I. TECHNOLOGIA WYKONANIA ŚCIANY SZCZELINOWEJ
Ściana szczelinowa jest to konstrukcja żelbetowa formowana w gruncie w szczelinie zabezpieczonej cieczą oporową (mieszanina bentonitu z wodą), gdzie przestrzenny szkielet zbrojenia wkładamy do odcinka szczeliny -sekcji o szer. równej np. rozwarciu szczęk chwytaka koparki - zabiór i za pomocą rury kontraktorowej wypełniamy szczelinę betonem. Przed betonowaniem umieszczamy w szczelinie element rozdzielczy (np. rura stopendowa o średnicy projektowanej ścianki) służący do uformowania styku sekcji. Przed głębieniem szczeliny wykonujemy murki prowadzące, zapewniające stateczność jej górnej części i prowadzenie narzędzia głębiącego oraz umożliwiające zawieszenie szkieletu zbrojeniowego w szczelinie.
Roboty przygotowawcze
Przygotowanie placu budowy
Teren robót należy ogrodzić i wyrównać, usunąć przeszkody, powierzchnię gruntu w razie potrzeby umocnić (np. płytami MON) dla stabilnego ustawienia głębiarki czy dojazd środków transportowych, obiekty w bezpośrednim sąsiedztwie robót zabezpieczyć przed zanieczyszczeniami (np. folia). Zagospodarować zaplecze budowy w szatnie, biuro, laboratorium, zaplecze socjalne i parking. Zapewnić dojazd na plac budowy oraz zorganizować ruch tak, aby podczas betonowania pompa jak i samochody dostawcze nie blokowały ruchu na budowie (koniecznie dwie bramy z myjką). Zapewnić pobór energii w okresie letnim 100kW, w okresie zimowym 150kW oraz średnie zapotrzebowanie wody 4m3 na godzinę.
Przygotowanie podłoża
Sprawdzić rzeczywiste położenie urządzeń i instalacji podziemnych. Przy słabych gruntach (np. torfy, namuły) może być konieczna wymiana na nasyp budowlany. Jeżeli zwierciadło wód gruntowych występuje płycej niż 1,5m od powierzchni terenu, wówczas należy odwodnić teren stosując np. igłofiltry lub wykonać nasyp podnoszący poziom roboczy terenu.
Wykonanie murków prowadzących
Po wytyczeniu położenia ścianki szczelinowej wykonujemy wykop o głębokości w granicach 1÷1,5m i odpowiedniej szerokości. Murki prowadzące wykonane mogą być w postaci gotowych prefabrykatów lub wylewane bezpośrednio na budowie.
Na ich górnych powierzchniach trwale zaznaczamy podział ściany szczelinowej na sekcje, czyli miejsca umieszczenia rur stopendowych w osi. Wierzch murków zaleca się przyjmować min. 0,25m powyżej projektowanej rzędnej wyrównanego wierzchu ściany szczelinowej, w celu ułożenia betonu z nadmiarem, który później zostanie usunięty. Odstęp w świetle ścianek prowadzących powinien być większy o 40÷50mm od nominalnej grubości ściany, równej maksymalnej szerokości narzędzia głębiącego. Zalecane jest rozpieranie ścianek poza głębionym w danym momencie odcinkiem szczeliny.
Przygotowanie cieczy oporowej - zawiesiny
Przy zagospodarowaniu placu budowy trzeba uwzględnić miejsce na stację bentonitową, którą stanowi: mieszalnik bentonitu 1,7m3 firmy Stein dla bentonitu workowego, 5÷9 zbiorników o pojemności 20 m3 każdy, z mechanizmem mieszania Flygt, pompa (np. SZ 100 K) i urządzenie regenerujące firmy Stein służące do odpiaszczenia zawiesiny.
Proces mieszania bentonitu z wodą następuje poprzez intensywne przepompowywanie zawiesiny z leja mieszalnika do górnej części zbiorników. Zbiorniki służą do przechowywania zapasów zawiesiny bentonitu. Wszystkie zbiorniki są podłączone do wspólnego przewodu, którym przy pomocy pompy ślimakowej tłoczymy zawiesinę do szczeliny podczas głębienia. W czasie betonowania sekcji lub z powodu nadmiernego zapiaszczenia, ciecz oporową wypompowujemy i poddajemy oczyszczeniu i regeneracji do ponownego użycia.
Przygotowanie zbrojenia
Zmontowany i połączony na sztywno szkielet zbrojeniowy dostarczamy na plac budowy przed betonowaniem. Kształt zbrojenia i rozstaw prętów jest tak dobrany, by nie utrudniał rozprzestrzeniania się mieszanki betonowej. Szkielet jest wyposażony w elementy dystansowe (walce betonowe na poziomych prętach) zapewniające wymagane otulenie, a w górnym końcu szkieletu przyspawane są ucha montażowe służące do podnoszenia szkieletu dźwigiem, a następnie zawieszeniu szkieletu na prętach opartych na murku prowadzącym.
