FARMAKOLOGIA - Antybiotki BakterioBÓJCZE - by KaMilka

Antybiotyki bakteriobójcze:

• Antybiotyki β-laktamowe

• Penicyliny naturalne i półsyntetyczne

• Cefalosporyny I, II, III generacji

• Monobaktamy

• Karbapenemy

• Cefamycyna

• Aminoglikozydy

• Antybiotyki polipeptydowe

• Chinolony

Antybiotyki β-laktamowe

W swojej cząsteczce zawierają wiazanie β-laktamowe, które ulega rozerwaniu pod wpływem β-laktamaz (enzymów produkowanych przez niektóre bakterie)

MECHANIZM DZIAŁANIA

unieczynienie transpeptydazy

▼

zahamowanie wbudowania kw N-acetylomuraminowego w ścianę kom. bakterii

▼

zahamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii

▼

rozpad komórki bakterii

Inhibitory β-lakamaz

• β-laktamazy wytwarzane przez niektóre bakterie

• nie mają własnego działania przeciwbakteryjnego

• łączone z antybiotykami zwiększają skuteczność ich działania

Kwas Klawulanowy

+ +

AMOKSYCYKLINA TIKARCYLINA

▼ ▼

AUGMENTIN TIMENTIN

Sulbaktam

+

AMPICYLINA

▼

UNASYN

Penicyliny naturalne:

• Benzylopenicylina (Penicylina krystaiczna)

• Peniclina Prokainowa

• Benzylopenicylina benzatynowa (Debecylina)

• Fenoksymetylopenicylina (V-cylina)

Penicyliny syntetyczne:

1. O wąskim spektrum działania:

• IZOKSAZOLILOWE: Oksacylina, Kloksacylina, Dikloksacylina, Flukloksacylina

• METYCYLINA

• NAFCYLINA

2. O szerokim spektrum działania:

• AMINOPENICYLINY: Ampicylina, Amoksycylina

• KARBOKSYPENICYLINY: Karbenicylina, Tikarcylina

• UREIDOPENICYLINY: Azlocylina, Piperacylina, Mezlocylina

• AMIDYNOPENICYLINY: Mecylinam

BENZYLOPENICYLINA PENICYLINA PROKAINOWA

Penicylina krystaliczna Penicylina krystaliczna + Prokaina

Wskazania: Angina, Zapalenie płuc, opłucnej, skrzeli, ropnie płuc, meningokokowe zapalenie opon M-R, ostre i pzewlekłe zapalenie wsierdzia, kiła, rzeżączka

BENZYLOPENICYLINA BENZATYNOWA FENOKSYMETYLOPENICYLINA

Penicylina benzylowa + Penicylina benzynowa V-cylina

Dibenzyloetylenodiamina

Wskazania: Angina, zakażenie jamy ustej,

zapalenie oskrzeli i ucha środkowego

Wskazania: Przewlekłe zakażenia układowe:

choroba reumatyczna, kiła, rzeżączka,

przewlekłe zakażenie ukł oddechowego

Penicyliny

1. Działania niepożądane:

• skórne odczyny alergiczne (pokrzywki,wypryski,swiąd)

• wstrząs anafilaktyczny

• objawy neurotoksyczne

• drgawki (po i.v. podaniu dużych dawek)

• zaburzenia świadomości, skurcze mięśni (duże dwaki podawane przez kilka dni)

• obajwy dyspeptyczne (po podaniu doustnym)

• miejscowe działanie drażniące (po podaniu i.m.)

• zakrzepowe zapalenie żył (po wstrzyknięciach i.v.)

także po dużycha dawakch

• uszkodzenie nerek

• upośledzenie agregacji płytek krwi

• zespół Higne'a (penicylina prokainowa)

2. Przeciwskazania

• nadwrażliwośc i uczulenie

Interakcje Penicyliny

1. ANTAGONIZM - antyb.Bakt.Stat.(chloramfenikol,tetracykliny,makrolidy,linkozamidy)

2. SYNERGIZM - antybiotyki bakteriobójcze

3. WZROST OPORNOŚCI β-LAKTAMAZ - inhibitory β-laktamaz

4. ZMNIEJSZENIE WCHŁANIANIA I DZIAŁANIA BAKTERIOBÓJCZEGO penicylin powodują środki zobojętniajace

5. ZMNIEJSZENIE WCHŁANIANIA penicylin podawanych podczas posiłku (wyj.amoksycylina)

6. ZWIĘKSZENIE WOLNEJ FRAKCJI penicylin - salicylany NLPZ (niesteroidowe lekip/zapalne

7. OPORNOŚĆ KRZYŻOWA między penicylinami

Cefalosporyny - antybiotyki bakteriobójcze o szerokim spektrum działania

I generacja - duża oporność bakteryjna

II generacja - silniejsze działanie na G(-) oraz odporne na działanie β-laktamaz

III generacja - najsilniejsze działanie na G(-) oraz działanie na beztlenowce

GENERACJA	Aktywność przeciwbakteryjna			Wrażliwośc na b-laktamazy
	G +	G-	N beztlenowe
I	+++	+	+	+++
II	++	++	+	++
III	+	+++	++	+

