadzania analizy różnorodnych kontrargumentów
uproszczony obraz rzeczywistości
wyjątkowa elastyczność w dochodzeniu do ostatecznej decyzji
ograniczenie odbioru informacji niezgodnych z wytworzonym obrazem sytuacji i przyjętym planem działania
Materialno-społeczny mechanizm kontroli społecznej polega na:
skłonności jednostki do narzucania norm i zasad innym
stosowaniu sankcji społecznych wobec jednostek
internalizacji norm i wartości
występowaniu w życiu społecznym obyczajów i zwyczajów
Ruch społeczny to taki rodzaj konfliktu społecznego, który dotyczy:
ekonomicznych warunków pracy
społecznej kontroli nad głównymi wzorcami kulturowymi
nieprzystosowania się ludzi do zmieniających się warunków życia politycznego
sprzeczności interesów występujących w przedsiębiorstwach przemysłowych
Ego w koncepcji psychoanalitycznej to inaczej:
zinternalizowana kultura
świadome „ja”
projekcja
sublimacja
Wybór przez jednostkę określonej metody działania (pozytywnego nakłonienia lub negatywnego przymusu) zależy przede wszystkim od:
tego co jest celem tych działań
tego czy jednostki będące w procesie interakcji podzielają wspólne wartości
cech osobowościowych jednostek
wieku, w jakim znajduje się jednostka
Źródłem legalnego sprawowania władzy państwowej są:
wyjątkowe, charyzmatyczne cechy osób, które chcą tę władzę sprawować
określona tradycja, obyczaj społeczny
zdolności pragmatyczne przywódców politycznych
odpowiednie regulacje prawne
Celem zachowań ingracjacyjnych jednostki jest:
odwrócenie uwagi od jej problemów
podniesienie atrakcyjności własnej osoby w oczach partnera po to, by nawiązać z nim bliższe kontakty
zdobycie dominacji, przewagi nad drugą osobą
udzielenie drugiej osobie pomocy w celu „zachowania twarzy”
Alienacja społeczna to:
obiektywnie niesprzyjające warunki ekonomiczne danego społeczeństwa
uświadamiana cecha własnej osoby lub jej relacji ze światem
wskaźnik wysokiego poczucia własnej wartości
wskaźnik jaźni odzwierciedlonej
Równość społeczna oznacza m.in.:
równe możliwości
równą deprywację
równe traktowanie tylko w sytuacjach prywatnych
równy poziom nabytej wiedzy
Psychogenne elementy osobowości:
są determinowane biologicznie
są wynikiem dziedziczenia i wpływu środowiska społecznego
są kształtowane tylko przez środowisko społeczne
są tylko czynnikiem pracy jednostki nad sobą
Do podstawowych cech rodzinnego systemu normatywnego należą m.in.:
izolacja grup w systemie hierarchicznym
techniki klauzul generalnych
silna ingerencja norm prawnych
postępujący proces jego sekularyzacji
Do społecznych źródeł konfliktów społecznych należą:
władza i panowanie
nabyte wcześniej doświadczenia
przypisywanie ludziom szkodliwej intencji działania
nierówności i dystanse społeczne
Poczucie anomii społecznej wyraża się w:
przekonaniu, że nieaprobowane zachowania są konieczne dla osiągania zakładanych celów
braku minimum jasności, koniecznej do podejmowania decyzji
przekonanie jednostki o braku wpływu na skutki naszych zachowań
negatywnej ocenie własnej osoby
Więź zrzeszeniowa jest więzią:
narzuconą, przymusową
intencjonalną - wynika z chęci i woli jednostki
spontaniczną
przewidzianą przez prawo
Superego w koncepcji psychoanalitycznej to inaczej:
zinternalizowana kultura
świadome „ja”
projekcja
sublimacja
Za instytucję formalną uznać możemy:
małżeństwo
mafię zajmującą się handlem narkotykami
przyjaciół pracujących w tym samym zakładzie
starostę grupy studenckiej
Podstawowe kryteria charakteryzujące kulturę masową to:
kryterium łatwej rozrywki
kryterium ilości
