Opis dzieła sztuki
Frank Godwin, fragment okładki czasopisma
Frank Godwin był amerykańskim rysownikiem, twórcą komiksów, a także autorem ilustracji do książek i czasopism oraz reklam. Zasłynął również jako malarz i grafik. Artysta żył w latach 1889-1959.
Na zamieszczonym w podręczniku fragmencie okładki czasopisma przedstawiono moment nadejścia jesieni. Ilustracja namalowana jest farbami. Autor dzieła w interesujący sposób i w żartobliwym tonie ukazuje jesienny pejzaż, na którym jeszcze dominują barwy lata.
Widoczne na pierwszym planie postacie to mężczyzna i kobieta. Wydają się oni być elfami, które przybywają z odległej krainy pani jesieni, aby na życzenie swojej mocodawczyni rozpocząć na ziemi kolejną porę roku. Strój obydwojga utrzymany jest w barwach jesiennych. Mężczyzna ma na sobie czerwone, obcisłe spodnie, kamizelkę o takim samym odcieniu i fantazyjną czapkę. Pochyla się nad dorodną dynią, którą maluje na pomarańczowy kolor. Widać tylko fragment twarzy elfa, ale można odnieść wrażenie, że uśmiecha się on przy pracy. Towarzyszka mężczyzny ubrana jest w krótką, czerwoną sukienkę. Talię kobiety oplata złoty pasek, do którego przyczepiono spory trzos. Postać stoi tyłem do widza. Nie można dostrzec jej twarzy, ponieważ kobieta ma głowę uniesioną do góry. W lewej ręce trzyma paletę z farbami, a w prawej pędzel, którym maluje liście klonu na czerwono. Liście są duże, prawie takiej wielkości jak przedstawione postacie, i zajmują prawy górny róg ilustracji. Ich kolory: czerwień, żółć, brąz i zieleń kontrastują z ciemnogranatowym niebem stanowiącym tło. Widać na nim białe chmury przypominające odlatujące ptaki. Nad ziemią niebo stopniowo przechodzi w jasnoniebieskie barwy.
Z lewej strony ilustracji, jakby w dolinie, ukazano złote i zielone konary drzew. Ponad nimi, w oddali, wyłania się złote wzgórze. Na jego szczycie dość wyraźnie widać jasne mury zamku z ceglanymi wieżami. Być może jest to pałac pani jesieni. W tle obrazu rysują się ośnieżone pasma górskie w kolorze liliowym oraz zielone korony drzew.
Charakterystyczną, wyróżniającą się barwą na ilustracji jest intensywna, nasycona czerwień kontrastująca z zielenią i żółcią. Twórca dzieła specjalnie wybrał te kolory, by pokazać, że jesień może być piękną i radosną porą roku. Nastrój obrazu jest bardzo optymistyczny. Wydaje się, że dzięki zastosowanym barwom artysta chciał przegonić jesienne smutki.
Opis dzieła sztuki
„W złotym blasku jesieni”
Obraz „W złotym blasku jesieni” namalował nieznany artysta. Pejzaż przedstawia opustoszałą ulicę podczas jesiennego popołudnia.
Na płótnie ukazano drogę, przy której stoją budynek i drzewa na tle jasnoróżowego nieba. Na pierwszym planie widać zakręt ulicy usłanej suchymi, brązowymi liśćmi, które tworzą miękki dywan. Droga ta wydaje się nie mieć końca. W głębi obrazu zwęża się, następnie zakręca w prawo i znika za szarym murem. Dzięki temu odnosi się wrażenie, że prowadzi w stronę zachodzącego słońca. Ulica wyraźnie dzieli obraz na dwie części.
Po prawej stronie płótna widać klasztor oświetlony przez złoty blask zachodzącego słońca. Ledwie zarysowane szyby w oknach budowli mienią się odcieniami różu i żółci. Szaro-brązowy budynek otacza ciemny mur, również ozłocony ciepłym, pomarańczowym blaskiem. Uwagę widza przykuwają dwie bramy w murze - bliższa lepiej widoczna, dalsza - ledwie dostrzegalna. Pierwsze drzwi są bardzo jasne i błyszczą w zachodzącym słońcu. Zdaje się, że zachęcają one przechodniów do przekroczenia murów i wejścia na teren klasztorny. Wokół budowli rosną wysokie, smukłe topole, prawie bezlistne. Liście, które jeszcze pozostały na gałęziach, są brązowe, żółte i czerwone.
