1.Konstrukcja i zasada działania kotwicy z poprzeczką i kotwicy patentowej.

- Halla - kotwica należąca do rodziny kotwic patentowych, bezpoprzeczkowa, podstawową jej cechą jest to, że posiada odchylane (ruchome) ramiona połączone z trzonem. Inne kotwice patentowe: Grusiona, Rimona (K=3-6 wsp. siły trzymania), Byersa, itd.; masa spotykanych kotwic 50kg-20T, kąt odchylenia ramion 45°, ramiona odlewane ze staliwa, trzony z kutej stali, masa ramion wynosi przynajmniej 60% masy kotwicy, szerokość trzonu u podstawy A=18,6
, pozostałe parametry w funkcji szerokości trzonu, jest to najczęściej stosowana kotwica;

2.Definicje wymiarów głównych kadłuba i płaszczyzn odniesienia.

PŁASZCZYZNA SYMETRII (PS)- pionowa wzdłużna płaszczyzna dzieląca kadłub na 2 równe części. PŁASZCZYZNA WODNICY KONSTR. PWK- jest to powierzchnia wody spokojnej przecinajacej kadłub znajdujący się w umownym konstrukcyjnym stanie załadowania. Przecinając kadłub tworzy wodnicę konstrukcyjną WK która najczęściej pokrywa się z letnią wodnicą pływania. PŁASZCZYZNA OWRĘŻA-jest to płaszczyzna pionowa prostopadła do PS oraz PWK i prowadzona w połowie długości statku między pionami. PŁASZCZYZNA PODSTAWOWA PP- jest to pł pozioma równoległa do PWK i przechodząca przez górną krawędź stępki na owrężu (w połowie długości statku między pionami. PŁASZCZYZNA STĘPKI- pł prostopadła do Psi przechodząca przez linię stępki.

WYMIARY GŁÓWNE STATKU: Długość całkowita L_c -odległość pozioma mierzona w PS miedzy prostymi prostopadłymi do WK i przechodzącymi przez najbardziej wysunięte do dziobu i do rufy stałe punkty kadłuba. Szerokość całkowita B_c- odległość pozioma mierzona prostopadle do PS statku między najbardziej na zewnątrz wysuniętymi stałymi punktami kadłuba. Wysokość boczna H- odległość pionowa mierzona w połowie długości statku między pionami od PP do górnej krawędzi pokładnika przy burcie statku. Zanurzenie T- odległość od PP do Letniej Wodnicy Pływania. Wyporność D[t]- jest to masa wody wypartej przez statek równa masie całkowitej statku mierzona przy zanurzeniu do LWŁ przy gęstości wody 1,025 t/m³. Wypór W- siła równoważąca ciężar kadłuba statku wyrażana w kN lub t. Nośność P_N- różnica całkowitego ciężaru statku i ciężaru statku pustego mierzona do LWŁ w wodzie o gęstości 1,025 t/m³. Ładowność P_L- max dopuszczalna masa lub ciężar ładunku mierzona przy zanurzeniu do LWŁ przy gęstości 1,025 t/m³

3Łańcuch kotwiczny - wykonany ze stali o NW, PW, WW, ale o parametrach wyższych niż dla kadłuba:

NW 305-490 MPa; PW 490-690 MPa (do kalibrów łańcucha) WW >690 MPa (kaliber >20,5 mm)

Kaliber łańcucha to średnica pręta, z jakiego zostało wykonane ogniwo zwykłe.

Długość łańcucha max 350 m, stosunek długości łańcucha do głębokości kotwiczenia wynosi 5/8. Łańcuch składa się z przęseł (szakli) połączonych w sposób: 1 przęsło kotwiczne, klika do kilkunastu przęseł pośrednich, 1 przęsło komorowe. Przęsła składają się z ogniw, w których wyróżniamy ogniwa:

+ zwykłe

- rozpurkowe - bezrozpurkowe (D<15 mm) - duże rozpurkowe

- końcowe (duże bezrozpurkowe) - kenter (zwykłe lub szaklowe) - łączące

Oznakowanie łańcucha - za złączeniem 1 i 2 przęsła maluje się 1 ogniwo na biało i dodatkowo zamieszcza się jedną opaskę z benefowego drutu, za złączeniem 2 i 3 przęsła dwa ogniwa na biało i 2 opaski.

