Ochrona własności intelektualnej

Własność intelektualna (np. wiersz, piosenka, program komputerowy) - wszystkie wytwory umysłu ludzkiego rezultaty pracy naukowej, literackiej.

• ochrona własności intelektualnej umożliwia osiąganie zysków

• uświadomienie konsumentów o tym, że korzystają z czyjejś własności i trzeba za o płacić

• w XX / XXI wieku - status odrębnej dziedziny (prawo ochrony własności)

konwencja Sztokholmska z 1968 Światowa Organizacja Własności Intelektualnej; Polska ratyfikowała w 1975

• upowszechnia pojęcie własności intelektualnej

• popieranie ochrony własności intelektualnej poprzez współdziałanie państw

art. 2 konwencji: własność intelektualna odnosi się do:

1. dzieł literackich, artystycznych i naukowych

2. interpretacji artystów - interpretatorów oraz do wykonań artystycznych wykonawców do fonogramów i do programów radiowych i telewizyjnych

3. wynalazków we wszystkich dziedzinach działalności ludzkiej

4. odkryć naukowych

5. wzorów przemysłowych

6. znaków towarowych i usług, jak również do nazw handlowych i oznaczeń handlowych

7. ochrony przed nieuczciwą konkurencją

Możemy definiować własność intelektualną w oparciu o konstrukcję dobra niematerialnego o charakterze intelektualnym.

Do prawa własności należy zakwalifikować:

1. prawa związane z ochroną własności literackiej czy ochroną działalności artystycznej i naukowej (są to: prawo autorskie czy prawa pokrewne, ochrona baz danych)

• ustawa z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych

• ustawa z 27 lipca 2001 o ochronie baz danych

regulacje międzynarodowe:

• Międzynarodowa Konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych z dn. 26 października 1961

• Traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o prawie autorskim z dn. 12 grudnia 1996

• Traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o artystycznych wykonaniach i fonogramach z dn. 20 grudnia 1996 (ratyfikowany przez Polskę)

2. prawo własności przemysłowej, które obejmuje: prawo patentowe, prawo wzorów użytkowych, prawo wzorów przemysłowych, prawo oznaczeń geograficznych i prawo topografii układów scalonych

• ustawa z dn. 30 czerwca 2000 prawo własności przemysłowej

• ustawa o rzecznikach patentowych z dn. 11 kwietnia 2001

• ustawa z dn.14 marca 2003 o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz o skutkach patentu europejskiego w RP

• Konwencja Paryska z dn. 20 marca 1883 o ochronie własności przemysłowej

• Porozumienie Madryckie o międzynarodowym rejestrze znaków towarowych i usług z dn. 14 kwietnia 1891 (Polska ratyfikowała w 1993)

3. prawo ochrony przed nieuczciwą konkurencją: prawo zwalczania nieuczciwej konkurencji, prawo przeciwdziałania nieuczciwym praktykom rynkowym

• ustawa z 16 kwietnia 1993 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

• ustawa z 23 sierpnia 2007 o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym

• ustawa z 16 lutego 2007 o ochronie konkurencji i konsumentów

• Porozumienie Madryckie dotyczące zwalczania fałszywych oznaczeń pochodzenia towarów z dn. 14 kwietnia 1891

4. prawo związane z ochroną prawną odmian roślin oraz ochrona nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz produktów tradycyjnych

• ustawa z dn. 26 czerwca 2003 o ochronie prawnej odmian roślin

• ustawa z dn. 26 czerwca 2003 o nasiennictwie

• ustawa z dn. 17 grudnia 2004 o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych

Źródła prawa wspólnotowego regulujące prawo własności intelektualnej:

• dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2006/116 z dn. 12 grudnia 2006 w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych

• dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/29 z dn. 11 maja 2005 o nieuczciwych praktykach rynkowych

• dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/29 z dn. 22 maja 2001 w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym

koncepcja dualistyczna:

autorskie prawa majątkowe - ich czas jest określony (po nim wygasają), mogą być zbywane

autorskie prawa osobowe - więzi twórcy z jego utworem; nie mogą być zbywane, nie wygasają nigdy, nie mogą być przedmiotem obrotu

koncepcja monistyczna: prawo autorskie ma charakter jednolity

• w Polsce dominuje koncepcja dualistyczna

Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Jest to po prostu utwór.

