imię i nazwisko………………………………………………………………………………………, data………………

1. Wśród podanych wyrazów podkreśl nieosobowe formy czasownika, czyli bezokoliczniki

biegać, czytałam, kość, robić, móc, drgnął, podkreślać

2. Od podanych form czasowników utwórz bezokoliczniki

wiozę — wiedzie — odnalazłam — idziemy —

pieką — gryzły — ugryzłaś — gotowała —

3. Odmień w czasie przeszłym w rodzaju męskim (i męskoosobowym) czasownik myśleć. Zapisz nazwy osób

l. pojedyncza 1 os. (……) …………………………………… 2 os. (……) …………………………………… 3 os. (……) ……………………………………

l. mnoga 1 os. (……) …………………………………… 2 os. (……) …………………………………… 3 os. (……) ……………………………………

4. Odmień w czasie przyszłym czasowniki sprzątać, posprzątać (Odważni: odmieńcie dodatkowo w zeszycie czasowniki rzucać i rzucić)

l. pojedyncza 1 os. ……………………………………… 2 os. ……………………………………… 3 os. ………………………………………

l. mnoga 1 os. ……………………………………… 2 os. ……………………………………… 3 os. ………………………………………

5. Uzupełnij tabelę formami trybu czasownika (Pamiętaj, by nie zmieniać osoby)

tryb orzekający	tryb rozkazujący	tryb przypuszczający
czytam
	niech siedzi
		zszyłybyście
patrzysz
		kupiliby

6. Przepisz czasowniki do odpowiedniej kolumny w tabeli

spadły, będę czytała, spało, jedliście, kupiłaby, szedł, oglądam, będziesz prowadzić, będą gotowali, rysowałyście, przyniosłem, świeciło, pisał sprzątali, ujrzało, będziesz pamiętała, malowały, zagram

r. męski	r. żeński	r. nijaki	rodzaj męskoosobowy	rodzaj niemęskoosobowy	czasowniki, dla których nie możesz określić rodzaju

7. Podkreśl czasowniki dokonane

jeść, zjeść, przybić, przybijać, malować, namalować, zrobić, robić

8. Uzupełnij tabelę

Bezokolicznik	postać czasownika	1 os. l. poj. czas teraźniejszy	1 os. l. poj. formy czasu przyszłego	zapisana obok forma czasu przyszłego jest prosta/ złożona
rzucać
rzucić
grać
wygrać

9. Określ formę gramatyczną podanych czasowników

myję — ………os.; l.……………………; czas……………………………; r.……………………; postać…………

zobaczył — ………os.; l.……………………; czas……………………………; r...………………; postać…………

będą kupowały — ………os.; l.……………………; czas………………………; r.………………; postać…………

uczyłaś — ………os.; l.……………………; czas………………………………; r.………………; postać…………

napisaliście — ………os.; l.……………………; czas………………………; r.…………………; postać…………

10. Uzupełnij zdania utworzoną formą czasownika

Często ………………………… z głową w chmurach (chodzić — 3 os. l. poj. cz. przeszły, r. męski)

Myślały, że ………………………… na pieniądzach (spać — 3 os. l. mn. cz. przyszły)

Trzy mrówki z uporem …………………………… do mrowiska źdźbło trawy (ciągnąć — 3os. l. mn. cz. przeszły)

Mąż Joli ……………………… w długach (tonąć — 3os. l. poj. cz. przeszły)

11. Odmień w czasie przeszłym (w r. żeńskim i niem-os.) czasownik zacząć

l. pojedyncza 1 os. ……………………………………… 2 os. ……………………………………… 3 os. ………………………………………

l. mnoga 1 os. ……………………………………… 2 os. ……………………………………… 3 os. ………………………………………

12. Uzupełnij każde z podanych zdań czasownikiem w czasie przeszłym

krzyknąć, moknąć, zamknąć, zgadnąć, iść, przyjść

Cały świat ……………………………, gdyż od rana padał deszcz

Zosia bardzo szybko ………………………, kto jest tą tajemniczą postacią

Tadek ……………………… drzwi na klucz i mama nie mogła wejść do domu.

Kiedy w końcu ………………………… do domu, rodzice już byli po obiedzie.

Witek niesłusznie …………………………… na swojego młodszego brata.

Gdy wczoraj …………………………… do domu, zobaczyłem na niebie tajemnicze obiekty.