4WYPOSAŻENIE CUMOWNICZE:

- liny cumownicze - pachoły - przewłoki - kluzy cumownicze

- stopery - rolki kierujące - wciągarki - bębny linowe, gretknagi

Liny i ich rodzaje - dobiera się je na podstawie współczynnika dobierania lin (N_c), ilość lin na statku 20-21, długość liny 30-200m, całkowita siła zrywająca 29-735kN

Stalowe - wykonane są z ocynkowanego drutu stalowego o odpowiedniej wytrzymałości i pokrytej ochronną warstwą smoły, najczęściej stosowana jest lina sześciosplotowa.

Wymagania dotyczące lin:

- nie może się samoczynnie rozkręcać

- podlega próbom na skręcanie

- podlega próbom na zaginanie

- podlega próbom na rozciąganie

Włókienne - wykonana może być z włókna naturalnego (manikowe, sizalowe, konopne) lub sztucznego.

Konstrukcja - z włókien skręcamy nitki, z nitek pokrętki, z pokrętek linę. Stosujemy liny 3 lub 4 pokrętkowe okrętkowe mogą one być skręcone lub plecione (mniejsza rozciągliwość i wytrzymałość, ale częściej stosowane). Podstawowe parametry liny:

- masa właściwa [kg/m] - wytrzymałość na rozciąganie - wytrzymałość na węzeł

- wytrzymałość na pętle - trwałość - elastyczność

- chłonność wody - wpływ światła, chemikaliów i wody morskiej

Pachoły - służą do zamocowania liny po ściągnięciu z wciągarki, wykonane z blachy okrętowej lub staliwa, mocowane do pokładu za pomocą spawania. Rodzaje pachołów:

- pojedyncze krzyżowe - podwójny prosty - podwójny krzyżowy - podwójny skośny

Przewłoki - są mocowane w rejonie nadburcia. Rodzaje przewłok:

- wargowe - rolkowe (1 do 4-rolkowe) - z poziomą rolką prowadzącą - rolkowo-wargowe

Stoper - unieruchomienie liny po zdjęciu z wciągarki przed obłożeniem na pachole (linowy, szczękowy)

Wciągarki - napęd hydrauliczny lub elektryczny, na rufie stosowane są kabestany cumownicze (wciągarki o pionowej osi obrotu). Wciągarki o regulowanym naciągu samoczynnie wybierają liny, gdy naciąg przekroczy określoną wartość samoczynnie luzują liny. Prekość wyciągania liny przy oporze nominalnym wynosi 18 m/min co jest w przybliżeniu równe 0,3 m/s. Rodzaje wyciągarek:

- cumownicza niezależna od kotwicznej - cumownicza wyposażona w dołączany zestaw kotwiczny

- wciągarki kotwiczne wyposażone w głowicę cumowniczą.

Rozmieszczenie urządzeń cumowniczych na statku - w strefie dziobowej i rufowej po 2/4/6 pachoły na statkach małych/śr./dużych; na śródokręciu 1-6 pachołów;

Urządzenia holownicze - lina holownicza oraz pachoły;

5. Żurawie bomowe:- lekkie do 10 t montowane w parach - ciężkie pow. 10 t montowane pojedynczo

Udźwig - największa dopuszczalna masa podnoszonego ładunku wraz z masą osprzętu pomocniczego stosowanego do mocowania ładunku tj. palet, chwytaków, trawersów

Budowa żurawia bomowego:

- maszt lub kolumna (dwunożny, bramowy)

- bom - rura cienkościenna o odpowiednim profilu, oparty jest na maszcie w przypadku żurawi lekkich, a w przypadku ciężkich na pokładzie; górny koniec bomu to hak a dolny to pięta

- układ topenanty - topenanta to lina służąca do zmiany kąta nachylenia bomu, zmiany wysięgu

- układ rehnera - lina służąca do podnoszenia ładunków

- układ gai - służy do przemieszczania bomu poziomego, składa się z sztendera i talii;

W układzie żurawia lekkiego występuje tzw. protender służący do unieruchomienia bomu przy pracy bomami sprzężonymi - mniejszy udźwig niż przy pracy pojedynczej: P_ciężar=(0,4-05)udźwig.

Osprzęt pomocniczy:

- stały - elementy osprzętu połączone nierozłącznie z bomem i masztem

- zdejmowalny - elementy połączone rozłącznie (bloki, haki, łańcuchy)

DOR - największe dopuszczalne obciążenie określone na podstawie obciążenia zrywającego.