Art. 1 ust.2 ustawy o prawie autorskim:

1. utwór wyrażony słowem, symbolem matematycznym, znakiem graficznym (utwór literacki, publicystyczny, naukowy, kartograficzny, program komputerowy)

2. utwory plastyczne (rzeźba, rycina, rysunek, grafika)

3. utwory fotograficzne (fotografia pejzażu, modelki)

4. utwory lutnicze

5. wzornictwo przemysłowe

6. utwory architektoniczne, architektoniczno - urbanistyczne i urbanistyczne

7. utwory muzyczne i słowno - muzyczne

8. utwory sceniczne, sceniczno - muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne

9. utwory audiowizualne (filmy)

Utwór nie musi mieć postaci ukończonej, mogą to być projekty, konspekty, itp.

• hasła reklamowe nie są objęte prawami autorskimi

art. 2

Przedmiotem prawa autorskiego są opracowania cudzych utworów (tłumaczenia, przeróbki, adaptacje). Dla rozporządzania nie jest konieczna zgoda twórcy.

Nie jest opracowaniem utworu utwór, który powstał jako inspiracja cudzym utworem.

Zbiory, antologie, wybory, bazy danych, słowniki też będą spełniały cechy utworu.

Utworem nie są:

1. akty normatywne lub ich urzędowe projekty

2. urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole

3. opublikowane opisy patentowe lub ochronne

4. proste informacje prasowe

Prawo autorskie powstaje z chwilą ustalenia dzieła, choćby dzieło to miało pozostać nieukończone.

Ustalenie utworu następuje z chwilą uzewnętrznienia tego utworu (jest przedmiotem prawa autorskiego).

Ochrona utworu w Polsce:

1. z uwagi na polskie obywatelstwo twórcy

2. twórca ma obywatelstwo państwa członkowskiego UE lub państw członkowskich EFTA

3. miejsce pierwszej publikacji było w Polsce lub jednocześnie w Polsce i za granicą

4. jeżeli język polski jest językiem pierwszej publikacji

5. kiedy odpowiednie postanowienia umów międzynarodowych tak stanowią.

Czas trwania ochrony praw autorskich:

• prawa autorskie osobowe - ochrona na zawsze

• prawa autorskie majątkowe - gasną z upływem lat 70 od chwili śmierci twórcy

prawa majątkowe dziedziczą spadkobiercy, po upływie 70 lat można wykorzystać utwór bez opłat, licencji w poszanowaniu praw

utwory wielu twórców - 70 lat od śmierci twórcy lub najpóźniejszego zmarłego współtwórcy

• główny reżyser /

• autor scenariusza / 70 lat od śmierci ostatniego

• autor dialogów /

• kompozytor /

*twórca nie jest znany - 70 lat od daty pierwszego upublicznienia (rozpowszechnienia) dzieła

Jeżeli autorskie prawa majątkowe Przysługują z mocy ustawy inne osobie niż twórcy - od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie był rozpowszechniony - od daty jego ustalenia.

Ochrona utworów zagranicznych w Polsce:

Konwencja Berneńska o ochronie utworów literackich i artystycznych z 9 września 1886 (ratyfikowana 1934 przez Polskę):

Zgodnie z nią okres ochrony jest regulowany przez prawo państwa, w którym domaga się ochrony. Jeżeli ustawodawstwo tego państwa nie stanowi inaczej - okres nie będzie dłuższy od okresu ustalonego w państwie pochodzenia dzieła.

Podmiot prawa autorskiego:

Pod pojęciem podmiotu prawa autorskiego rozumieć należy taką osobę, która posiada utwór w swojej wyłącznej dyspozycji, a więc może rozporządzać bezwzględnymi prawami do niego.

Art. 8 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych: prawa autorskie przysługują twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Art. 8 ust. 2 - domniemanie - za twórcę uważana jest osoba, której nazwa jest na publikowanych egzemplarzach lub jest podana do publicznej wiadomości.

Twórcą może być wyłącznie osoba fizyczna.

• jeżeli twórca chce być anonimowy, w wykonywaniu praw autorskich zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku - właściwa organizacja zbiorowa zarządzająca prawami autorskimi.

• Na bycie twórcą nie ma wpływu wiek twórcy

Współtwórcą jest każda osoba fizyczna - domniemywa się, że wielkość udziałów jest równa

• aby wykonać utwór w całości potrzebna jest zgoda wszystkich współtwórców

wykonanie autorskich praw majątkowych polega na rozpowszechnianiu utworu i korzystaniu z niego.

Art. 10 dzieło powstało w ramach stosunku pracy - podmiotem praw autorskich jest pracodawca, przysługują mu prawa autorskie, nabywa je z chwilą przyjęcia utworu.