Roboty główne
Głębienie szczeliny
Szczelinę głębi się odcinkami - sekcjami o szer. w granicach 2÷10m w zależności od różnych uwarunkowań. Głębienie narzędziami chwytakowymi zawieszonymi na linach koparki odbywa się pionowymi zabiorami do pełnej głębokości szczeliny. Należy co 4÷5m sprawdzać pionowość głębienia oraz przestrzegać zasady, aby obie szczęki chwytaka trafiały w grunt albo w już wybrany zabiór.
Zwierciadło cieczy oporowej w szczelinie powinno być utrzymywane na takim poziomie, aby przy wyciągnięciu chwytaka z urobkiem znajdowało się co najmniej 0,5m powyżej spodu murka prowadzącego.
Po osiągnięciu przewidzianej projektem głębokości należy oczyścić dno całego odcinka oraz powierzchnie styków z wcześniej zabetonowanymi sekcjami jeżeli takie istnieją.
Formowanie sekcji
Elementy rozdzielcze (rury stopendowe) zabija się pionowo w szczelinie bezpośrednio po jej oczyszczeniu. Powierzchnia zewnętrzna elementu powinna być przed wstawieniem oczyszczona i powleczona olejem napędowym lub innym środkiem zmniejszającym przyczepność betonu. Po wstawieniu stopendu montuje się urządzenie służące do jego wyciągania.
Wymiana zawiesiny - homogenizacja
W trakcie głębienia zawiesina ulega nadmiernemu zanieczyszczeniu i zmienia swoje właściwości. Dlatego przed umieszczeniem zbrojenia wymaga oczyszczenia i regeneracji (odpiaszczenia), gdyż zbyt zanieczyszczona i gęsta zawiesina osłabia przyczepność betonu do prętów zbrojeniowych i powoduje jego nierównomierne ułożenie w szczelinie.
Zbrojenie sekcji
Zbrojenie sekcji składa się z jednego lub paru szkieletów. Przy umieszczaniu szkieletu w szczelinie należy przewidzieć miejsce na ustawienie rury wlewowej, najlepiej w geometrycznym środku sekcji. Odstęp szkieletu od elementu rozdzielczego powinna wynosić co najmniej 0,2m, a max odstęp między szkieletami nie większy niż nominalna grubość ściany.
Betonowanie
Betonowanie należy rozpocząć niezwłocznie po ustawieniu szkieletu zbrojeniowego. Skład i konsystencja mieszanki betonowej powinna zapewniać jej łatwy przepływ i rozprzestrzenianie się w szczelinie. Mieszankę betonową układamy w szczelinie przez rurę wlewową (metoda kontraktor), zapobiegając zanieczyszczeniu lub przemieszaniu mieszanki z zawiesiną. Rura powinna być usytuowana w środku szer. sekcji, a w sekcjach o szer. ponad 5m i w sekcjach załamanych należy użyć dwie rury wlewowe. Podając mieszankę do rury unosimy ją stopniowo dźwigiem i demontujemy kolejne odcinki z jakich składa się kontraktor. Betonowanie powinno odbywać się w sposób ciągły, a przerwy dłuższe niż 30min. w podawaniu mieszanki są niedopuszczalne. Szczelinę betonuje się do rzędnej wyższej o 0,3÷0,5m od projektowanego poziomu wierzchu ściany.
Wyciąganie elementów rozdzielczych
Wyciąganie należy zacząć po 3÷5h od rozpoczęcia układania mieszanki. Początkowo podciąga się element o około 0,2m. Dalsze wyciąganie następuje po upływie 4÷5h od zakończenia betonowania.
Roboty końcowe
Po demontażu murków prowadzących górną warstwę betonu ścianki szczelinowej zanieczyszczoną zawiesiną należy usunąć i wyrównać (młotami pneumatycznymi) do projektowanej rzędnej. Pręty zbrojenia wystające ponad beton należy wyprostować i oczyścić z zawiesiny, a wierzch ściany szczelinowej oczyścić sprężonym powietrzem z resztek betonu.
Po wykonaniu wykopu wewnętrzne powierzchnie boczne ściany szczelinowej czyścimy szczotkami, a następnie myjemy. Ostatnią czynnością jest sprawdzenie szczelności ściany szczelinowej. Jeżeli pojawiają się wycieki na styku dwóch sekcji stosujemy iniekcję ciśnieniową.
1/3