Specjalne układy olinowania lekkich żurawi bomowych:

- system Flanela - dzięki zamocowaniu gai w jednej poprzecznej linii z łożyskami bomu hak bomu jest przemieszczany w płaszczyźnie pionowej równoległej do płaszczyzny symetrii statku

- układ Bela - odpowiedni układ gai umożliwia samoczynne podnoszenie się haku bomu w płaszczyźnie pionowej przy przekroczeniu określonego naciągu w renerze powodującego wzrost naciągu gai.

Ciężkie żurawie bomowe (do 50 t i do 100 t) - montowane są wyłącznie pojedynczo w łożyskach pokładowych w płaszczyźnie symetrii. We wszystkich układach olinowani występują talie. Rodzaje ciężkich żurawi bom,:

- z tradycyjnym układem olinowania (z gaiami - Norwich, Hatlopa)

- dwu-patentowe (bez gai - Wella, Stulckena)

- z napędem obrotu umieszczonym przy łożysku bomu (Gemini, Atlas)

6.wskaznik wyposarzenia

7.pojęcia krętlik, łącznik Kentera, kaliber łańcucha.

Kaliber łańcucha to średnica pręta, z jakiego zostało wykonane ogniwo zwykłe.

8.praca sprzężona i równoległa żurawi bonowych

9.Typowe konstrukcje żurawi pokładowych wysięgnikowych

- urządzenia dźwigowe - żurawie bomowe, pokładowe (wysięgnikowe) oraz suwnice bramowe (pomost z przejezdnym wózkiem, kolumny, składane wysięgniki na czas rejsu wychodzące z pomostu); żurawie obrotowe stacjonarne lub samojezdne (przejezdne w poprzek, wzdłuż oraz wzdłuż i w poprzek)

10.materiały konstrukcyjne kadłuba statku

ELEMENTY KONSTRUKCYJNE KADŁUBA. BLACHA OKRĘTOWA (wykonuje się elementy poszycia które układa się w passy poszycia biegnące wzdłuż kadłuba. Typoformaty blach - są to zestawienia wymiarowe blach. Wyróżnia się blachy: cienkie do 10mm są stopniowane co 0,5 mm; średnie od 10 do 20mm co 1mm; blachy grube 22-32 co 2mm, pow 32mm co 4mm. (stępka płaska, obło, pas wzmocnień lądowych, mocnica burtowa, mocnica pokładowa). PROFILE OKRĘTOWE: -profile hutnicze (kształtowniki) na usztywnienie poszycia (płaskownik, kątownik nierównoramienny) KN 45*30*4, KN 200*100*12; profile spawane (mocnik, środnik, teownik spawany, ceownik spawany). RUSZT: -otwarty to pojedyncze poszycie z usztywnieniem po jednej stronie; -zamknięty to podwójne poszycie z wew. elementami; 1) Belki główne - usztywnienie zwykłe pierwszego rodzaju s=(600-900)mm. Kierunek przebieg usztywnień zwykłych określa rodzaj układu wiązań poprzeczny lub wzdłużny (pokład, burta, dno) a w przypadku grodzi pionowy lub poziomy. 2)Belki pomocnicze- usztywnienia ramowe - wiązany - są to usztywnienia drugiego rodzaju są wykonane z profilu spawanego, kierowane prostopadle do profilu pierwszego rodzaju prostopadle

11.typy i zasada działania stopera i zwalniaka łańcuchowego kotwicznego

Stopery łańcucha kotwicznego:

- mocowanie, utrzymanie kotwicy przy burcie; oblicza się go na podwójny ciężar kotwicy

- utrzymanie statku na kotwicy; oblicza się go na 0,8 obciążenia zrywającego łańcuch

Znajdują się one zaraz za wylotem kluzy kotwicznej na pokładzie (pomiędzy kołnierzem pokładowym a wciągarką). Umieszczone są na nachylonej podstawie na fundamencie. Rodzaje stoperów:

- szczękowe - na zasadzie ścisku 1 lub 2 szczęk: cierny (docisk szczęki do podstawy poziomych ogniw lub 2 szczęki ściskają w pionie), zaporowe (pionowa szczęka wchodzi w ogniwa i zapiera poziomo biegnące ogniwo)

- zapadkowe - na zasadzie zapadki, przesuw łańcucha tylko w 1 stronę, zapadka nie może być za twarda (ścinanie łańcucha) lub za miękka (zaokrąglanie zapadki)