Z lewej strony obrazu widnieje fragment muru. Wystaje zza niego drzewo z czarnymi konarami. Zdaje się, że sięga ono nieba. Jest pięknie oświetlone przez słońce i ma się wrażenie, że sypie swe ostatnie liście na ulicę oraz dwie osoby stojące na chodniku. Postacie te są ledwo dostrzegalne na tle ciemnego ogrodzenia. Jedna osoba to kobieta w szarym płaszczu i sukni. Jej twarz jest mało widoczna. Obok niej znajduje się dziecko, odwrócone tyłem do widza. Wpatruje się ono w niebo i zachodzące słońce. Można odnieść wrażenie, że dziecko nie chce iść dalej, ponieważ zafascynowane jest widokiem złotej drogi na horyzoncie.
Obraz „W złotym blasku jesieni” jest piękny w swej prostocie. Za pomocą ciepłych barw: brązów, czerwieni i żółci, artysta stworzył nastrój spokoju i bezpieczeństwa. Późnojesienny pejzaż nieznanego malarza wzrusza i skłania do zadumy.
Opis dzieła sztuki
„Sporty zimowe” - amerykańska rycina z 1877 roku
Amerykańska rycina „Sporty zimowe” pochodzi z II połowy XIX wieku. Przedstawia grupę bawiących się dzieci na tle zimowego pejzażu.
W centrum ilustracji ukazano pnącą się do góry leśną drogę z ubitym śniegiem. Odznaczają się na nim wyraźnie ślady po płozach sanek. Droga utworzyła tor saneczkowy, na którym znajdują się dzieci. Jedne zjeżdżają na sankach z niewysokiej góry, inne wspinają się, by ponownie wykonać zjazd. Można tam również dostrzec dwóch chłopców obrzucających się śnieżkami.
Na dole ryciny, w prawym rogu, ukazane są dwie osoby spadające z sanek. Przewróciły się one podczas jazdy i nie mogą się podnieść z ziemi. Po przeciwnej stronie widać dwóch chłopców, którzy przystanęli w trakcie wspinaczki. Wyglądają oni, jakby śmiali się z nieszczęścia kolegów.
W lewym górnym rogu rysunku widnieje okazały piętrowy dom z dwiema facjatkami. Od tyłu budynek jest osłonięty zielonym lasem świerkowym. Kolory drzew są niewyraźne, jakby ukryte w zimowej mgle. Dach domostwa przysypany jest grubą warstwą białego puchu. Z przodu budynku widać beżowy płot, który biegnie tuż przy torze saneczkowym. Przy ogrodzeniu stoją dwie słabo widoczne postacie. Być może są to dorośli, którzy obserwują zabawy dzieci.
Z prawej strony obrazu znajdują się drzewa z grubymi, jasnobrązowymi pniami i przyprószonymi śniegiem gałęziami bez liści. Pod drzewami stoją trzy osoby. Najprawdopodobniej są to dwie dziewczynki z matką lub nianią. Ich stroje różnią się od ubioru pozostałych postaci. Płaszcze i sukienki tej trójki są bardzo eleganckie, a na ich głowach widać kolorowe kapelusze. Panienki przyglądają się dzieciom i nie biorą udziału w zimowych zabawach.
By ukazać piękno zimy, do wykonania ilustracji artysta użył zimnych kolorów: białego, niebieskiego i szarego. Biel śniegu kontrastuje z barwami pozostałych elementów rysunku. Jedynie ubrania postaci przedstawione są za pomocą cieplejszych barw, choć niezbyt intensywnych. Kompozycja ryciny jest dynamiczna. Na ilustracji wyraźnie widać ruch, zabawę i radość z uprawiania sportów zimowych. Kiedy patrzy się na pejzaż, wydaje się, że słychać skrzypienie sanek na śniegu, śmiech i wesołe głosy bawiących się dzieci.
Opis dzieła sztuki
John Brett „Wyspa Wright”
Obraz „Wyspa Wright” jest autorstwa angielskiego malarza Johna Bretta, żyjącego w latach 1831-1902. Dzieła tego mało znanego artysty przedstawiają przeważnie pejzaże morskie i krajobrazy ukazujące wybrzeża Wielkiej Brytanii. Do charakterystycznych cech twórczości malarza należy stosowanie szerokiej gamy barw. Obrazy Johna Bretta nawiązują do idei Bractwa Prerafaelitów. Była to grupa angielskich artystów tworzących w latach 1848-1851. Dla swojej twórczości czerpali oni inspirację z natury. W dziełach pragnęli jak najwierniej naśladować przyrodę i oddawać jej piękno.
