PRYWATYZACJA W POLSCE - WYBRANE
ZAGADNIENIA
Przekształcenia własnościowe w Polsce przebiegają wielotorowo.
Podstawowe ścieżki prywatyzacji to:
- komercjalizacja (prywatyzacja kapitałowa, czyli
pośrednia),
- prywatyzacja przez likwidację (prywatyzacja
bezpośrednia),
- trzecią, specyficzną drogą prywatyzacji jest
realizowany od końca 1994 r. program
powszechnej prywatyzacji.
Prywatyzacja kapitałowa, zwana również prywatyzacją przez komercjalizację, polega na przekształceniu przedsiębiorstw państwowych w jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, które następnie poddawane są ostatecznej prywatyzacji poprzez:
- publiczną sprzedaż akcji prywatyzowanego
przedsiębiorstwa,
- sprzedaż akcji lub udziałów w skomercjalizowanej spółce
wybranym nabywcom prywatnym - krajowym lub
zagranicznym - przy czym wyboru takich nabywców
dokonuje się bądź w wyniku zaproszenia do negocjacji,
bądź w drodze publicznego przetargu,
- wykup całości bądź części akcji (udziałów) spółki przez
jej załogę lub tylko przez kadrę kierowniczą.
Drugą ścieżkę stanowi prywatyzacja przez likwidację, która
określana jest również mianem prywatyzacji bezpośredniej.
Sprowadza się ona do zastosowania jednej z poniższych
metod:
- sprzedaż całego likwidowanego przedsiębiorstwa
państwowego lub określonej części jego mienia
prywatnym nabywcom,
- wniesienie całego likwidowanego przedsiębiorstwa
publicznego lub wyodrębnionych (zorganizowanych)
części jego majątku tytułem aportu do istniejącej lub
nowo tworzonej spółki prywatnej, albo spółki o kapitale
mieszanym prywatno-państwowym (niekiedy z udziałem
inwestorów zagranicznych),
- oddanie na określony czas do odpłatnego korzystania
przez prywatnych użytkowników całego przedsiębiorstwa
przeznaczonego do likwidacji lub zorganizowanych części
jego mienia na zasadach leasingu lub dzierżawy.
Trzecią metodą prywatyzacji jest tzw. Program Powszechnej Prywatyzacji realizowany od grudnia 1994 r.
Został on wdrożony z myślą o wzroście konkurencyjności i efektywności przedsiębiorstw oraz poszerzeniu dla nich rynków zbytu. U podstaw P.P.P. tkwi idea Narodowych Funduszy Inwestycyjnych.
2