- mimośrodowe - dźwignia zamocowana mimośrodowo docisk łańcuch do postawy

- łańcuchowe - przekładane przez łańcuch kotwiczny lub zaczepiane hakiem (f. pomocnicza dociąganie lub regulowanie głównych stoperów)

Zwalniak ł. kotwicznego - stosowany jest z powodu wymagania mówiącego, że zamocowanie łańcucha kotwicznego musi być mocne i niezawodne, ale musi też umożliwić natychmiastowe zwolnienie łańcucha. Obciążenie zwalniak wynosi ok. 0,1 obciążenia zrywającego łańcuch

Wyróżniamy zwalniaki: - klinowy - szczękowy

12.wodoszczelność,strugoszczelność,gazoszczelność

- wodoszczelność - woda o określonym ciśnieniu nie przenika przez zamknięcia

- strugoszczelność - woda nie przenika przez zamknięcie przy zalewaniu przez falę

- gazoszczelność - gaz o określonym ciśnieniu nie przenika przez zamknięcia

13.Omów typy pokryw lukowych

1. Otwory lukowe zamykane pokrywami lukowymi (opierają się na zrębnicach o wys. 600 mm w I rejonie i 4500 mm w rejonie II)

Wymagania do pokryw lukowych:

- strugoszczelność - łatwość otwierania i zamykania - niski koszt produkcji i eksploatacji

- odpowiednia wytrzymałość na obciążenia dynamiczne wewnętrzne i zewnętrzne

- niewielka ilość miejsc potrzebna do składowania pokryw na pokładzie przy otwartym luku

- jak najmniejszy ciężar

Rodzaje pokryw:

1. Przenośne drewniane - zabezpieczane brezentem i sztabami lub siatkami

1. okute blachą lub ocynkowanym profilem stalowym

2. kilka desek drewnianych grubych na kilka cm (6 cm)

3. długość ok. 1,5 m, szerokość 60-80 cm

4. przenoszone i wyjmowane ręcznie

5. opierają się na zrębnicy luku o wyjmowanych przenośnych rozpornicach lukowych osadzonych w gniazdach lub zrębnicy

6. pokryte co najmniej 2 warstwami nieprzemakalnego brezentu umocowanego płaskownikami dociśniętymi do zrębnicy za pomocą klinów, sztab, śrub lub mimośrodów

2. Pokrywy stalowe:

1. urządzenia uszczelniające (uszczelnienia)

2. urządzenia dociskające:

- śrubowe - noskowe - hakowe - inne, samoczynne

3. urządzenia unoszące:

- dla pokryw przemieszczających się poziomo (ręczny podnośnik, hydrauliczne)

4. urządzenia do otwierania i zamykania

- hydrauliczne - napęd silników elektrycznych - napęd liną urządzenia dźwigowego

Typy pokryw stalowych:

1. jednociągowa (single pull - napęd jedną pokrywą) - mogą być trojakiego rodzaju (napęd linowy, łańcuch bez końca (silnik elektryczny), silnik wbudowany w pokrywę); starszy typ pokryw stosowany na pokładach górnych to pokrywy dociskane urządzeniami śrubowymi (szereg wąskich pokryw każda na 4 kołach jezdnych osadzonych na mimośrodach)

2. składane (folding, multifolding) - stosowane na górnych i dolnych pokładach, segmenty połączone zawiasowo, przynajmniej 2 segmenty z każdej strony, uruchamiane za pomocą liny lub hydraulicznie

3. pociągane wprost (direct pull) - odmiana składanej stosowana jedynie na pokładzie górnym

4. zwijane (roll stowing) - koło jezdne na ostatniej pokrywie, przy zamkniętej pokrywie spoczywa w zagłębieniu toru jezdnego (żeby z niego wyjechać trzeba unieść pokrywę)

5. odtaczane:

- na burty (side rolling) i ku końcom (end rolling) - 2 segmenty obejmuje 2 otwór lukowy, urządzenia unoszące hydrauliczne lub z napędem elektrycznym

- unoszone i odtaczane (lift'n'roll) - jeden segment ma koła jezdne, drugi zaczepy, na które działają siłowniki hydrauliczne i pierwszy podjeżdża pod drugi

6. pontonowe (pontoon)

pontonłuskowe (sliding) - na międzypokładach, nie mają uszczelnień

14.Omów typy wrót dziobowych,rufowych i burtowych.