Obraz zamieszczony w podręczniku do kształcenia literackiego i kulturowego na s. 162 przedstawia wyspę Wright, leżącą na południe od wybrzeży Anglii. Na pejzażu ukazano słoneczne, wiosenne popołudnie. Na pierwszym planie, z lewej strony płótna, widać niewielkie wzniesienie, pokryte bujną trawą. Rośliny nie odzyskały jeszcze soczystej zieleni po zimie. Na pagórku rosną cztery wysokie drzewa. Mają jasnobrązowe, dosyć grube pnie oraz gałęzie w niektórych miejscach pokryte już świeżymi liśćmi. Drzewa są lekko pochylone, zapewne od wiatru wiejącego znad morza. W ich cieniu spoczywa chłopiec. Postać jest słabo widoczna, gdyż jej brązowe ubranie zlewa się z oliwkowo-zieloną trawą. Poniżej, u stóp wzniesienia, stoi dziewczynka z prawą ręką uniesioną do góry. Ubrana jest w czarną sukienkę. Wydaje się, iż zrywa kwiaty i pokazuje je chłopcu.
Na drugim planie, z prawej strony obrazu, namalowano drzewa, których liście złocą się w promieniach słońca. Zza drzew widoczne jest kolejne wzniesienie porośnięte fioletowymi wrzosowiskami.
Z głębi pejzażu wyłania się fioletowo-niebieskie morze. W blasku słońca fale mienią się odcieniami różu, błękitu i żółci. Na tle wody, w oddali, słabo zarysowują się białe żagle statku. Obszar morza niepostrzeżenie przechodzi w różowe niebo. Wysoko ponad horyzontem jest ono jasnofioletowe, z białymi chmurami.
Do namalowania obrazu autor wykorzystał bardzo szeroką gamę barw. Stonowane kolory ciepłe i zimne tworzą harmonijną całość. Na kilku planach artysta szczegółowo przedstawił bujną roślinność wyspy. Z płótna tchnie spokój i optymizm. Widz patrzący na pejzaż ma wrażenie, że wyspa Wright jest oazą szczęścia.
Opis dzieła sztuki
Claude Monet „Ogród artysty w Vetheuil”
Claude Monet żył w latach 1840-1926. Urodził się w Paryżu. Był twórcą i czołowym przedstawicielem nowego nurtu w malarstwie - impresjonizmu. Nazwa tego kierunku powstała od tytułu obrazu artysty „Impresja - wschód słońca”. Malarstwo impresjonistyczne polegało na utrwalaniu w dziełach ulotnych wrażeń i nastrojów za pomocą kolorów, światła oraz barwnych plam.
Vetheuil to mała wioska nad brzegiem Sekwany. Claude Monet przeprowadził się tam w 1878 roku. Twórca był tak bardzo zauroczony tym pięknym zakątkiem, że uwiecznił go na wielu płótnach.
Na obrazie Claude'a Moneta zamieszczonym w podręczniku do kształcenia literackiego i kulturowego na s. 220 został przedstawiony ogród latem. Na pierwszym planie widoczne jest pole żółtych słoneczników. Rosną one bardzo gęsto, jeden przy drugim. Spośród zielonych liści wynurzają się ich głowy, pochylone pod ciężarem nasion. Pomiędzy złoto-brązowymi słonecznikami namalowane są niebieskie kwiaty, ale nie przyciągają one uwagi odbiorców na dłużej.
Pole słoneczników rozdzielają pnące się do góry, dość wąskie, kamienne schody. Wśród kolorowych kwiatów są one różowo-szare. Na schodach stoi dwoje dzieci w żółtych słomkowych kapeluszach i jasnych sukienkach. Postacie te są słabo widoczne z powodu otaczających je kwiatów. Dzieci wydają się zatrzymane w ruchu. Jedno z nich, stojące niżej, trzyma się szarej poręczy ukrytej w zielonych liściach. U dołu schodów rosną niższe od słoneczników kępy czerwonych i różowych roślin, podobnych do malw. Kwitną one po obu stronach skrawka ziemi, widocznego na dole płótna, u podnóża schodów.
W głębi obrazu, za polem słoneczników, widać połączone ścianą dwa jasne domy. W lewym górnym rogu można dostrzec różowo-szary dach z kominem i część muru z niedużym oknem. Z prawej strony znajduje się budynek namalowany w barwach pastelowych. Jest on dobrze widoczny, ponieważ ma granatowy dach z dwoma niewielkimi świetlikami. Przed domem stoi jasnoniebieski płot z ukośnych sztachetek. Ponad budynkami rozciąga się ciemne, prawie granatowe niebo, kontrastujące z ciepłą kolorystyką ogrodu.
Wszystkie elementy dzieła namalowano drobnymi, lecz wyraźnymi pociągnięciami pędzla. Kontury postaci i przedmiotów są niezbyt wyraźne. Artysta przede wszystkim skupił się na kolorystyce prezentowanych elementów. Na obrazie dominują głównie ciepłe barwy, choć pojawiają się też takie kolory jak granat. Malarz subtelnie zaznacza kontrasty i światło. Wydaje się, że pragnie za pomocą odpowiedniej kolorystyki uchwycić atmosferę letniego, spokojnego dnia.