kryterium monopolizacji środków przekazu
kryterium standaryzacji
Faza (etap) napięcia społecznego w dynamice konfliktu społecznego wyraża się najczęściej w:
postawie wrogości wobec konkretnych osób i grup
próbie rozwiązania powstałych sprzeczności
zbiorowym niezadowoleniu, poczuciu zagrożenia i frustracji
pojawieniu się sprzeczności dotyczących celów i środków ich osiągania
Do socjogennych elementów osobowości ludzkiej należą m.in.:
inteligencja
jaźń subiektywna
superego
wyobrażenia
Za zbiorowość społeczną uznać możemy:
parę przyjaciół
tłum rabujący sklepy
partię polityczną
publiczność w teatrze
40) Do cech osobowych utrudniających konformizujący wpływ grupy na jednostkę należą:
całkowity brak akceptacji przez grupę
silna potrzeba dominacji
silna potrzeba osiągnięć
potrzeba afiliacji
41) Dekompozycja cech położenia społecznego dotyczy:
nierównego dostępu jednostek i grup do ważnych cech tego położenia
braku dostępu do wykształcenia i wysokich dochodów
poczucia deprywacji (upośledzenia)
niskiego prestiżu określonych jednostek
42) O wyodrębnieniu się jakiejś dyscypliny naukowej w tym socjologii decyduje przede wszystkim:
odrębny przedmiot badawczy
odrębna metoda badawcza
zdolność do zbudowania teorii naukowej
decyzja określonych instytucji naukowych
43) Do ideologicznych środków kontroli społecznej zaliczyć możemy:
system podatkowy
środki masowego przekazu
system sądowniczy
szkołę
44) Spójność grupowa przy węższym rozumieniu pojęcia więzi to:
więź psychiczna między członkami danej grupy
siła więzi grupowej
solidarność
wzajemne oddziaływania
45) Jaźń odzwierciedlona to:
nasze wyobrażenia na nasz własny temat
zbiór prymitywnych impulsów i popędów
nasze wyobrażenia na temat jak wyobrażają nas sobie inni ludzie
określona struktura osobowości
46) Za grupę społeczną uznać możemy:
zbiegowisko uliczne
pasażerów w autobusie
partię polityczną
ludzi wykonujących ten sam zawód
47) Zróżnicowanie społeczne to:
relacyjne aspekty struktury społecznej
synonimiczne określenie nierówności społecznych
układ klas i warstw społecznych
dystrybutywny aspekt struktury społecznej
48) Instytucją totalną w rozumieniu E.Goffman'a jest:
klasztor szpital psychiatryczny
przedsiębiorstwo przemysłowe
mafia
koszary wojskowe
dom poprawczy
49) Kontrola społeczna to m.in.:
religia
normy i wartości
moralność
prawo
Mechanizm racjonalizacji to:
zastępcze formy realizacji impulsów biologicznych
przypisywanie innym ludziom złych intencji
różnorodne uzasadnienia dla podejmowanych decyzji
różnorodne sposoby wyparcia impulsów do sfery podświadomości
„Typy idealne” w socjologii to:
określone kategorie praw socjologicznych
określone typy osobowościowe
pojęcia analityczne o charakterze jakościowym
pojęcia analityczne o charakterze ilościowym
Więź społeczna może być wyrażona przez takie pojęcia jak:
solidarność
uleganie
integracja
internalizacja
Artefakt, jako istotny aspekt zjawisk kulturowych oznacza:
uświadamianie przez jednostkę określonych norm i wartości kultury
wytwory i przedmioty kultury
tylko kulturę symboliczną
elementy kultury masowej
Określenie „piastunki natury ludzkiej” używane jest w odniesieniu do:
grup celowych
grup nieformalnych
grup wtórnych
grup pierwotnych
Podstawowe kryteria różnicujące typologię więzi społecznej to:
liczebność osób wchodzących we wzajemne interakcje
trwałość więzi społecznej
stopień sformalizowania więzi
rodzaj styczności społecznych
Integracja normatywna W.S.Landecker'a polega na:
realizacji określonych wzorów kulturowych
wymianie symboli, znaczeń i informacji