1. Wrota (furty):

Wymagania: wodoszczelność, wytrzymałość zamknięcia = wytrzymałości poszycia w miejscu zamknięcia.

Dziobowe:

- obrotowo podnoszona część dziobowa, platforma stanowiąca wodoszczelne zamknięcie

- otwierane na burty połówki poszycia, pokrywa wodoszczelna (pomost nie spełnia)

- z pomostem wjazdowym stanowiącym płaskie zakończenie dziobu

Rufowe:

- z rampą osiową (pomostem wjazdowym) - z rampą ukośną

Burtowe:

- z zawiasami w dolnej, górnej lub burtowe (bocznej) krawędzi otworu

15.Omów drzwi klasy 1,2,3 wg wymagań SOLAS oraz konstrukcję włazów

Drzwi:

1. wodoszczelne (odpowiednia sztywność, uszczelnienia klinowe mosiężne, obramowanie spawane lub śrubowane do grodzi):

- klasa I - drzwi zawiasowe zamykane na rygle klinowe z obu stron otwór grodzi; instalowane nad pokładami, których dolna powierzchnia w najniższym punkcie leży nie niżej niż 2,13 m ponad najwyższą podziałową wodnicą ładunkową

- klasa II - drzwi zasuwane poziomo lub pionowo poruszane ręcznie, urządzenie zamykające z obu stron drzwi oraz z miejsca powyżej pokładu grodziowego za pomocą pokrętła; czas zamykania max. 90 s, stosowane tam gdzie progi ich są pomiędzy najwyższą podziałową wodnicą ładunkową a obszarem stosowania drzwi klasy I; stosowane bez ograniczeń, ale dla liczby drzwi wodoszczelnych 2-5, a poniżej nie ma być pomieszczeń pasażerskich;

- klasa III - drzwi zasuwane poruszane automatycznie (mechanicznie) i dodatkowo ręcznie; czas zamykania 60s, zdalnie zamykane ze stanowiska manewrowego, ale można je otworzyć na miejscu ( i ponownie zamknąć ze stanowiska z sygnałem), jeśli zamknięte na miejscu nie można ich otworzyć ze stanowiska manewrowego; zasilanie z 2 niezależnych źródeł; stosuje się je, gdy liczba drzwi przekracza 5 lub jest mniejsza, ale pod pokładem grodziowym znajdują się pomieszczenia dla pasażerów;

b) strugoszczelne c) gazoszczelne

d) zwykłe:

- zewnętrzne - bez wymagań szczelności, bez docisków ryglowych, stosowane w nadbudówkach, wykonywane z drewna, stali i aluminium

- wewnętrzne - stalowe lub aluminiowe do pomieszczeń gospodarczych i sanitarnych, a drewniane do kabin itp., drzwi muszą mieć izolacje jeśli są przeciwogniowe

- specjalne - dzielone, do chłodni lub inne przesuwane

Włazy:

1. Otwierane w trakcie eksploatacji statku (tzw. awaryjne) - wymiary 400x400 - 1200x1200; wysokość zrębnic włazów w rejonie I 600 mm, w II 450 mm

2. Kontrolne (montażowe)

16.Omów rozmieszczenie i przeznaczenie zbiorników na statku.

17.Rola towarzystw klasyfikacyjnych i Międzynarodowej Organizacji Morskiej

rola Instytucji Klasyfikacyjnych

-opracowywanie i wydawanie przepisów klasyfikacyjnych i budowy statków; -zatwierdzanie dokumentacji technicznej, projektów konstrukcji i wyposażenia pod kątem ich zgodności z przepisami; -nadzór nad budową i remontami oraz nad eksploatacją statków; -nadawanie klasy statkowi oraz przedłużenie klasy na podstawie przeprowadzonych przeglądów i prób; -prowadzenie rejestru, czyli spisu statków klasyfikowanych przez towarzystwo; -współpraca z przemysłem okrętowym, placówkami naukowymi, przedsiębiorstwami żeglugowymi, org. morskimi oraz organami administracji morskiej

