INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY

CZYSZCZENIE ZBIORNIKÓW ZAMKNIĘTYCH PO OLEJACH I EMULSJACH

I. Postanowienia ogólne

Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:

1. Ukończone 18 lat, posiadanie odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Do pracy w zbiornikach nie wolno dopuścić kobiet, praktykantów, stażystów i młodocianych

2. Przejście odpowiedniego instruktażu zawodowego, zapoznanie się z instrukcją obsługi, przeszkolenie bhp i ppoż.

3. Stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza. Badania lekarskie powinny uwzględniać prace w zbiornikach zamkniętych.

4. Posiadanie wymaganych predyspozycji psychicznych i fizycznych.

5. Zapoznać się z zagrożeniami na stanowisku pracy (zagrożenie wybuchem, upadkiem z wysokości, zatruciem szkodliwymi oparami, pracą w podwyższonej temperaturze, zagrożenia substancjami mutagennymi, zagrożenia substancjami kancerogennymi, pośliźnięcia, podrażnienia.)

6. Prace w zbiornikach zaliczane są do prac szczególnie niebezpiecznych. Podjęcie i prowadzenie pracy w zbiornikach może nastąpić jedynie na podstawie pisemnego zezwolenia. Prace w zbiornikach muszą być wykonywane przez minimum 3 osoby. Prace należy wykonywać w oparciu o dokumentację, z rozwagą i bez pośpiechu, przy zastosowaniu nieprzerwanego nadzoru.

7. Średnica włazów powinna zapewnić swobodne wchodzenie i wychodzenie oraz ewakuację pracowników w ubraniu i sprzęcie ochrony indywidualnej oraz nie może być niższa od określonej w PN.

II. Czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy

Pracownik wchodzący do wnętrza powinien być wyposażony w:

1. Odzież ochronną zabezpieczającą przed wpływem, mogących się jeszcze znajdować w zbiorniku resztek niebezpiecznych mediów. Odzież i bielizna przy zagrożeniu substancjami palnymi i wybuchowymi, musi być wykonana z materiałów nie wytwarzających ładunków elektrostatycznych.

2. Szelki bezpieczeństwa lub szelkowy pas bezpieczeństwa typu spadochronowego wraz z przymocowaną linką ratowniczą, której koniec umocowany jest do stałego elementu konstrukcji na zewnątrz zbiornika. Linka ratownicza powinna mieć odpowiednią wytrzymałość oraz długość umożliwiającą stały kontakt między pracującym, a ubezpieczającym.

3. Aparat z doprowadzeniem świeżego powietrza z zewnątrz np. aparat do oddychania czystym powietrzem, aparat do oddychania sprężonym powietrzem lub aparat tłoczonego powietrza albo aparat inżektorowy do zasysania czystego powietrza zasilany z butli sprężonego powietrza. W żadnym przypadku w zbiornikach i aparatach nie wolno używać masek z pochłaniaczami (sprzętu oczyszczającego).

4. W obliczu występujących zagrożeń pracownicy powinni być wyposażeni w kaski, oraz detektor poziomu 0₂ oraz zidentyfikowanych innych gazów niebezpiecznych, ze stałą kontrolą poziomu.

Przygotowanie techniczne i organizacyjne prac wewnątrz zbiorników zamkniętych

1. Pracownicy wyznaczeni do wejścia i wykonywania prac wewnątrz zbiorników muszą być za każdym razem szczegółowo poinformowani o sposobie i zakresie ich wykonania oraz zastosowanych środków bezpieczeństwa.

2. Instruktaż powinien być udzielony przez osobę nadzorującą pracę i obejmować w szczególności:

1. Cel i zakres prac do wykonania.

2. Sposób przygotowania miejsca i stanowiska pracy.

3. Kolejność wykonywanych czynności.

4. Zastosowanie środków zabezpieczających.

5. Rodzaje zagrożeń i możliwość ich wystąpienia na stanowisku (praca środowisku z możliwością wybuchu, praca w środowisku o ograniczonym dostępie tlenu, praca z substancjami szkodliwymi i niebezpiecznymi, praca w ograniczonej przestrzeni, praca przy ograniczonej widoczności, praca w podwyższonej temperaturze).

6. Niezbędne środki ochrony zbiorowej i indywidualnej (w tym sposób ich stosowania - maski, kombinezony, szelki, liny, urządzenia do pomiaru, urządzenia do wentylowania zbiorników). Do każdego urządzenie musi być stworzona instrukcja stosowania i zatwierdzona przez służby BHP.