zgodności między określonymi zasadami grupowymi a zachowaniami
wymianie wzajemnych usług między członkami grupy
Do zespołu cech ułatwiających konformizujący wpływ grupy na jednostkę należą m.in.:
twórczy sposób myślenia
wysoki stopień trudności zadania, którego dotyczy nacisk grupowy
niewielka liczebność grupy
rozwinięta potrzeba udzielania pomocy innym ludziom
W więzi typu „ Gesellschaft” styczności społeczne mają przeważnie charakter:
rzeczowy
bezpośredni
prywatny
przelotny
Socjalizacja wtórna jednostki opiera się głównie na:
identyfikacji
internalizacji
stratyfikacji
mechanizmach uczenia się (karach i nagrodach)
Przy stosowaniu sankcji etycznych posługujemy się takimi kryteriami jak:
użyteczność - bezużyteczność
dobro - zło
zysk - strata
sprawiedliwość - niesprawiedliwość
Fetyszyzacja roli społecznej polega na:
traktowaniu jej jako celu samego w sobie
przystosowanie się do roli społecznie i moralnie nieakceptowanej
negacji odpowiedzialności związanej z daną rolą
traktowaniu roli instrumentalnie
Koncepcja więzi społecznej F.Tonniesa może być traktowana jako:
typologia społeczeństwa globalnego
typologia ewolucji więzi zachodzących między ludźmi
typologia trwałych form uspołecznienia, występujących obok siebie
typologia odniesiona do społeczeństwa kapitalistycznego
„ Pan Tadeusz”, „Dziady”, „Anna Karenina” wydane w formie komiksu to przykład na:
homogenizację kultury poprzez zestawienie
homogenizację immanentną
homogenizację upraszczającą
wszystkie trzy postacie homogenizacji jednocześnie
Biurokracja, jako określony sposób zarządzania i kierowania ludźmi niezbędna jest w:
grupach nieformalnych
grupach celowych
grupach wtórnych
grupach pierwotnych
Normy danej grupy, regulujące zachowania swych członków mogą być wytworem:
tylko tej określonej grupy
tylko grupy mającej formalny charakter
zarówno tej określonej grupy, jak i innych grup w których członkowie uczestniczą
tego nigdy nie da się ustalić
W socjalizacji pierwotnej jednostka musi m.in. zinternalizować:
słownictwo związane z pełnionymi rolami zawodowymi
różne schematy motywacyjne
symbolikę dotyczącą pełnienia ról zawodowych
język
W socjalizacji wtórnej jednostka musi opanować:
słownictwo związane z pełnionymi rolami zawodowymi
różne schematy motywacyjne
symbolikę dotyczącą pełnienia ról zawodowych
język
Do potrzeb niedostatku w koncepcji A.Maslowa zaliczamy m.in.:
potrzebę uznania
potrzebę bezpieczeństwa
potrzebę przynależności
potrzebę rozumienia (wiedzy)
Wywiad kwestionariuszowy to taka technika badawcza, w której:
respondent sam wypełnia kwestionariusz wywiadu
respondent odpowiada na pytania ankietera lub badacza
respondent snuje długą odpowiedź na określony temat a ankieter nagrywa tę wypowiedź
respondent jest obserwowany przez badacza a wyniki tej obserwacji są odnotowywane
Środki masowego przekazu wykorzystywane są m.in. do:
kształtowania nowych postaw i zachowań
przekazywania różnego rodzaju informacji
utrwalania postaw i zachowań już występujących
wypełniania czasu wolnego masowej publiczności
Pytania zadawane respondentom w badaniach socjologicznych powinny być m.in.:
pytaniami dotyczącymi spraw, które respondent jest w stanie ocenić
pytaniami zadawanymi w języku dla niego zrozumiałym
pytaniami przy pomocy których udowadniamy im, że kłamią
pytaniami, które dowartościują respondenta
Ojczyzna prywatna wg. Ossowskiego odnosi się do:
aktualnego miejsca zamieszkania
terytorium na którym urodziliśmy się i wychowali
zespół wartości i nakazów moralnych związanych z miejscem urodzenia i wychowania
zespół życia wewnętrznego człowieka