18.układy wiązań kadłuba

UKŁADY WIĄZAŃ KADŁUBA: 1) Poprzeczny gdy pokład burta i dno są usztywnione poprzecznie (jest stosowana dla statków mniejszych); 2)Układ wiązań wzdłużny gdy pokład burta i dno są usztywnione wzdłużnie; 3)Mieszany: pokład jest konstruowany we wzdłużnym ukł. Wiązań a burta i dno w poprzecznym; pokład i dno w wzdłużnym a burta w poprzecznym. Dla wzdłużnego i mieszanego układu stosuje się je we śródokręciu PODSTAW EL KONSTR. : 1.poprzeczny układ wiązań : pokład-pokładniki poprzeczne, wzdłużniki pokładowe , burta- wręgi burtowe poprzeczne, wzdłużniki burtowe, dno - denniki poprzeczne, wzdłużniki denne, 2.wzdłużny układ wiązań : pokład-pokładniki wzdłużne., pokładniki ramowe, wzdłuzniki pokładowe burta-wręgi burtowe wzdłuzne. wręgi ramowe, dno-wręgi wzdłuzne denne, denniki ramowe, wzdłużniki denne, 3.mieszany układ wiązań: pokład-pokładniki wzdłużne , pokładniki ramowe, pokładniki poprzeczne burta-wręgi burtowe poprzeczne i ramowe dno-denniki poprzeczne, wzdłużniki denne

19.konstrukcja pokładu i dna podwójnego

a)Dno podwójne - konstrukcja składająca się z dna wew i zew z usztywnieniami. ZALETY: strefa bezp przy uszkodzeniach kadłuba; uzyskujemy pomieszczenie na zbiorniki z zapasami i balastem; uzyskujemy płaskie dno ładowni; łatwiejsze zapewnienie wytrzymałości wzdłużnej statku. Dno podwójne w poprzecznym układzie wiązań (stępka płaska; pas nadstępki; poszycie dna wewnętrznego; poszycie dna zew; płytka krawędziowa (krawężnica)- a)pozioma; b)nachylona w dół; c)nachylona w górę; poszycie obła; poszycie burty; wzdłużnik denny środkowy b.o. drugiego rodzaju; wzdłużnik denny boczny; otwory ulżeniowe; denniki poprzeczne pierwszego rodzaju b.o.; skalopsy.

Dno Podwójne we Wzdłużnym Układzie Wiązań --> [Author:M] : wzdłużnik denny środkowy; wzdłużnik denny boczny; wręgi wzdłużne dna wew profil hutniczy pierwszego rodzaju; denniki ramowe poprzeczne b.o. drugiego rodzaju; skalops; otwór montażowy; otwory ulżeniowe; płaskowniki usztywniające dennik; wręg burtowy poprzeczny

b)Konstrukcja pokładu

20.konstrukcja grodzi płaskich i falistych

Grodzie płaskie z uszczelnieniami - poziome pasy poszycia o stopniowej grubości, układ usztywnień poziomy lub pionowy (najczęściej stosowany ze względu na przeważające obciążenia i rozpiętości usztywnień), zamocowani usztywnień węzłówkowe (najczęściej) lub swobodne i spawane.

Grodzie faliste (profilowane, pionowa fala) -

składają się z samego poszycia o odpowiednim profilu;

- pionowa fala stosowana jest na masowcach do grodzi oddzielających ładownie. Posadawiane są na cokołach, których górna krawędź jest na tej samej wysokości co górna krawędź zbiornika obłowego. Pasy poszycia ułożone są pionowo.

- pozioma fala - stosowana na statkach do przewozów płynnych, poprzeczne i wzdłużne grodzie z poziomo ułożonymi pasami poszycia

21.konstrukcja skrajników.

Skrajnik dziobowy - 0,05-0,075 od PD, dla statków o L>200 m minimalnie 10 m od PD; jest to przedział, który rozciąga się od dziobu do grodzi zderzeniowej, w dolnej jego części znajduje się zbiornik balastowy oraz komory kotwiczne łańcucha kotwicznego. Konstruowany jest w poprzecznym układzie wiązań, maksymalny odstęp między usztywnieniami wynosi 600 mm. Nad skrajnikiem znajduje się dziobówka, w której znajdują się magazynki bosmańskie, a na jej pokładzie wyposażenie kotwiczne.

Skrajnik rufowy - (śruba napędowa); są też pędniki zamontowane w innych miejscach. Na zewnątrz w skrajniku rufowym 1lub kilka płetw steru.

Długość skrajnika rufowego konstruktorzy projektują aby była jak najmniejsza (bo nie za wiele ma się tam znajdować).

Wysoki zbiornik balastowy, stąd nie może być aż tak wykorzystywany do przewozu różnych płynów.

