Acetale
Acetale (łac. acetum - ocet) to klasa związków organicznych otrzymywanych w wyniku działania alkoholi na aldehydy. W wyniku przyłączenia do aldehydu jednej cząsteczki alkoholu powstają półacetale, natomiast w wyniku przyłączenia dwóch cząsteczek alkoholu powstają acetale. Acetale są związkami nietrwałymi i łatwo ulegają rozkładowi do substratów, szczególnie w środowisku kwaśnym. W środowisku zasadowym są trwałe.
wzór ogólny hemiacetali: R-CH(OH)OR
wzór ogólny acetali: R-CH(OR)2
Najpopularniejszym acetalem jest aldehyd dwuetylowy CH3-CH(OC2H5)2, który skrótowo nazywany jest również acetalem (wzór sumaryczny: C6H14O2). Jest to ciecz o temperaturze wrzenia 103-104 °C, temperatura krzepnięcia -100 °C i ma własności usypiające oraz narkotyczne. Znaczne stężenie par acetalu może porazić drogi oddechowe. Wdychane pary drażnią śluzówkę dróg oddechowych i oskrzeli.
Acetale znajdują zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, a szczególnie perfumeryjnym, prowadzone są próby zastosowania acetali gliceryny jako środków obniżających temperaturę zablokowania zimnego filtra (CFPP) w estrach metylowych kwasów tłuszczowych (FAME).
Acetale, związki dialkoksylowe, produkty reakcji aldehydów z alkoholami, katalizowanej przez kwasy nieorganiczne. Acetale łatwo hydrolizują do wyjściowych substratów w środowisku kwaśnym
(w roztworach zasadowych są trwałe). Mają zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym
i perfumeryjnym (odznaczają się przyjemnym zapachem).
Acetale, związki organiczne, produkty reakcji alkoholi z aldehydami lub ketonami; ciecze o przyjemnym zapachu; stosowane m.in. jako substancje zapachowe, rozpuszczalniki, plastyfikatory, oleje smarowe,
a także w preparatyce organicznej.
Destylacja azeotropowa, rozdzielanie mieszaniny cieczy o bardzo zbliżonych temperaturach wrzenia; podczas destylacji azeotropowej wprowadza się substancję tworzącą z jednym lub kilkoma składnikami mieszaniny azeotrop różniący się temperaturą wrzenia od innych składników.
AZEOTROPOWA DESTYLACJA
metoda polegająca na rozdzielaniu mieszanin azeotropowych destylowanych wraz z dodatkowym składnikiem tworzącym z rozdzielanymi składnikami azeotrop trójskładnikowy, np. azeotrop - 95, 5% alkoholu etylowego z wodą - można rozdzielić przez dodanie benzenu.Destylacja azeotropowa polega na dodaniu do mieszaniny niskowrzących ale silnie polarnych rozpuszczalników (aceton, metanol), które tworzą a węglowodorami alifatycznymi niskowrzące mieszaniny azeotropowe.
Azeotrop
Mieszanina azeotropowa (azeotrop) - ciekła mieszanina (roztwór) dwóch lub więcej związków chemicznych, która jest w równowadze termodynamicznej z parą nasyconą powstającą z tej mieszaniny. Gdy mówimy o azeotropie w kontekście wykresu fazowego, parametry takie określamy nazwą punktu azeotropowego.
Proporcje molowe (stężenie) związków chemicznych obecnych w parze nasyconej, powstającej w trakcie parowania mieszaniny azeotropowej, są dokładnie takie, jak w samej cieczy. Oznacza to, że po skropleniu pary znad mieszaniny azeotropowej uzyskuje się ciecz o dokładnie takim samym składzie chemicznym, jak wyjściowa mieszanina, co uniemożliwia jej rozdzielenie przez destylację, a nawet rektyfikację.
Mieszaniny azeotropowe rozdziela się zazwyczaj przez ekstrakcję, sorpcję lub poprzez dodanie do układu jeszcze jednego związku chemicznego, który tworzy azeotrop z jednym ze składników wcześniejszej mieszaniny i umożliwia dzięki temu wydestylowanie potrzebnego składnika.
Klasycznym przykładem azeotropu jest spirytus rektyfikowany, czyli mieszanina wody z etanolem o stężeniu alkoholu (zależnie od temperatury i ciśnienia) od 95,5% do 97,5%. Aby uzyskać prawie czysty etanol, do azeotropu można dodać benzen i kontynuować rektyfikację. Pozwala to uzyskać roztwór etanolu zawierający około 99,8% alkoholu i niewielkie ślady benzenu. Obecnie, ze względu na dużą toksyczność benzenu (nawet rzędu 1 ppm w powietrzu), tej metody już się nie stosuje.
Azeotrop, mieszanina azeotropowa, roztwór azeotropowy, mieszanina cieczy wrząca w stałej temp. aż do wyczerpania jednego ze składników; ponieważ skład pary pozostającej w równowadze z cieczą jest identyczny ze składem cieczy, azeotropu nie można rozdzielić metodą destylacji; a. jest np. spirytus gorzelniany.