Termin „Kultura masowa” wprowadził:
E.Durkheim
J.Szczepański
M.Weber
D.Mac Donald
Ruchliwość społeczna dotyczy:
tylko określonych kategorii zawodowych
tylko poszczególnych jednostek
tylko społeczności lokalnych
zarówno jednostek, grup społecznych jak i społeczności lokalnych
Narody europejskie jako wielkie zbiorowości wykształciły się:
wcześniej niż państwa
później niż państwa
różnie to było
wtedy, gdy wprowadzono ustrój demokratyczny
Pojęcie mezostruktura odnosi się najczęściej do:
wielkich grup społecznych
społeczności lokalnych
grup pracy
mikrostruktur
Kultura symboliczna to inaczej:
cywilizacja
internalizacja
te wytwory, które mają charakter znaków
twórczość ludowa
Internalizacja polega na:
uczeniu się nowych czynności
wyborze określonego zachowania według kryterium skuteczności
traktowaniu społecznych norm i wartości jako własnych
stosowaniu wobec jednostki pozytywnych sankcji społecznych
Efekt bumerangowy propagandy polega na:
sterowaniu świadomością jednostek i grup społecznych
osiąganiu zakładanych celów przez nadawcę określonej treści
zmianie postaw czy zachowań odbiorcy ale w kierunku niezgodnym z intencją nadawcy
wywołaniu strachu wśród odbiorców
Kultura prefiguratywna wg. M.Mead'a polega na:
czasowym akceptowaniu różnic między młodą a starą generacją
realizacji modelu tradycyjnej kultury chłopskiej
odwróceniu tradycyjnych zasad socjalizacyjnych
dowolności w stosowaniu norm i wartości życia społecznego
W szerokim antropologicznym ujęciu, kultura to:
wszystkie wytwory ludzkiej działalności
tylko wytwory materialne
tylko wytwory niematerialne
wszystkie wytwory ludzkiej działalności spełniające określone warunki
Do podstawowych powodów zachowań konformistycznych należą:
chęć unikania kary i uzyskania nagrody
uprzedzenia i nastawienia
chęć uzyskania informacji
internalizacja określonych norm i wartości
Najsłabszym następstwem wpływu społecznego jest:
uleganie
anomia
identyfikacja
stratyfikacja
Grupa odniesienia to:
grupa do której aktualnie należymy
grupa z którą jednostka najsilniej się identyfikuje
grupa pierwotna
grupa przynosząca najwięcej korzyści materialnych
Instytucje ceremonialne dotyczą:
sformalizowanych sposobów wykonywania pracy zawodowej
niesformalizowanych sposobów obchodzenia uroczystości, wzajemnych odnoszeń się do siebie
wzorów zachowań i działań podlegających formalnej kontroli społecznej
sformalizowanych sposobów odnoszenia się do siebie
Do mikrostruktur społecznych zaliczyć możemy:
grupę studencką
Unię Wolności
rodzinę trójpokoleniową
klasę średnią (middle class)
Grupa społeczna to taka zbiorowość, która:
oparta jest na wspólnej kulturze
posiada pewne, wspólne wartości
posiada określony system kontroli
posiada wyraźną zasadę odrębności
Gradacyjny schemat ujmowania struktury klasowej zakłada:
istnienie dwóch przeciwstawnych względem siebie klas społecznych
wyodrębnianie klas tylko na podstawie kryteriów obiektywnych
wyodrębnianie klas tylko na podstawie kryteriów subiektywnych
wyodrębnianie klas zarówno na podstawie kryteriów obiektywnych jak i subiektywnych
Warstwa społeczna (stan) to w koncepcji M.Webera:
kulturowy wymiar struktury społecznej
polityczny wymiar struktury społecznej
ekonomiczny wymiar struktury społecznej
grupa ludzi wykonująca umysłowy charakter pracy
Do cech osobowych utrudniających konformizujący wpływ grupy na jednostkę należą:
całkowity brak akceptacji przez grupę
silna potrzeba dominacji
silna potrzeba osiągnięć c) silna potrzeba afiliacji
przekonanie jednostki o własnych kompetencjach
1