13. Uzupełnij podane zdania formami czasu teraźniejszego czasowników umieć, rozumieć

Chłopcy w ogóle nie ……………………………, że ich pomysł jest bardzo ryzykowny i niebezpieczny.

Dorośli czasem nie ………………………… rozmawiać z dziećmi.

Na lekcjach przyrody ……………………………, co pani do mnie mówi.

………………………… rozmawiać z koleżankami, dlatego często zwracają się do mnie z prośbą o radę.

Lubię się uczyć i ……………………………………… polecenia nauczycieli.

14. Odmień w trybie rozkazującym czasownik prać

l. pojedyncza 1 os. ……………………………………… 2 os. ……………………………………… 3 os. ………………………………………

l. mnoga 1 os. ……………………………………… 2 os. ……………………………………… 3 os. ………………………………………

15. Odmień w trybie przypuszczającym czasownik pomagać

Osoba	liczba pojedyncza			liczba mnoga
		r. męski	r. żeński	r. nijaki		r. męsko-os.	r. niem-os.
1. 2. 3.	pomagałby	pomagałabym			pomagalibyście

16. Zwróć uwagę swojemu koledze. Przekształć podane zdania, tworząc od czasowników formy t. rozkazującego

Nie wolno biegać po korytarzach……………………………………………………………………

Nie wolno niszczyć ścian ……………………………………………………………………………

Trzeba podlewać w klasie kwiatu……………………………………………………………………

Trzeba opiekować się klasowym żółwiem……………………………………………………………

Należy być grzecznym na każdej lekcji ………………………………………………………………

17. Określ formę gramatyczną podanych czasowników. Jeżeli nie można określić danej kategorii, postaw kreskę

mówcie — ………os.; l.………………; cz. ……………………; r. ………………, tryb……………………

mówiłyby — ………os.; l.………………; cz. ……………………; r. ………………, tryb……………………

mówią — ………os.; l.………………; cz. ……………………; r. ………………, tryb……………………

posprzątalibyśmy — ………os.; l.……………; cz. ……………………; r. ………………, tryb……………………

posprzątam — ………os.; l.………………; cz. ……………………; r. ………………, tryb……………………

posprzątaj — ………os.; l.………………; cz. ……………………; r. ………………, tryb……………………

18. Uzupełnij zdania odpowiednimi czasownikami w trybie przypuszczającym

polecieć, wylądować, mieć. żyć

Najchętniej ……………………………………… gdzieś w kosmos.

……………………… na bezludnej planecie i …………………………… z głowy wszystkie ziemskie problemy.

Na pewno ……………………………………………………… tam jak w raju.

19. Uzupełnij tekst cząstką -by we właściwej osobie. Pamiętaj, że z czasownikami piszemy je łącznie

Gdy……… był najbogatszym człowiekiem na świecie, pomagał……… innym. Mój kolega podziela moje zdanie. On nie tylko uszczęśliwiał……… ludzi, ale również realizował……… wszystko to, czego zawsze pragnął. Przede wszystkim poleciał…… w kosmos. To bardzo odważne plany, ale gdy…… jego marzenia się spełniły, był……… dumny, że jest moim przyjacielem.

Co Ty byś chciał robić, gdybyś miał dużo pieniędzy? Odpowiedz w 4-5 zdaniach.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

20. Pokoloruj i uzupełnij poniższy schemat dokładnymi informacjami o kategoriach gramatycznych, przez które odmienia się czasownik (nie musisz układać rymowanek)





Karta pracy — formy czasownika

4

czas

osoba

rodzaj

Z gramatyką nie bądź od dzisiaj na bakier: szedł — męski; szła — żeński; szło — rodzaj nijaki. W mnogiej dwa rodzaje, wbij sobie do głowy: szły — niemęsko-, a szli — męskoosobowy

Wiedzą o tym szprotki, wiedzą wieloryby, że orzekający, przypuszczający i rozkazujący to są trzy czasownika tryby.

tryb

postać

Mój kochany, gdzie czasownik dokonany, tam — bez najmniejszej wątpliwości — czynność już się zakończyła lub zakończy się w przyszłości.

liczba

pytania

Co ktoś robi? Co się dzieje? Czasowniki: śpiewa, dnieje

Czasownik ze słownika ma postać bezokolicznika

forma nieosobowa

CZASOWNIK

---