Autorskie prawa osobowe nie przechodzą na pracodawcę i przysługują wyłącznie twórcy.

W okresie 2 lat od przyjęcia utworu pracodawca nie przystępuje do rozpowszechnienia - prawa przysługujące pracodawcy powrócą do twórcy.

Czasami mamy do czynienia z wyjątkami:

Art. 14 - utwór naukowy: prawa autorskie odnośnie prac dyplomowych

Art. 15 a

Uczelni w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym przysługuje pierwszeństwo

w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała

pracy dyplomowej w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student, który ją przygotował,

może ją opublikować, chyba że praca dyplomowa jest częścią utworu zbiorowego.

Treść prawa autorskiego:

Autorskie prawa osobiste:

Art. 16 Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w

czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności

prawo do:

1) autorstwa utworu - polega na przypisywaniu sobie stworzenia dzieła, być postrzeganym jako twórca dzieła

2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania

go anonimowo;

3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania - prawo do integralności utworu

4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności - twórca nie może być zmuszony do rozpowszechniania dzieła wbrew własnej woli

5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu - odpowiednia eksploatacja dzieła przez wydawcę.

Plagiat - przywłaszczenie sobie autorstwa cudzego dzieła i rozpowszechnienie go pod swoim nazwiskiem; może być popełniony umyślnie bądź nieumyślnie.

Plagiat jawny - przejęcie utworu w całości lub jego znacznej części w jego niezmienionej postaci lub z jego minimalnymi zmianami.

Plagiat ukryty - reprodukcja cudzego utworu w istotnych elementach jego treści w postaci mniej lub bardziej zmienionej.

Plagiat ma podwójny charakter:

- może podlegać odpowiedzialności karnej art. 115

- może podlegać odpowiedzialności cywilnej art. 7

Autorskie prawa majątkowe art. 17:

twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

- wchodzą w skład majątku, którym dysponuje dany podmiot i stanowią jego aktywa

- prawa autorskie należą do majątku osobistego każdego z małżonków, nie stanowią wspólnoty majątkowej

- podlegają dziedziczeniu, mogą być przedmiotem zapisu

Korzystanie z utworu oznacza każdą czynność faktyczną dotyczącą utworu, na podstawie której dany podmiot uzyskuje możność jego eksploatacji.

Pola eksploatacji można zakwalifikować dwóch następujących grup:

1. prawa związane z utrwalaniem utworów - pola związane ze zwielokrotnianiem utworów (powielanie na egzemplarzach)

2. prawa związane z rozpowszechnianiem utworów - wprowadzanie do obrotu

prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworów:

• może być ustalone w drodze umowy

• uzyskiwane przez twórców za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, np. tantiemy

art. 19 droid de suite

• prawo twórcy i ewentualnie jego spadkobierców do otrzymywania % wynagrodzenia od ceny jego dzieła odsprzedawanego kolejnemu właścicielowi

*dotyczy to tylko oryginalnych egzemplarzy

Wyczerpanie autorskich praw majątkowych - należy przez to rozumieć instytucję, której istotą jest możliwość swobodnego obrotu egzemplarzami, które stanowią nośnik utworu po ich legalnym wprowadzeniu do obrotu przez osobę uprawnioną lub za jej zgodą.

- ma charakter ograniczenia treści autorskich praw majątkowych

- dotyczy egzemplarza danego dzieła

- nie nastąpi w odniesieniu do egzemplarzy wprowadzonych do obrotu nielegalnie

W momencie zakupu prawo twórcy zostało wyczerpane.

Dozwolony użytek utworu chronionego:

Ustawa o prawie autorskim upoważnia do korzystania z dzieła twórcy nieodpłatnie i bez jego zgody w zakresie własnego użytku osobistego - są to licencje ustawowe (przewidują one dozwolony użytek prywatny i publiczny)

Dozwolony użytek prywatny (art. 23, 23¹)

Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego, np. nagrywanie piosenki z radia dla własnego użytku osobistego.

Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu i godzić w słuszne interesy twórcy.

Dozwolony użytek publiczny - jest formą ograniczenia monopolu autorskiego i polega na możliwości swobodnego korzystania z utworu bez zezwolenia osoby uprawnionej i bez konieczności zapłaty wynagrodzenia takiej osobie jako zaspokojenie potrzeb kulturalno - oświatowych społeczeństwa (art. 24-35).