Skrajnik rufowy - ograniczony grodzią skrajnika rufowego: nie ma przepisów jak daleko ona ma być.

Bardzo ważne bo tam przecinają się dwa bardzo ważne linie teoretyczne: pion rufowy i oś linii wału (rys 46)

Odnośniki:

p-r - pion rufowy (oś steru); k-r - kosz rufowy; m - między pokład; z-b - zbiornik balastowy; o-l-w - oś linii wału; o-s - odlew staliwny; g-s-r - grodź skrajnika rufowego

Pochwa wału trzyma się na dwóch elementach:

- piasta wału (odlew

- piasta wału napędowego tylnicy

Przykład tylnicy zamkniętej i otwartej:

1 - ramię śrubowe tylnicy; 2 - ramię sterowe; 3 - stopa tylnicy;

4 - głowica tylnicy; 5 - piasta wału śrubowego; 6 - okno sterowe tylnicy

Zależność elementów dna śrubowego rufowego od średnicy śruby:

a ≥ 0,2 A [m] 2R = A

b ≥ (0,7 - 0,04 Z) [m] Z - liczba skrzydeł śruby

c ≥ (0,48 - 0,02 Z) * A [m]

e ≥ 0,07 A [m]

W skrajniku rufowym znajdują się:

1 - Maszyna sterowa

2 - Zbiorniki wody pitnej

Rodzaje sterów:

1). Ster typu zawiasowego

2). Ster typu Simplex

3). Ster podparty częściowo zrównoważony (część zakreskowana porusza się)

4). Ster podwieszany.

5). Ster częściowo zrównoważony zawieszony na wsporniku

6). Ster aktywny

7). Ster Beckera

Skrajnik rufowy - tylko konstrukcja poprzeczna; pełna lub niepełna rama nadająca kształt, usztywniająca oraz wzmacniająca ją lokalnie.

22.Instalacja balastowa na statku

Funkcja:

- opróżnianie i napełnianie zbiorników balastowych - przepompowywanie balastu między zbiornikami

Zadania:

- zapewnienie odpowiedniego obciążenia statku w stanie bez załadunku

- umożliwienie odpowiedniego przegłębienia statku

- zapewnienie odpowiedniej stateczności statku pustego i załadowanego

Elementy:

- zbiorniki balastowe - w skrajniach, denne (obłowi), skrzydłowe, burtowe

- rurociągi - rury stalowe, bez szwów, ocynkowane, ciągnione d≥18√V [mm]

- zawory i skrzynie zaworowe (ssąco-tłoczące) - przepompowywanie zbiorników; wykonane z żeliwa;

- pompy balastowe - opróżnianie zbiorników balastowych; wydajność zależy od pojemności największego zbiornika balastowego, powinna być taka żeby zapełnić w czasie 4-6 h (10-12h) zbiorniki; prędkość dopływu wody minimalnie ma wynosić 2 m/s. Wydajność pompy powinna wynosić:

V≥0,25πd²_max*ω_min*3,6*10^-3­ , d_max-max, średnica rozgałęzienie, ω_min-najmniejsza dopływu (2m/s)

23. INSTALACJA ZĘZOWA (osuszająca) - wyrzuca wodę z dna statku za burtę. Osusza:

- ładownie - na końcach instalacji zęzowej są kosze ssawne o pojemności 0,2m³ umieszczone w studzienka zęzowych; poprzez zawory zwrotne woda kierowana jest do zbiorczych skrzyni zaworowych (lub/a stamtąd zbiornika wody brudnej)

- maszynownie - na końcach instalacji zęzowej występują osadniki umieszczone w studzienkach zęzowych; z nich woda przechodzi przez pompę tłokową i trafia do zbiornika retencyjnego, w którym zachodzi sendymentacja grawitacyjna; olej z górnych warstw pompą zębową przetransportowany jest do zbiornika oleju brudnego a woda do odolejacza, jeśli po odolejaczu woda jest za brudna (15ppm) wraca do zbiornika retencyjnego; wyróżniamy odolejacze grawitacyjne (laminarny - płytki ustawione pod odpowiednim kątem, wykorzystanie lepkości oleju) oraz koalescencyjne (woda przechodzi przez włókninę - 0,3-0,5mm)

- międzypokłady - tunele wałów napędowych - przedziały ochronne (koferdamy-ładownie) - zbiorniki głębokie - skrajniki (ręczna pompa osuszająca - ssąca)

24.co to są linie teoretyczne kadłuba

Linia teoretyczna - linia przecięcia kadłuba: wręg budowlany

25.metoda całkowania przyblirzonego

26.Wolna burta

Wolna burta = wysokość boczna - zanurzenie konstrukcyjne (W_b = H - T)

27.Plan znaków zanurzenia

28.Rodzaje korozji.