7. Sposoby sygnalizacji między pracującymi wewnątrz a asekurującymi na zewnątrz.

8. Postępowanie w razie wystąpienia zagrożenia (potrzebny jest plan powiadamiania - kontakt głosowy, technicznymi środkami łączności lub znakami świetlnymi).

1. Praca wewnątrz zbiornika lub aparatu bez użycia sprzętu ochrony układu oddechowego jest dopuszczalna jedynie w przypadkach, gdy zawartość tlenu wynosi co najmniej 18% obj., nie stwierdza się niebezpiecznych stężeń substancji palnych i przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń substancji toksycznych oraz gdy stosuje się ciągłą wentylację zapewniającą dostateczną wymianę powietrza.

2. Dopuszczanie do pracy bez użycia sprzętu ochrony układu oddechowego musi być wyraźnie określone w zezwoleniu.

3. W przypadkach, gdy zezwolono na pracę bez sprzętu ochrony układu oddechowego, sprzęt ten musi znajdować się na miejscu ubezpieczającego (obok pracownika).

4. W urządzeniach, gdzie z różnych przyczyn mogą wystąpić nawet niespodziewane zagrożenia ze strony substancji niebezpiecznych, należy zawsze stosować maskę z doprowadzeniem świeżego powietrza lub sprzęt izolujący.

5. Przy pracach z użyciem sprzętu ochrony układu oddechowego lub w podwyższonej temperaturze należy stosować przerwy nie rzadziej niż co 30 minut.

6. Zmiana pracownika musi odbywać się na zewnątrz zbiornika.

7. Pracownika pracującego wewnątrz zbiornika lub aparatu powinno ubezpieczać z zewnątrz co najmniej dwóch pracowników. Jeden z pracowników ubezpieczających cały czas powinien obserwować i ubezpieczać pracującego we wnętrzu pracownika oraz komunikować się z nim. Drugi ubezpieczający może obsługiwać sprzęt doprowadzający świeże powietrze lub wykonywać inną pracę w pobliżu, nie dalej niż 15m i tak aby w każdej chwili mógł udzielić pomocy przy ewakuacji pracownika z wnętrza zbiornika.

8. Pracownik bezpośrednio asekurujący osobę pracującą wewnątrz zbiornika lub aparatu musi mieć ubrane szelki bezpieczeństwa i posiadać sprzęt ochrony układu oddechowego, linkę ratowniczą oraz inny konieczny sprzęt ochrony indywidualnej.

9. W przypadku prowadzenia prac w zbiornikach oddalonych od innych stanowisk pracy, przy braku łączności akustycznej, należy wprowadzić techniczne środki łączności o budowie przeciwwybuchowej.

10. W razie akcji ratowniczej, jeśli zachodzi konieczność wejścia do zbiornika, ratownicy są zobowiązani do używania sprzętu ochrony układu oddechowego i szelek bezpieczeństwa oraz stosowania innych niezbędnych zabezpieczeń tak, aby nie doprowadzić do nowych wypadków.

11. We wnętrzu zbiornika lub aparatu powinien pracować tylko jeden pracownik. Jeżeli warunki pracy wymagają, aby równocześnie pracowało dwóch lub więcej pracowników należy zapewnić im warunki bezpieczeństwa, a szczególnie ubezpieczenie i możliwość szybkiej ewakuacji.

12. Jeśli we wnętrzu ma pracować więcej niż jeden pracownik musi to być wyraźnie zaznaczone w zezwoleniu lub instrukcji.

13. Pionowy transport materiałów i narzędzi do wnętrza zbiorników i aparatów należy organizować i wykonywać w sposób zabezpieczający je przed upadkiem.

14. Pracownik wchodzący lub wychodzący z wnętrza po drabinie powinien mieć wolne ręce.

Przed rozpoczęciem pracy należy:

1. Udzielić pisemnego zezwolenia na rozpoczęcie prac.

2. Odłączyć zbiornik z eksploatacji (np. przez zaślepienie, odłączyć dopływ do zbiornika materiałów, substancji i czynników z innych zbiorników, przewodów, aparatury itp.)

3. Zbiornik opróżnić.

4. Umożliwić wejście i wyjście ze zbiornika za pomocą drabiny stałej lub sznurowej.

5. Okolicę i miejsce pracy ogrodzić (za pomocą przenośnych barierek, linek lub taśm) i oznakować. Wskazane jest umieszczanie tablic informacyjno-ostrzegawczych z napisem: „Uwaga remont”, „Przejście zabronione”, „Nie włączać - pracują ludzie”.