Art. 25 - wykorzystywanie w mediach cudzych tekstów (prawo przedruku), np. wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu, telewizji, np.:

1. już rozpowszechnione sprawozdania

2. krótkie streszczenia rozpowszechnianych utworów

*wyjątek w sferze edukacyjnej i naukowej (art. 27) - instytucje naukowe i oświatowe mogą w celach dydaktycznych lub prowadząc własne badania, korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu

Art. 28 - kwestia wykorzystania egzemplarzy przez biblioteki, archiwa, szkoły

Biblioteka nie może powielić egzemplarza książki w celu zwiększenia liczby do wypożyczenia

Art. 29 - kwestie wykorzystania cytatów:

Cytatem jest przytoczenie części utworu wcześniej już rozpowszechnionego.

Art. 33 - zezwolenie na rozpowszechnienie utworów ogólnodostępnych, ale nie do tego samego użytku, np. rzeźby, posągi (np. fotografujemy pomnik i robimy z nim pocztówki - czyli rozpowszechniamy)

Art. 33 ust 2 - obrót cywilno-prawny autorskimi prawami majątkowymi

Dwa sposoby przenoszenia autorskich praw majątkowych: umowy i rozporządzenia testamentowe nie może to być dziedziczenie testamentowe lub ustawowe

*gdy twórca nie miał najbliższych i nie sporządził testamentu, to jego prawa autorskie dziedziczą współtwórcy, a gdy nie ma takowych - to Skarb Państwa

Umowy art. 41 ust. 2:

Dwa typy umów:

1. umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe - dochodzi do rozporządzenia częścią lub całością praw - wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, w treści umowy powinno znaleźć się zastrzeżenie, że dotyczy ona autorskich praw majątkowych. Przeniesienie praw jest odpłatne, chyba że inaczej jest wskazane w umowie

2. umowy o korzystanie z utworu - w określonym zakresie to licencje - stronami licencji są licencjodawca (twórca lub osoba) i licencjobiorca (osoba mająca zdolność do czynności prawnych)

Licencje:

- wyłączna - zezwolenie uprawnionego do wyłącznego korzystania z prawa na określonym terytorium lub polu eksploatacyjnym

*czyli osoba ma wyłączne prawo do korzystania z wynalazku w całości lub znacznej części

- niewyłączna - nie ogranicza ona grona licencjobiorców

- pełne: na podstawie których licencjodawca udziela licencjobiorcy licencji na wszystkich polach jego działalności

- niepełne: udzielenie licencji tylko na tych polach działalności wymienionych w umowie

• sublicencja - polega na: licencjobiorca dalej udziela licencji, przenosi ją na następne osoby (art. 67 ust.3)

Ochrona wizerunku, adresata korespondencji, tajemnica źródeł informacji

Ochrona wizerunku art. 81 ust.1

Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej.

W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta

otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.

• prawo do wizerunku ma tylko osoba fizyczna

• zezwolenie w formie ustnej, pisemnej

Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:

1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem

przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych,

zawodowych;

2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz,

publiczna impreza.

Art. 82 ochrona adresata korespondencji:

Jeżeli osoba, do której korespondencja jest skierowana, nie wyraziła innej woli, rozpowszechnianie korespondencji, w okresie dwudziestu lat od jej śmierci, wymaga

zezwolenia małżonka, a w jego braku kolejno zstępnych, rodziców lub rodzeństwa.

Tajemnica autora art. 84

1. Twórca, a wydawca lub producent na żądanie twórcy mają obowiązek zachowania

w tajemnicy źródeł informacji wykorzystanych w utworze oraz nieujawniania

związanych z tym dokumentów.

2. Ujawnienie tajemnicy jest dozwolone za zgodą osoby, która powierzyła tajemnicę,

lub na podstawie postanowienia właściwego sądu.

Ochrona praw autorskich:

1. prawa autorskie osobiste:

• są szczególną kategorią dóbr osobistych

• może odbywać się również na podstawie kodeksu cywilnego (art. 23 i 24)

• z roszczeniem o ochronę dóbr może wystąpić:

- twórca

- małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo

- stowarzyszenie twórców

Katalog praw przysługujących twórcy w związku z naruszeniem jego praw autorskich osobistych:

1. roszczenie o zaniechanie działania

2. w razie naruszenia autorskich praw osobistych twórca może żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie

3. prawo do otrzymania odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Sąd może również na żądanie twórcy zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazane przez twórcę cele społeczne

4. roszczenie o ustalenie przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa

2. prawa autorskie majątkowe art. 79, 80

Katalog roszczeń w przypadku naruszenia autorskich praw majątkowych:

1. zaniechania naruszania

2. usunięcia skutków naruszenia (obowiązek złożenia oświadczenia odpowiedniej treści)

3. naprawienie wyrządzone szkody (może nastąpić na zasadach ogólnych k.c. albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności albo trzykrotności stosownego wynagrodzenia (gdy naruszenie jest zawinione), które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu)

4. roszczenie o wydaniu uzyskanej korzyści

Prawa pokrewne:

• dotyczą ochrony sytuacji związanej z utworem

• określenie prawa pokrewne stanowi zbiorczą nazwę dla pewnej kategorii dóbr niematerialnych objętych prawami wyłącznymi, których ochrona jest zagwarantowana na gruncie prawa autorskiego

1. prawo do artystycznych wykonań

prawo do artystycznych wykonań powstaje ze względu na wykonanie utworu lub sztuki ludowej, które posiadają cechę artystyczności. Każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej pozostaje pod ochroną niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Artystycznymi wykonaniami są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.

2. prawo do fonogramów i wideogramów

Fonogramem jest pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej wykonania utworu

albo innych zjawisk akustycznych.

Wideogramem jest pierwsze utrwalenie sekwencji ruchomych obrazów, z dźwiękiem lub bez, niezależnie od tego, czy stanowi ono utwór audiowizualny.

Domniemywa się, że producentem fonogramu lub wideogramu jest osoba, pod której nazwiskiem lub firmą (nazwą) fonogram lub wideogram został po raz pierwszy sporządzony.

3. prawo do nadań programów

Bez uszczerbku dla praw twórców, artystów wykonawców, producentów fonogramów

i wideogramów, organizacji radiowej lub telewizyjnej przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania i korzystania ze swoich nadań programów w zakresie:

1) utrwalania;

2) zwielokrotniania określoną techniką;

3) nadawania przez inną organizację radiową lub telewizyjną;

4) reemitowania;

5) wprowadzania do obrotu ich utrwaleń;

6) odtwarzania w miejscach dostępnych za opłatą wstępu;

7) udostępniania ich utrwaleń w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

4. prawo do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych

Wydawcy, który jako pierwszy w sposób zgodny z prawem opublikował lub w inny sposób rozpowszechnił utwór, którego czas ochrony już wygasł, a jego egzemplarze nie były jeszcze publicznie udostępniane, przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania tym utworem i korzystania z niego na wszystkich polach eksploatacji przez okres dwudziestu pięciu lat od daty pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia. - teksty nigdy nie były objęte ochroną prawa autorskiego

ZAIKS - Zrzeszenie Artystów i Kompozytorów

WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA

(prawo własności przemysłowej)

Ustawa z dn. 30 czerwca 2000 prawo własności przemysłowej

- zastąpiła ustawy: o urzędach patentowych

O wynalazczości

O topografii układów scalonych

O znakach towarowych

• konwencja Paryska z 20 marca 1883 o ochronie własności przemysłowej

• układ Waszyngtoński o współpracy

własność przemysłowa - dotyczy wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, topografii układu scalonego

• wynalazki chronione są poprzez opatentowanie

• wzory przemysłowe - chronione są na podstawie prawa z rejestracji

• wzory użytkowe chronione są na podstawie praw ochronnych

wynalazki i patenty:

patent gwarantuje, że nikt inny nie ma prawa używać tego wynalazku, wytwarzać i sprzedawać bez zgody wynalazcy.

Wynalazek musi być zgłoszony do Urzędu Patentowego.

Warunki, żeby dany wytwór został uznany za wynalazek:

1. cecha nowości - nie jest częścią stanu techniki

2. poziom wynalazczy - wynalazek ten nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty, ze stanu techniki.

3. przemysłowa stosowalność - jeżeli według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.

Opatentowaniu nie podlegają:

Za wynalazki, w rozumieniu art. 24, nie uważa się w szczególności:

1) odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych;

2) wytworów o charakterze jedynie estetycznym;

3) planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier;

4) wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki;

5) programów do maszyn cyfrowych;

6) przedstawienia informacji.

Patentów nie udziela się na:

1) wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym

lub dobrymi obyczajami; nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo;

2) odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt; przepis ten nie ma zastosowania do mikrobiologicznych sposobów hodowli ani do wytworów uzyskiwanych takimi sposobami;

3) sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach; przepis ten nie dotyczy produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu.

---