29.Metody ochrony przed korozją.

30.Siły zewnętrzne działające na statek

Siły zewnętrzne działające na statek (powodujące obciążenie konstrukcji kadłuba).

Podział ze względu na sposób oddziaływania na kadłub:

1. powierzchniowe - oddziaływają na powierzchnię wiązań pod różnymi kątami, w kierunkach normalnych i stycznych do powierzchni (mogą oddziaływać statycznie lub dynamicznie)

- ciśnienie wody zaburtowej - na zanurzoną część kadłuba

- ciśnienie ładunku ciekłego i zapasów ciekłych - oddziaływanie miejscowe wokół zbiornika na wiązania

- naciski ładunku stałego i sypkiego - oddziałują też w kierunkach normalnym i stycznym

- ciśnienie wiatru - nadwodne zew. elementy konstrukcji tj. burta, nadbudowa

b) masowe - działają na elementy objętości kadłuba

- siły ciężkości - kadłuba, ładunku, zapasów

- siły bezwładności - przy niejednostajnych ruchach statku (obciążenie dynamiczne)

Siły dynamiczne są znaczące, gdy przyspieszenia ruchu statku są tego samego rzędu co przyspieszenia ziemskie i muszą być koniecznie uwzględniane.

31.siły wewnętrzne działające na statek

Obciążenia konstrukcji kadłuba:

- statyczne - wywołane przez iły statyczne (siły zew. traktujemy jako statyczne)

- dynamiczne wolnozmienne - dynamiczne szybkozmienne - drgania, wibracje kadłuba i układu napędowego

Rozpatrujemy tzw. obciążenia znormowane - są to obciążenia największe w wybranym zbiorze obciążeń eksploatacyjnych przyjmowane do obliczeń:

- obciążenia statku na wodzie spokojnej (hydrostatyczne)

- obciążenia hydrostatyczne statku na fali standardowej - obciążenia pokładu obliczeniową warstwą wody

Ze względu na obszar działania obciążenia dzielimy na:

- lokalne (miejscowe) - działają na wybraną część kadłuba statku

- sleming - uderzenie fali o denną dziobową część statku przy ruchu na fali

- ogólne - działają na kadłub jako całość (ciężar i wybór)

32.procedura obliczania sił tnących i momentów zginających dla statku na wodzie spokojnej

33.Na czym polega kontrola wytrzymałości lokalnej kadłuba

Wytrzymałość lokalna - zajmuje się poszczególnymi częściami kadłuba. Składowe obciążenia pochodzą od obciążeń lokalnych i ogólnych. Rozpatrywana jest na samym początku, dla poszczególnych części. Przeprowadza się obliczenia następujących wiązań:

1. dno - wiązania dna, obciążenia hydrostatyczne i od ładunku; model obliczeniowy to ruszt denny, rozpatruje się też poszczególne elementy

2. burta - obciążenia hydrostatyczne i od ładunku, analogicznie do dna

3. pokład:

2. górny - obciążony obliczeniowym słupem wody oraz ewentualnym ładunkiem pokładowym; model obliczeniowy to ruszt, usztywnienie i płyty poszycia.

3. dolne - obciążane ładunkiem użytecznym

4. ściany zbiorników grodzi - obciążenie ciśnieniem od ładunków płynnych.

Oprócz rusztu rozpatrujemy ramy poprzeczne:

1. pokładnik poprzeczny

2. wręg burtowy poprzeczny

3. dennik oraz ramy wzdłużne

34.Na czym polega kontrola wytrzymałości ogólnej kadłuba

Wytrzymałość ogólna statku:

Siły zew. - ta część siły międzycząsteczkowych, która stanowi reakcję na działania sił zewnętrznych

Siły wew. - siły działające wew. elementów objętości materiału konstrukcyjnego; określa się ją dla przekrojów poprzecznych statku; dla dowolnego przekroju poprzecznego możemy je zapisać jako uogólnione, które należy przyłożyć w tym przekroju do jednego przekroju kadłuba, by druga część została w równowadze

35.Opisz skale BONJEANA.

1

---