Zdrowie publiczne 10.01.2013r.

„Organizacja systemu opieki zdrowotnej”

System ochrony zdrowia nie jest tożsamy z systemem opieki zdrowotnej, system ten zmierza do zaspokojenia szeroko pojętych potrzeb zdrowotnych społeczeństwa. W ramach systemu ochrony zdrowia funkcjonuje system opieki zdrowotnej i system zdrowia publicznego. System opieki zdrowotnej zajmuje się indywidualnymi potrzebami jednostek a system zdrowia publicznego zajmuje się potrzebami zdrowotnymi całej populacji. Funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia w Polsce jest uregulowany w Konstytucji gdzie art. 68 mówi o tym ze każdy ma prawo do ochrony zdrowia. Oznacza to ze władze publiczne - administracja publiczna (rządowa, samorządowa) są zobowiązanie do podejmowania takich działań aby prawo to było realizowane. Z systemu zdrowia publicznego korzystamy stale, a z systemu opieki zdrowotnej korzystamy od czasu do czasu. System opieki zdrowotnej wytwarza rożnego rodzaju świadczenia zdrowotne. Mówi się ze jest to tzw. sfera usługodawcza systemu ochrony zdrowia.

Działania systemu zdrowia publicznego:

-nadzór sanitarno-epidemiologiczny (stacje sanitarno-epidemiologiczne),

-nadzór nad żywnością i żywieniem,

-przepisy dotyczące ochrony środowiska(gleba, powietrze, wysypiska),

-nadzór nad produktami farmaceutycznymi.

Przykładowe pytanie na zaliczeniu : Wskazać akt prawny regulujący działanie systemu opieki zdrowotnej Konstytucja.

Cechy poprzedniego systemu (model Siemaszki do 1998r.):

• Finansowanie opieki zdrowotnej z budżetu państwa,

• Decydująca rola administracji państwowej szczebla centralnego i wojewódzkiego w organizacji ochrony zdrowia (centralizacja systemu),

• Przewaga finansowania bazy lecznictwa nad finansowaniem świadczeń,

• Uniwersalny dostęp dla całej populacji,

• Włączanie wszystkich niepaństwowych podmiotów z udziału w funkcjonowaniu i wpływu na decyzje dotyczące organizacji i funkcjonowania sektora.

Wady:

• Częste przypadki nieracjonalnego wydatkowania środków publicznych,

• Brak efektywnej polityki przestrzennego rozmieszczenia bazy lecznictwa - wieloletnie, kosztowne inwestycje bez uzasadnienia,

• Ukierunkowanie bazy leczniczej na opiekę szpitalną,

• Ograniczony dostęp do świadczeń powodujący ze konstytucyjne uprawnienie nie było realizowane,

• Brak regulacji prawnych dotyczących praw pacjenta,

• Niski poziom finansowania publicznej opieki zdrowotnej,

• Przypisanie do rejonu odbierające możliwość wyboru lekarza,

• Pogarszający się stan zdrowia populacji Polski

Cele prowadzonej reformy opieki zdrowotnej:

-poprawa stanu zdrowia społeczeństwa,

-realizacja konstytucyjnych uprawnień obywateli w zakresie opieki zdrowotnej,

-zapewnienie podmiotowej roli pacjenta w systemie (wprowadzenie regulacji prawnej dotyczącej praw pacjenta),

-większy udział samorządów terytorialnych w organizacji opieki zdrowotnej (decentralizacja),

-wyrównanie dysproporcji w dostępie świadczeń zdrowotnych (wyeliminowanie tzw. szarej strefy - np. przyjmowanie poza kolejnością po wniesieniu dodatkowej opłaty),

-rozdzielenie funkcji płatnika, świadczeniodawcy i organizatora (decentralizacja systemu) - kiedyś wszystkie te role pełniła administracja rządowa obecnie zostały one rozdzielone,

-poprawa efektywności finansowania opieki zdrowotnej,

-poprawa warunków pracy pracowników ochrony zdrowia.

Zasady powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego:

-solidarność społeczna

-samorządność (odnosi się do funkcjonowanie NFZ-u, który w myśl ustawy jest instytucja samorządną dokonująca zakupu świadczeń w imieniu ubezpieczonych zgodnie z przyjętym planem finansowym)

-samofinansowanie

-prawo wolnego wyboru świadczeniodawcy

-zapewnienie równego dostępu do świadczeń

-działalność kas/ funduszu nie dla zysku

-gospodarność i celowość

-gwarancja państwa (państwo tworzy ramy prawne funkcjonującego systemu co wynika z Konstytucji)

Podmiot - świadczeniodawcy, płatnik (NFZ), Ministerstwo Zdrowia, administracja rządowa i samorządowa (Minister Zdrowia, Wojewoda), jednostki samorządu terytorialnego odpowiedzialne za funkcjonowanie podmiotów leczniczych na ich terenie, samorządy zawodowe - izby

System jest zdecentralizowany, w sposób podmiotowy podchodzimy do pacjenta mającego swoje prawa.

Świadczenie zdrowotne jest działaniem służącym utrzymaniu, ratowaniu, wzmocnieniu i poprawie stanu zdrowia. Wyróżniamy następujące rodzaje:

-świadczenia zdrowotne związane z bezpośrednią działalnością świadczeniodawcy (leczenie, diagnostyka, opieka i pielęgnacja, świadczenia rehabilitacyjne, świadczenia z zakresu opieki paliatywnej etc.),

-świadczenia zdrowotne rzeczowe dotyczące dofinansowania do zakupu leków czy wyrobów medycznych niezbędnych w procesie leczenia,

-świadczenie zdrowotne towarzyszące związane z zapewnieniem wyżywienia i zakwaterowania pacjentowi w jednostkach udzielających całodobowych świadczeń zdrowotnych (np. szpital, sanatorium, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, hospicjum),

-świadczenie z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej - medycyna rodzinna i pediatria,

-świadczenia specjalistyczne (poza medycyną rodzinną),

-świadczenia wysokospecjalistyczne (wysoki koszt i wymaga wysokich umiejętności świadczeniodawcy aby mogło być ono zrealizowane) - jest ono finansowane ze środków budżetu państwa,

-świadczenia gwarantowane czyli takie które są w całości lub w części realizowane ze środków publicznych (znajdujące się w tzw. koszyku świadczeń gwarantowanych, czyli to co się należy w ramach ubezpieczenia), koszyk świadczeń gwarantowanych w Polsce jest `bardzo bogaty'.

---