Kryteria podziału na poszczególne generacje to:

• Spekrum przeciwbakteryjne rozszerzające sie w kierunku bakteri G(-)

• Rosnąca stabilność przeciw B-laktamazom

• Poprawa parametrów farmakokinetycznych (T 0,5 lepsza penetracja tkankowa)

• Zmniejszenie objawów toksycznych i niepożądanych

Podział Cefalosporyn

I GENERACJA	II GENERACJA	III GENERACJA
Cefalorydyna	Cefuroksym	Cefotaksym
Cefalotyna	Cefamandol	Latamoksef
Cefradyna	Cefoksytyna	Cefsulodyna
Cefazedon	Cefonicyd	Cefoperazon
Cefazolina	Cefotiam	Ceftazydyna
Cefapiryna		Ceftyzoksym
Cefacetril		Ceftrikson

Działania niepożądane Cefalosporyn

1. Odczyny alergiczne (5%)

2. Objawy dyspeptyczne, cefalosporyny wydalane z żółcią (Ceftriakson, Cefamandol)

3. Reakcja disulfiramopodobna np Latamoksef, Cefoperazon, Cefamandol

4. Skaza krwotoczna (hipoprotromninemia) np Latamoksef

5. Alergia krzyżowa z penicylinami, wstrząs popenicylinowy jest przeciwwskazaniem do podawania Cefalosporyn

6. Niektóre Cefalosporyny I generacji (Cefalorydyna, Cefalotyna) działają nefrotoksycznie

7. Nefrotoksyczność Cefalosporyn nasila się przy kojarzeniu z Diuretykami i Aminoglikozydami

Monobaktamy

Przestawiciel: AZTREONAM

• bardzo duża aktywność wobec G(-): Enterobacteriaceae, Psudomonas aeruginosa, Proteus mirabilis i providencia, E.coli, Hemophilus influenze, Klebsiella pneumoniae, Almonella, Shigella - działają silniej niż Cefalosporyny III generacji

• brak aktywności wobez G(+) i beztlenowców

• oporność na działanie B-laktamaz

• wskazania: ciężkie zakażenia wywołane G(-), oporne na inne antybiotyki - zak ukł oddech.,mocz.,pokarm.,dróg rodnych,kości i stawów,skóry i tk.miękich

• dobra tolerancja, dobra przenikliwość do tkanek, podawany dożylnie

• dz.niepożądane: skórne odczyny alergiczne, zabudzenia ż-j, zapalenie żył (w miejscu podania)

Karbapanemy

• bardzo szerokie spektrum działania: G(+) i G(-), tlenowe i beztlenowe (bardzo silnie dizałają na Pseudomonas aeruginosa, Proteus, Clostridium difficile)

• dobra przenikalność przez ściane bakteri i duże powinowactwo do enzymów biorących udział w jej syntezie

• oporne na działanie B-laktamaz

• dopra przenikalność do tkanek i płynów ustrojowych

• wskazania: ciężkie, oporne na inne antybiotyki zakażenia ukł oddechowego, pokarmowego, moczowego, dróg rodnych, skóry i tkanek miękkich, kości i stawów

Preparaty:

TIENAMYCYNA - nietrwała chemicznie

IMIPENEM - dobrze tolerowany, podawany pozajelitowo,

dz niepożądane: nudności, wymioty, skórne zmiany alericzne, zakrzepowe zapalenia żył przy podaniu i.v.

Chinolony

1. Chinolony niefluorowane „stare”

• kwas nalidyksowy

• kwas oksolinowy

• kwas pipemidynowy

2. Chinolony fluorowane „nowe”

• ofloksacyna

• cyprofloksyna

• pefloksacyna

• norfloksacyna

Mechanizm działania Chinolonów

Hamowanie Gyrazy (odpowiedzialnej za zwijanie nici DNA)

▼

Rozfragmentowanie rozplecionej nici DNA

Aminoglikozydy

Działają silnie bakteriobójczo, nie wchłaniają sie z przewodu pok!!!, ze względu na dużą toksyczność są antybiotykami drugie wyboru i powinny być stosowane tylko w ciężkich infekcjach lub zakażeniach niewrażliwych na mnije toksyczne antybiotyki

Hamowanie syntezy białek bakteryjnych oraz uszkadzanie struktury błony cytoplazmatycznej

I GENERACJA II GENERACJA

Streptomycyna Gentamycyna

Kanamycyna Tobramycyna

Neomycyna Amikacyna

Netylmycyna

Sysomycyna

Wąski współczynnik terapełtyczny

Działania niepożądane:

• nefrotoksyczność

• ototoksyczność

• neurotoksyczność

• hepatotoksyczność

• hamowanie przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego

• skórne odczyny alergiczne

• biegunki, nudności, zespól złego wchłaniaia ( po preparatach doustnych - neomycyna, kanamycyna)

1

---