6. Wstępnie oczyścić zbiornik przez przemycie, przedmuchanie parą lub gazem obojętnym oraz przedmuchanie powietrzem.

7. Znajdujące się we wnętrzu zbiornika urządzenia ruchome i inne mogące stworzyć zagrożenie należy odłączyć od źródeł zasilania i zabezpieczyć przed przypadkowym uruchomieniem.

8. Bezpośrednio przed przystąpieniem do pracy wewnątrz zbiornika zbadać powietrze w zbiorniku na zawartość tlenu oraz gazów i par substancji toksycznych i palnych.

9. Skontrolować temperaturę powietrza w zbiorniku - nie powinna się różnić od temperatury otoczenia o więcej niż 5^oC.

10. Zapewnić niezbędne środki ochrony zbiorowej i indywidualnej.

III. Zasadnicze czynności pracownika podczas pracy

Pracownik powinien:

1. Pozostawić otwarte wszystkie włazy do zbiornika, otwieranie włazów i pokryw musi nastąpić po oczyszczeniu wstępnym wnętrza, tak aby nie stwarzać zagrożenia wybuchowego, toksycznego i pożarowego.

2. Należy stosować stały nadmuch powietrza.

3. Po opróżnieniu zbiornika z mediów oraz przygotowaniu ludzi do wejścia należy wykonać analizę atmosfery we wnętrzu zbiornika na zawartość tlenu, stężeń substancji palnych i toksycznych. Analiza powinna być wykonana nie wcześniej niż 1 godz. przed rozpoczęciem prac, a wyniki analizy należy dołączyć do zezwolenia (wyniki muszą potwierdzać brak zagrożenia wybuchowego i toksycznego).

4. Zapewnić stały kontakt z osoby asekurującej z pracownikami znajdującymi się w zbiorniku, osoba nie może mieć innych obowiązków do wykonywania i opuszczać stanowiska pracy.

5. Zapewnić oświetlenie zbiornika światłem elektrycznym o bezpiecznym napięciu i konstrukcji przeciwwybuchowej (np. latarka p. wyb. mocowana na kasku).

6. Stosować jedynie narzędzia wykonane w technologii przeciwwybuchowej.

7. Stosować rotację pracowników pracujących w zbiorniku

8. Nie dopuszczać do stanowiska pracy, ani w bezpośrednie sąsiedztwo osób nieupoważnionych.

9. Zapewnić swobodny dostęp do włazów, nie zastawiać włazów.

10. Sprzęt używany do czyszczenia pozostawiać na zewnątrz zbiornika, jeżeli nie jest on wykonany w technologii przeciwwybuchowej.

IV. Czynności zakazane

Pracownikowi zabrania się przede wszystkim:

1. Przedmuchiwanie zbiornika tlenem.

2. Sprawdzania obecności gazów przy pomocy otwartego ognia.

3. Oddalania się od zbiornika osoby asekurującej.

4. Palenia tytoniu, stosowanie ciał żarzących.

5. Spożywania posiłków oraz alkoholu.

6. Prowadzenia prac w sposób inny niż wymieniony w tej instrukcji i nie zgodny z ogólnymi zasadami bhp.

W przypadku stwierdzonych wewnątrz zbiornika zagrożeń należy powiadomić o tym współpracowników i zbiornik natychmiast opuścić.

V. Podstawowe czynności pracownika po zakończeniu pracy

Pracownik powinien:

1. Uporządkować miejsce pracy.

2. Sprawdzić czy pozostawione stanowisko nie stwarza jakichkolwiek zagrożeń.

3. Narzędzia oczyścić i umieścić w wyznaczonym miejscu.

4. Oczyścić używane ochrony osobiste i odłożyć je na miejsce ich stałego przechowywania.

5. Zakończenie prac wewnątrz zbiornika nadzorujący powinien zgłosić zlecającemu pracę i potwierdzić ten fakt pisemnie na wydanym uprzednio zezwoleniu.

VI. Postanowienia końcowe

W przypadku powstania pożaru należy

1. Ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia.

2. Zaalarmować straż pożarną.

3. Powiadomić przełożonych o pożarze.

4. Podjąć decyzję o ewakuacji ludzi.

5. Przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.

6. Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą.

W razie zaistnienia wypadku

1. Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.

2. W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.

3. Powiadomić przełożonych.

4. Miejsce pracy, gdzie doszło do wypadku, zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych

W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).

Specjalista ds. BHP

................................

6

---